Erdoğan’ın adetidir.
Kendisi bir yaşındayken…
Adnan Menderes’in 1955’te yaptığı Esenboğa Havalimanı için “Biz yaptık” diyebiliyor.
Hatta Turgut Özal’ın 1987’de açtığı Adnan Menderes Havalimanı’nın ustalık yapıtı olduğuna inanıyor.
Bunlar daha ne ki?
“Bizden evvel üniversite mi vardı” dediği Sivas’ta, Cumhuriyet Üniversitesi 1974’ten bu yana hizmet veriyor. Kendisine mal ettiği Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982’de, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi 1992’de kuruldu.
Erdoğan, “99’dan önce” diye bakmadan bu yapıtlara konarken; sıra zelzelenin sorumluluğunu almaya geldiğinde, yıkılan binaların yüzde 98’inin 1999 yılı ve öncesinde inşa edildiğini savunarak, enkazı ‘Eski Türkiye’ye iteliyor.
Erdoğan’ın verdiği oran, ne kadar gerçeği yansıtıyor, bilinmez. Tahminen enkazlar kaldırıldıktan, tahminen iktidar değiştikten sonra işin aslını öğrenebileceğiz.
Ancak Hatay’da şahit olduğum yıkım Erdoğan’ı doğrulamıyor.
Çünkü 1999 yılı ve sonrasında inşa edilmiş binaların yıkıldığını ve hasar aldığını gördüm.
Buna en çarpıcı örnek, Hatay Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
Yedi yıllık hastane kullanılamıyor
Bu hastane kentin biraz dışındaki Güzelburç Mahallesinde 140 bin metrekarelik Hazine toprağı üzerine inşa edildi. TOKİ tarafından yapılan binanın temeli 2013’te atıldı. Aralık 2016’da hizmete açıldı.
İşadamı Erol Bilecik’in inşa ettirdiği anadolu lisesi ve kongre merkezi binaları sapasağlam ayakta dururken…
Hatay Eğitim ve Araştırma Hastanesi hasar gördü, kullanılmaz hale geldi.
❝İktidar kendi enkazını 99’dan öncesine yıkıyor
Erdoğan, yıkılan binaların yüzde 98’inin 1999 yılı ve öncesinde inşa edildiğini savunuyor
Aralık 2016’da hizmete açılan Hatay Eğitim ve Araştırma Hastanesi ise kullanılamaz halde❞
İsmail Saymaz yazdı…@ismailsaymaz
— Halk TV (@halktvcomtr) February 17, 2023
Hastanenin tabanı çatırdadı ve yerinden oynattı. Ön yüzeyinde çatlaklar meydana geldi. Tavan kaplaması çöktü ve tüm ekipmanları hasar gördü. Parke taşları kırıldı, merdivenler büküldü, avlu çöktü.
Hastane kullanılamaz hale geldiği için zelzele gecesi çabucak boşaltıldı. O kadar ki, tabipler ağır bakımdaki hastaları bırakarak kaçtı.
Ertesi gün avlusunda sahra hastanesi kuruldu.
Bir yetkili, bu hastanenin eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in talebi üzerine toprağa taşındığını argüman ediyor. “TOKİ kayıtlarında bile var. Hastane diğer yerdeymiş, oraya taşıtmış. Binayı su basıyor. Oraya hastane mi yapılır!” diyor.
Ergin, bu iddiayı reddediyor.
Sağlık Bakanlığı’nın talebi üzerine arazinin verildiğini, binayı TOKİ’nin yaptığını belirterek, şu bilgileri veriyor:
“Sağlık Bakanlığı arazi istiyor. Hazine yerleri içinde çok yere baktılar, en son bunda karar kıldılar. Bakanlık da ‘Yaparım’ dedi. Bakanlığın tasarrufu. Ben ne anlarım hastaneden! Bildiğim kadarıyla toprakta uygunlaştırma yaptılar. Sıkılaştırılmış bir tabanı var. Bina kızaklar üzerine şurası. Yaptıran Sıhhat Bakanlığı. Yer Hazine’ye ilişkin. Benim ne dahlim olacak?”
Beş yıllık müftülük yıkıldı
Hatay’da yalnızca Eğitim ve Araştırma Hastanesi yıkılmadı. Beş yıl evvel inşa edilen müftülük yerle bir oldu. Müftü Ömer Faruk Bilgili can verdi.
2007’de açılan Hatay Havalimanı’nın pisti kırıldı.
