ANKARA – Düzce’de yaşanan 5,9 büyüklüğündeki zelzele çok sayıda etraf kentte de hissedildi. Birinci belirlemelere nazaran elliye yakın kişinin yaralandığı sarsıntıya ait TMMOB’a bağlı İnşaat Mühendisleri Odası İdare Şurası, “Yurttaşlarımızın zelzele korkusu duymadan yaşama hakkı vardır” başlığıyla açıklama yaptı.
1999 yılında 7.2 büyüklüğünde gerçekleşen Düzce zelzelenin 23’üncü yılını geride bırakırken yaşanan sarsıntının geçmiş acıları ve zelzeleye hazırlık konusundaki tasaları canlandırdığını belirten İMO, “Bilindiği üzere geçtiğimiz 12 Kasım tarihinde tüm yurtta muhtemel bir sarsıntıya karşı çök-kapan-tutun tatbikatı yapılmıştır. Kamuoyunun sarsıntıya hassaslığı ve sarsıntı durumunda şuurlu olması konusunda çalışmalar yapılması elbette gereklidir. Lakin zelzele anında yapılması gerekenlerin yanı sıra zelzele öncesi hazırlık da son derece kıymetlidir. Ne yazık ki sarsıntının öncesine dair yapılması gerekenler konusunda ülkemiz sınıfta kalmıştır” dedi.
TALEP VE UYARILAR
Depremlerin öncesinde alınması gereken tedbirleri ve atılması gereken adımları sıralayan İMO’nun açıklamasından öne çıkan başlıklar şu biçimde sıralandı:
MEVCUT YAPI STOĞU BİLİNMEZLİK İÇİNDE: Türkiye’nin mevcut yapı stoku tam bir bilinmezlik içindedir. Muhtemel bir büyük zelzelede yapıların nasıl etkileneceği şüphelidir. Hal böyleyken sarsıntı tedbiri olarak yapılması gereken en kıymetli faaliyetlerden biri yapı stokunun taranmasıdır. Belediyeler tarafından yapı stoku taranarak zelzeleye hazırlık konusunda değerli bir adım atılabilir.
CİDDİ BİR İLERLEME KAT EDİLEMEDİ: 1999 sarsıntılarından sonra, inançlı ve sağlıklı bir yapılaşma ve etraf için nelerin yapılması, ne cins tedbirlerin alınması gerektiği bahislerinde kamu kurumlarınca birçok çalışma yapılmış, raporlar hazırlanmış ve bu yapılan çalışmalar AFAD`ın 2011 yılında yapmış olduğu geniş tabanlı bir çalışma ile hazırlanan Ulusal Zelzele Stratejisi ve Hareket Planında (UDSEP) son formunu almıştır. Büyük çoğunluğu 2017 tarihinde bitirilmek üzere 2023 yılında tamamlanması hedeflenen çalışmalar Bakanlar Konseyi Kararı olarak 18.08.2011 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiş olmasına karşın gelinen etapta önemli bir ilerleme kat edilmediği görülmektedir. Üstelik rapora nazaran çoktan tamamlanması gereken yapı stokunun taranması konusunda, 2020 yılında TBMM’de kurulan Sarsıntı Komitesinin raporuna yansıdığı kadarıyla yapı stoku taramasının formülünün bile nasıl olması gerektiğinin belirlenmediği anlaşılmıştır.
ODALAR BİLGİLENDİRİLMELİ: Yapı envanterinin taranması, kentsel dönüşümün yapı güvenliği için gerçekleştirilmesi, kamusal bir yapı kontrolü sistemin kurulması, mühendislik hizmetlerinin inşa sürecinde maliyet külfeti olarak değil özne olarak görülmesi, mühendislerin meslek odalarınca belgelendirilmesi, imar aflarıyla ruhsatlandırılan kaçak yapılara gerekli inceleme ve uygulamaların yapılması, şantiye şefliğinin tam vakitli olarak yapılması en önemli tedbirlerdir.
ELİMİZDEN GELENİ YAPMAYA HAZIRIZ: MMOB İnşaat Mühendisleri Odası olarak, sarsıntıda yaralanan yurttaşlarımıza acil şifalar diliyor, zelzeleden etkilenen tüm yurttaşlarımıza geçmiş olsun diyoruz. Topraklarının yüzde 95’i zelzele bölgesinde bulunan ülkemizde tüm yurttaşlarımızın zelzele korkusu duymadan itimatla yaşayabileceği bir gelecek için lokal ve merkezi tüm yöneticileri, kamu kurumlarını harekete geçmeye davet ediyor, İMO olarak tüm birikimimiz ve tecrübemizle elimizden geleni yapmaya hazır olduğumuzu bildiriyoruz. (DUVAR)