PA MediaChristy Cooney | BBC News
İngiltere’de bilim insanları, organ nakli için kullanılacak böbreklerin kan kümesini değiştirmeyi başardı.
Bunun nakil için organ tedarikini artırabilecek bir buluş olabileceği ve çoklukla uygun donör bulmakta zorlanan kümeler için özel tesirleri olacağı belirtiliyor.
Kan kümeleri farklı olan şahıslardan birbirine böbrek nakli olmuyor.
Ancak böbreğin kan kümesinin 0 (sıfır) tipine dönüştürülmesiyle rastgele bir hastaya nakli mümkün oluyor.
Siyah ve başka etnik kümelerden beşerler çoklukla daha az görülen B tipi kan kümesine sahip olmaları nedeniyle, nakil için beyaz hastalardan bir yıl daha fazla beklemek zorunda kalıyor.
Bu bölümler ortasında organ bağışı oranları da daha düşük. 2020-21’de toplam organ bağışlarının yüzde 9’undan biraz fazlası siyah ve öteki etnik azınlık donörlerden geldi. Bu topluluklara mensup beşerler böbrek nakli bekleme listesinin üçte birini oluşturuyor.
Cambridge Üniversitesi’ndeki bilim insanları, normotermik perfüzyon (böbreğin korunmasına yardımcı olmak gayesiyle oksijenli kanı böbrekten geçirmek için kullanılan bir cihaz) yoluyla özel bir enzimle yüklenmiş kanı donör böbreğinden geçirmeyi başardı.
Bu enzim, böbrekteki damarları kaplayan kan kümesi belirteçlerini ortadan kaldırarak kan kümesini tesirli bir biçimde 0 tipine dönüştürüyor. Üç donör böbreğinde muvaffakiyetle gerçekleştirilen süreç birkaç saat sürüyor.
Araştırmayı yapan doktora öğrencisi Serena MacMillan, “Bu sonucun potansiyel olarak birçok hayatı nasıl etkileyebileceğini düşünmek çok heyecan verici” dedi.
Bir sonraki adım, böbreklerin yeni kan kümelerinden olağan kan verildiğinde nasıl reaksiyon verdiğini incelemek olacak. Bu ise böbrek hastaya nakledilmeden evvel tekrar bir aygıt yardımıyla test edilebiliyor.
Yardım kuruluşu Kidney Research tarafından finanse edilen araştırmanın önümüzdeki aylarda tıp mecmuası British Journal of Surgery’de yayımlanması bekleniyor.
Yardım kuruluşunun araştırma yöneticisi Dr. Aisling McMahon çalışmayı “çığır açma potansiyeline sahip” halinde nitelendirdi.
JAMES GALLAGHER | BBC SIHHAT VE BİLİM MUHABİRİ
Bu kıymetli bir çalışma, lakin organ nakli üzerindeki tesiri şimdi kanıtlanmış değil.
Bu çalışmanın bilimsel araştırmalar ve organ bağışı için organ bulma konusunda ne ölçüde katkısı olacağına dair sorular var.
Kan kümesi değiştirilmiş organların, yeni kan kümesiyle nasıl performans gösterdiğini görmek ve bu sürecin böbreklere rastgele bir ziyan vermediğinden emin olmak için daha fazla test yapılması, laboratuvarda ve daha sonra az sayıda hastada denenmesi gerekecek.
Ayrıca kan kümesi, nakil öncesinde böbreklerin eşleştirilmesinde kullanılan üç yoldan yalnızca biri. Ayrıyeten nüfusun yarısının kan kümesi aslında 0 müspet ya da 0 negatiftir, yani böbrekleri rastgele birine bağışlanabilir.
Doku eşleştirmesi ve çapraz eşleştirme (bir tepki olup olmadığını görmek için donör ve alıcının kanlarının karıştırılması), bilhassa etnik kümelerde hala bir faktör olmaya devam edecek.
Bugün için hayat kurtaran nakillerin sayısını artırmanın en yeterli yolu, her toplumdan daha fazla kişinin donör olmasını sağlamak.