Seçim yaklaştıkça iktisat ısınıyor. Dün yeni taban fiyatın yanı sıra iktidarın kamu bankalarına sermaye koymaya hazırlandığını ve Kredi Garanti Fonu takviyeli 14 farklı kredi paketi hazırlandığını öğrendik. Konut kredisi faizinde önemli indirim sağlayacak bir kampanyanın eli kulağında olduğunu biliyoruz. Bunlara emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili atılacak adımı da ekleyelim… İktidar iktisatta bütün düğmelere tıpkı anda basmaya hazırlanıyor.
Plan aşikâr: Seçime çeyrek kala harcamalara ve iç talebe doping yapılacak. Harcamalarda yaşanacak artış, AKP tabanının değerli bölümünü oluşturan esnafın işlerini bir nebze canlandıracak. Bu ortada Kredi Garanti Fonu aracılığıyla enflasyonun çok altında faizli krediye ulaşacaklar. Borcunu ödeyemeyen borcunu, personel maaşını ödeyemeyen maaşları ödeyecek…
Krediyle konut alanlar enflasyonun çok altında faizi bulduğuna sevinecek, konut sahipleri konut fiyatlarında yaşanacak artışa…
Tıpta bir tabir var: “Ölüm öncesi paradoksal düzgünlük hali.” Bilimsel tarifi şöyle: “Hastaların ömrünün son periyotlarında gözlenen beklenmedik güzelleşme (paradoksal düzgünlük hali) literatürde vefattan dönme yaşantıları, ömür sonu tecrübeleri, paradoksal lusidite, terminal lusidite, mevt güzelliği, mevt döşeği görselleri olarak isimlendirilmiştir.” (Kaynak: Mehmet Emin Demirkol, Caner Yeşiloglu.) Seçim öncesinde Türkiye iktisadında de bir mevt öncesi uygunluk hali göreceğiz.
Açılacak paketler, AKP’den ayrılan kararsız seçmenin bir kısmının geri dönmesini, sandığa gitmemeyi düşünenlerin bir kısmının gitmesini sağlayabilir. Ancak bu, iktisadın ölümcül hasta olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
Dünyanın en yüksek enflasyonlarından biri Türkiye’de. Baz tesiriyle yaşanacak birkaç aylık gerileme, ertelenen elektrik, doğalgaz artırımlarının seçimden sonra yapılmasıyla yerini yine yükselişe bırakacak. Seçim öncesinde açılacak kredi paketleriyle sağlanacak harcama artışı ve nakdî genişleme enflasyonu daha da körükleyecek.
Enflasyon, gerçek pahasının zati çok altında olan dolarda yükselişi kaçınılmaz kılacak. Bu da geçen yıl yaşadığımız kur-enflasyon sarmalının yine ortaya çıkmasına neden olacak.
Tek sorun enflasyon olsa keşke. Türkiye iktisadı dört sütun üzerinde duruyor: Kamu maliyesi, finansal kesim, gerçek dal ve hane halkı. AKP ülkeyi devraldığında birinci ikisinde sorun vardı (Kamu ve finansal kesim). Artık dört sütunun dördünde de sorun var. Gerçek kesim 2002’ye nazaran çok borçlu. Bilançolar yıpranmış durumda. 2002’de ferdî kredi ve kredi kartı nedir bilmeyen hane halkı borca batık.
2002’deki kamu maliyesi ve bankacılık krizi, AKP daha iktidara gelmeden IMF programı ile çözülmüştü. Artık tüm dört ayağın dördünde de sorun var ve tahlili sağlayacak bir çıpa ortada yok.
Açılacak kredi paketleri kaçınılmaz sonu seçime kadar erteleyebilir. Lakin görünen köy kılavuz istemiyor, seçimden sonra Türkiye’yi tarihinin en güç devirlerinden biri bekliyor.