Jandarma, Emniyet, polisevi, karakollar, belediye ek binası ve itfaiye de yerle bir oldu.
1999’dan evvel inşa edildiği belirtilen bu kamu binalarının niçin sarsıntıya karşı güçlendirilmediği sorusu orta yerde duruyor.
Ayrıca başta Rönesans Rezidans olmak üzere onlarca yeni bina da toplu mezara dönüştü.
Dedim ya…
Erdoğan’ın adetidir.
Örneğin, zelzelenin vurduğu Adıyaman’da, “Biz yaptık” dediği havalimanı 1998 yılında inşa edilmişti.
Fakat artık 2007’de şahsen açılışını yaptığı Hatay Havalimanı’nı hatırlamıyor. Hatay Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin ismini bile anmıyor.
Evet, “99’dan önce” iktidar sahipleri sorumluluktan kurtulmak için “Enkaz devraldık” kederi. Ancak kendi enkazını, evvelki iktidarlara yıkan bir iktidar yoktu.
Hani Kahramanmaraş’ta 93 riskli yapı kalmıştı?
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Elazığ Sarsıntısı sonrası, 5 Kasım 2020’de soru önergesi verdi.
Önergede şunları yöneltti:
“Doğu Anadolu Fayı’nda devam eden hareketlilik gözleri fayın Elazığ’dan sonraki devamı niteliğindeki Kahramanmaraş ve Hatay’a yöneltmiştir. Uzmanlar fayın Kahramanmaraş kısmında 500 yıldır birikmiş büyük bir güç olduğunu ve bu fayın her an harekete geçebileceğini lisana getirmektedir.”
Öztunç, şu soruyu yöneltti:
“Riskli binaların tespiti istikametinde çalışma yapılmış mıdır? Kaç bina riskli olarak değerlendirilmiş ve ne önlem alınmıştır?”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan verilen cevapta 2012’den beri 4576 bağımsız kısım içeren 1396 yapının riskli olarak tespit edildiği, bunlardan 1303’ünün yıkıldığı bildirildi.
Oysa…
Kahramanmaraş Depremi’nden sonra Bakan Murat Kurum’un yaptığı açıklamaya nazaran kentte 10.777 binadaki 53.227 bağımsız ünite ağır hasar gördü ve yıkıldı.
Ve 837 binadaki 5.924 bağımsız ünitenin orta, 16.824 binadaki 86.759 bağımsız ünitenin az hasarlı olduğu belirlendi.
Yalnızca 20.746 binada 52.260 bağımsız ünite hasar görmedi.
Anlamak mümkün değil.
Hani, muhtemel bir zelzelede riskli bina sayısı 1396’ydı.
Hani riskli binalardan 1303’ü yıkılmıştı.
Şehirde topu topu 93 riskli bina kalmış olması gerekmiyor mu?
Bakanlık 10.777 ağır hasarlı ve yıkık yapıyı nasıl açıklayacak?
Bu ortada Öztunç, “Kahramanmaraş’ta zelzele tahlili yapılmış mıdır? Yapılmışsa ne vakit yapılmıştır ve sonuçları ne olmuştur?” diye de sordu.
Yanıtta kentsel dönüşüm için beş yılda 104.633.400 TL kaynak kullanıldığı belirtildi.
Bakanlık, Onikişubat ilçesinde Hacıbayram Veli, Malik Ejder ve Yusuflar mahallelerindeki birtakım kısımların 2013’te riskli alan ilan edildiğini vurguluyor. Dört noktada 50 hektarlık alanın rezerv yapı olarak belirlendiği, bu alanlara 551 konut üretimine başlandığı belirtiliyor.
Osmaniye’de hasar tespitine yandaş müteahhit kıskacı
Osmaniye’de hasar tespit çalışması yürüten Etraf ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri kendisini hasar tespit komitesi üyesi diye tanıtan iktidar yanlısı olan müteahhit yakınları tarafından kıskaca alınıyor.
Elime ulaşan bir görüntüde, kendisi yapı kontrol firması sahibi, kardeşleri müteahhit olan İlhan Karataş, ailesi tarafından yapılan binanın hasar tespitine katılmak istiyor. Karataş, “Bu binayı biz yaptığımız için arkadaşlarla birlikte nerede kırık var, onu tespit etmek için geldim” diyor.
