Özellikle Z jenerasyonu aslında değişen dünya sistemi ve bir dizi ekonomik, kültürel, siyasal, çevresel sıkıntıyla birlikle evvelki nesillerden çok karmaşık bir miras aldı. İçinde bulunduğumuz vakit dilimi ve yaşanılanlar gösteriyor ki iklim krizinin tesirlerini en derinden hissettiğimiz süreçteyiz. İşte iklim krizi hakkında kıymetli noktalar…
İKLİM KRİZİ NEDİR?
İklim krizi, yüklü olarak insan faaliyetleri sonucu ortaya çıkan sera gazlarının (karbondioksit, metan, diazot monoksit, ozon vb.) atmosferdeki yoğunluğunun artmasıyla, global sıcaklığın yükselmesi ve ortalama iklim bedellerinin değişmesidir. İklim değişikliğinin artık görmezden gelinemeyecek bir ‘acil durum’ halini almasına ise iklim krizi adı veriliyor.
Global ısınma ve gibisi meselelerle yakından bağlantısı olan iklim krizi; dünya coğrafyasının giderek kuraklaşmasına, global sıcaklık artışının yükselmesine ve dünya genelinde öngörülemeyen yağışların ve öteki beklenmedik meteorolojik olayların daha sık ortaya çıkmasına sebep olan, büyük bir düşmandır.
İKLİM KRİZİ VE TÜRKİYE
Su götürmez bir gerçek var ki Türkiye iklim krizine karşı savunmasız bir ülke. Ülkenin her yerinde, yangınlar, seller, afetler olurken, bu krize kararlılıkla direnecek bir aksiyon planı yok.
Küresel ölçekte iklim krizinin yıkıcı tesirlerini deneyimlerken, İklim Değişikliği Aksiyon Planı, Türkiye’nin bilhassa su kaynaklarının azalması, orman yangınları, kuraklık ve çölleşme, bunlara bağlı ekolojik bozulmalar üzere olumsuz tesirlerden kıymetli ölçüde ziyan göreceğini öngörüyor.
Türkiye ise yurt dışından ithal edilen çöpleri
İstanbul’da yapılması planlanan Kanal İstanbul ile son 50 yılda 27.000 hektar kadar azalan İstanbul ormanları daha da azalacak, üstelik kanalın yok edeceği ormanların bir kısmı da koruma ormanı.
Bozulan ekolojik istikrar ile Karadeniz’in kirli suları Marmara’ya dolarken, Marmara Denizi’nde bol besinli üst katman can çekişen alt katmana baskı yapacak ve oksijen süratle azalacak. Oksijen bitince, Kanal kapatılsa bile, İstanbul’un tabiatı için bir daha geri dönüş olmayacak.
Kanal İstanbul Projesi, su kaynaklarının bir kısmını ortadan kaldırıp geriye kalanını risk altına sokacak; yeraltı sularını kirletecek, değerli su altyapılarını devre dışı bırakarak, gelecek jenerasyona su yoksulu bir İstanbul’u miras bırakacağız.
Ülkemizde 2021 yılında 1 milyar 780 milyon metrekare orman yandı. Daha kolay bir açıklamayla, yaklaşık 250 bin futbol sahası, tüm İstanbul’un yaklaşık 5’te 1’i büyüklüğünde bir alan.
2022 yılında ise Muğla’da çıkan yangında “toplam olarak 3 bin 417 hektar yani 4 bin 813 futbol alanı büyüklüğünde ormanlık alan yandı. Akabinde bir yangın haberi de Çeşme’den geldi.
Geçen ay Erzincan’ın İliç ilçesindeki altın madeninde kullanılan siyanürü taşıyan boru patladı. Siyanür, sülfürik asit ve çok sayıda zehirli kimyasal husus Fırat Irmağı üzerinde kurulan İliç Barajı’na karıştı.
Türkiye’nin dört bir yanında hükümet takviyeli tabiat talancıları, ülkede kazılmak dağ, vadi, kıyı bırakmadı. Dünyanın önde gelen şirketleri ve birçok ülke kömürü egale edip elektrik üretimini terk ederek yenilenebilir güce geçiyor. Türkiye de ise zeytin ağaçlarını kesilmesi planlanarak kömür ocakları açmaya çalışıyoruz.