Natalie Sherman & Tom Espiner İktisat Muhabirleri
Uluslararası Para Fonu IMF, İngiltere hükümetinin vergi kesintisi planlarını açıkça eleştirdi ve tedbirlerin büyük olasılıkla ülkedeki geçim sorunu krizini daha da kötüleştireceği ihtarında bulundu.
IMF alışılmadık derecede açık kelamlı yazılı açıklamada, vergi kesintilerinin büyük ihtimalle eşitsizlikleri kötüleştireceğini ve fiyatları yükselten baskılara bir yenisini ekleyeceğini belirtti.
Piyasalar, şimdiden hükümetin planlarına reaksiyon göstermiş ve sterlinin pahasında büyük düşüşler olmuştu.
Hükümet ise tedbirlerin, ekonomik büyümeyi tekrar başlatacğını söylüyor.
Maliye bakanı Kwasi Kwarteng, ülkenin son 50 yıldan bu yana gördüğü vergi paketini Cuma günü açıklamıştı. 45 milyar sterlinlik vergi kesintisinin maliyetinin ek borçlarla karşılanması öngörülüyor.
IMF, global iktisadın istikrarı için çalışıyor ve rollerinden biri de ekonomik erken ikaz sistemi misyonunu yerine getirmek.
Açıklamada, pakette vergi kesintileriyle büyümenin amaçlandığı, lakin tedbirlerin, İngiltere Merkez Bankası’nın düşürmeye çalıştığı fiyat yükselişi suratını artıracağı vugulandı.
IMF “Dahası, İngiltere’deki tedbirlerin tabiatı büyük ihtimalle eşitsizliği de artıracak” dedi.
IMF, hükümetin 23 Kasım’da yayımlayacağı mali planın da “vergi tedbirlerini, bilhassa de yüksek gelirlilerin yararlandığı tedbirleri yine gözden geçirmek için bir fırsat olduğunu” söyledi.
Hükümetin Cuma günü yaptığı açıklamalar, yatırımcıların sterlin ve İngiliz borç tahvillerini satmasına yol açtığı için ülkede mali kaos yarattı. Sterlinin pahası Pazartesi günü bir noktada rekor düzeyde düşük seviyelere geldi.
Ülkenin en büyük banklaarı, belirsizlik nedeniyle kimi mesken kredisi eserlerini piyasadan çekti.
Hazine Bakanlığı “Ekonominin büyümesi ve herkesin ömür standartların yükselmesi maksadına odaklıyız” açıklamasını yaptı.
BBC İktisat Editörü Faysal İslam “IMF’nın sert tenkitlerinin, dünyanın en en önemli maliye bakanlarındaki İngiltere’deki krizin büyük bir global ekonomik yavaşlamaya neden olabileceği korkularını yansıttığını” söylüyor.
‘Derhal harekete geçilmeli’
İngiltere Merkez Bankası, sterlinin kıymetinin düşmesi karşısında faiz artırmaya hazırlıklı olduğu iletisini vermişti.
Bankanın Başekonomisti Huw Pill, son günlerdeki gelişmelere “tepkisiz kalamayacaklarını” söylemişti.
Kredi derecelendirme kurluşu Moody’s de, İngiltere hükümetinin siyasetinin daha yüksek ve ısrarlı bütçe açıklarına” neden olacağının düşünüldüğünü belirtti.
Muhalefetteki Emekçi Partisi’nden Gölge Maliye Bakanı Rachel Reeves de hükümete “derhal sıkıntıları nasıl çözeceğini açıklaması” daveti yaptı “IMF’nin bu açıklaması hükümette alarm zillerinin çalmasına yol açmalı ve hükümet artık harekete geçmesi gerektiğini net bir biçimde anlamalı” dedi.