❝Osmaniye’de hasar tespit çalışması yürüten Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri kendisini hasar tespit komisyonu üyesi diye tanıtan iktidar yanlısı olan müteahhit yakınları tarafından kıskaca alınıyor.❞
İsmail Saymaz yazdı…@ismailsaymaz
— Halk TV (@halktvcomtr) February 17, 2023
Karataş’a bakanlık yetkilileri şiddetli karşı çıkıyor. “Sen diğer yere gidersin, sen yandaş olarak konuşuyorsun, burada misyon ifa edemezsin” diyor.
Bir apartman sakin, “Sokakta kaldık” diye konuşuyor.
Karataş da “Sokakta kalmaya devam edin, sonuç açıklansın, ondan sonra meskenlerinize girin” diye etkilemeye çalışıyor.
Karataş’ın bir evvelki devir Osmaniye Belediyesi’nde AK Parti’den meclis üyesi olduğu ve İmar Komisyonu’nda vazife yaptığı biliniyor.
Arınç: Savaş hali dışında olmazmış! Ayet mi var?
Eski TBMM Lideri ve Cumhurbaşkanı İstişare Heyeti üyesi Bülent Arınç, seçimin zelzeleden dolayı ötelenmesi teklifini ortaya atarak, tartışmanın fitilini ateşledi.
Başta CHP önderi Kılıçdaroğlu olmak üzere muhalefet, teklife karşı çıkıyor. Arınç için, “Rolü aşikâr isimleri alana sürüyorlar” diyen Kılıçdaroğlu, mümkün bir ertleme kararının darbe niteliğinde olacağını söz ediyor.
Ancak iktidar da görünür de Arınç’ın teklifini sahiplenmiyor. AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, “Kişisel açıklamalardır, partimizi bağlamıyor” dedi.
Arınç’ı aradım.
Aslında ne önerdiğini…
Yaptığı açıklamaya verilen karşılıkları sordum.
Kılıçdaroğlu’nun size verdiği karşılık hakkındaki niyetiniz nedir?
Hayret ediyorum. Ben büsbütün türel bir bahis söylüyorum. Anayasa’nın birinci dört hususu hariç, her tarafı değişti zati, 78’inci hususa tabu üzere bağlı kalamayız. Şayet seçim vaktinde yapılabiliyorsa başımın üstüne yeri var, lakin bu koşullar altında, meyyit sayısını söylem etmekten korkuyorum, şu kadar bina yıkılmış, hala enkazda kalan var, hangi seçmenden oy isteyeceksiniz, hangi seçmeni sandığa götüreceksiniz? Burası 85 milletvekili çıkarıyor. 85 milletvekilinin yerine kimi koyacaksınız? Rehabilitasyona gereksinim var. Savaş hali dışında olmazmış. Ayet-i kerime mi var? Allahtan korkun. 78’inci maddeyi meclis yaparsa olacak tabi, zirveden inme olsun demiyorum ki. Partilerin uzlaşmasıyla mümkün olursa… Lakin artık muhalefet “Tam bir fırsat yakaladık, bunun üzerine bilmem ne sıkmasın Bülent Arınç” diye düşünüyordur. Bu türlü kazanılacak muvaffakiyet insanı ferahlandırır mı? Ne kadar ahlaki, ne kadar hamiyet dışı? Milletin canı yanmışken, “İki ay sonra haydi seçime” nasıl diyebileceğiz? Keşke bu türlü bir ortam olsa. Fakat yok.
Normal tarihinde yetişmez mi?
Yetişmez diye düşünüyorum.YSK “yaparım” diyorsa yapabilir. Lakin yarın millet isyan ettiği vakit, “Nerede bizim seçmenlerimiz” derse yanıtını nasıl vereceksiniz? Fakat her önlemi alıp “Seçimi yapabiliriz” diyorlarsa vallahi memnuniyetle, en evvel ben koşarım. Diyorum ki “Bu kaidelerde 18 Haziran’da seçim olmayabilir.” Bunun için yol gösteriyorum. Diyorum ki genel liderler küme liderleriyle toplanır da tıpkı fikre varırsa 400’ün üzerinde oyla anayasa değişikliği geçebilir. Yok bu türlü bir uzlaşma olmazsa, ne yapılabilir derseniz, kaos ortaya çıkar.
Siz hala yapılamayacağı kanaatindesiniz.
Ben 20 seçim geçirmiş beşerim kardeşim. Bu türlü bir şeyle birinci sefer karşılaşıyorum. Ben 1969’dan beri seçimin içindeyim. Sıcak yataklarından kalkmamış beşerler ahkam kesmesinler. Siyasetçiyim. Bu bahiste fikrimi söylemeliyim. Demokrasiye, hukuka, anayasaya inanmış bir beşerim. Lakin 78. unsur buna mani. Manileri aşmak mümkün. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle bile aşıldı. Senin partili cumhurbaşkanın var. Sen bunları kendine alıştırdın da… Efendim, savaş olmadıkça bilmem ne. Savaş mı olsun yani? Bu savaştan beter bir durum. Bu yaraların sarılmasından sonra benim tercihim, 2024 Martı’nda mahalli seçimle birlikte yapılsın. 1999’da geçirdik bu türlü bir şey. Geç olur diyorlarsa, yeniden teklifim, kasım ayı. Üçüncü tercihim, hangi tarihte anlaşırsanız, eylül olur, ağustos olur, size bırakıyorum. Lakin ben haziranda olamayacağını düşünerek, bu teklifi yapıyorum.
Şöyle bir yaklaşım var: Siz güya AK Parti’nin aklından geçeni dillendiriyorsunuz.
Yazıklar olsun. Bu türlü bir şey yok. Ben Tayyip beyefendiye gerektiğinde muhalefet etmiş bir beşerim. Muhakkak o bu türlü bir şey yapmaz, ben de bu türlü bir şey kabul etmem. Ben siyasetin dışında bir beşerim. En çok bana yakışır bu iş. Şu anda tarafsız pozisyondayım. Ben finans uzmanı değilim, marketing uzmanı değilim, hukukçuyum kardeşim. Anayasa ve Adalet komitelerinde çalışmış, iç tüzüğü uygulamış bir beşerim. Mutfakta çalıştım. Bu işi sizden daha uygun biliyorum ya, lütfen kabul edin. Muhalefet bunu dillendiremez, utanır. İktidar bu türlü bir şeyi söyleyemez, zafiyet kabul eder karşı taraf diye. Ben ikisinin dışında, birisi bunu konuşsun da şu işi başlardan atalım diye… Fakat hukuk içinde kaldım, anayasa içinde kaldım. Yok sivil teşebbüsüdür, filan.
Evet, o denli deniyor.
Aman, ne derlerse desinler. Binlerce beşerden o denli teşekkürler alıyorum, onlar hiç kıymetli değil. Benim söylediğim şu: Anayasa değişikliğini meclis yaparsa istediği tarihi koyabilir. Uzlaşmayla olması lazım. Tabi burada bir eksiğimiz ortaya çıkıyor. Uzlaşma kültürünü yok ettiğimiz için sanki genel liderler gelir mi, gelirse ne konuşur. Bir sarsıntı var, binlerce insanımız öldü. Ben muhalefetin sorumlu davranacağını ümit ediyorum. Karara da hürmet duyacağım. Onlar “Seçim vaktinde olsun” diyorsa aslında anayasa değişikliğini yapmak mümkün olmayacak. Lakin sonraki gelişmeler de bu yolu kapatanların üstünden olur. Ben söylemiş olayım.
Ne olur?
Bilmem, bir şey olur. Bu seçim, bu biçimde yapılması mümkün halde olmazsa öteki imkanlar ararlar. Bunu YSK da arar, cumhurbaşkanlığı da arar. Bir şey yaparlar yani. En doğrusu, meclisin ortak karar almasıdır. Ben bu büyük felaket karşısında seçimlerin ne mayısta ne haziranda yapılabileceğini düşünmüyorum. Seçim tarihinin mecliste belirlenmesi lazım. Uzlaşma olmayacaksa seçime gireceğiz demektir. Bunun sonuçlarını daima birlikte karşılamak durumunda oluruz.
Çok berbat bir misal tahminen fakat diyelim ki 18 Haziran’da seçimin yapılması kararlaştırıldı. 18 Mayıs’ta, Allah korusun, buna benzeri bir felaket oldu. “Ne yapalım, savaş yok, bir ay sonra seçimi yapacağız” diyebilir mi siyasetçiler? Onu düşünsünler. Savaştan çok daha sıkıntı koşullar altındayız. İki milyona yakın nüfus yer değiştirmiş. Yarısını seçmen kabul etmek lazım. Seçmen kütüğüne kayıtlı insanların öldü mü, kurtuldu mu, nerde olduğu belirli değil. En azından bugün seçim konuşan bir beşere depremzedelerin hangi gözle bakacağını düşünmek lazım.