Türkiye, global pazarlardaki yavaşlamaya karşın ihracatta 2023’e rekorla başladı. Türkiye’nin ihracatı ocakta geçen yılın tıpkı ayına kıyasla yüzde 10,4 artarak 19 milyar 376 milyon dolara yükselirken, bu sayede en yüksek ocak ayı ihracatı yakalanmış oldu. Geçtiğimiz ay ithalat ise yüzde 21,2 artışla 33 milyar 742 milyon dolara ulaştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı, ocakta yıllık bazda 5,6 puan azalarak yüzde 57,4, güç dataları hariç tutulduğunda ise 15,3 puan gerileyerek yüzde 73 olarak hesaplandı. Geride kalan 12 aydaki toplam ihracat 256 milyar dolar oldu.
İhracatın kilogram ünite kıymeti ocakta bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 24,2 artışla 1,56 dolara yükseldi.
Geçen ay en çok ihracat yüzde 7,4 artış ve 9,8 milyar dolarla ‘ham unsur (ara mallar)’ kümesinde gerçekleşti. Bu kümesi yüzde 11,2 artış ve 7,1 milyar dolarla ‘tüketim malları’, yüzde 24,5 yükseliş ve 2,3 milyar dolarla ‘yatırım (sermaye) malları’ takip etti. Türkiye’nin toplam ihracatının ocak ayında yüzde 70,6’sını yapan sanayi kümesinde yüzde 4,5 artışla 13,7 milyar dolarlık ihracat sağlandı. Ocakta en fazla ihracat yapılan ülkeler; 1,8 milyar dolarla Almanya, 1,2 milyar dolarla ABD ve 1 milyar dolarla Rusya olarak sıralandı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bilgilerine nazaran, kesim bazında ihracatta 2,7 milyar dolarla otomotiv başı çekti. Bu dalı, 2,3 milyar dolarla kimyevi unsurlar ve mamulleri, 1,6 milyar dolarla hazır giysi izledi.
Geçen ay en çok ithalat yüzde 16,1 artış ve 27,1 milyar dolarla ‘ham husus (ara mallar)’ kümesinde gerçekleştirildi. Bu kümesi, yüzde 32,7 artış ve 3,7 milyar dolarla ‘yatırım (sermaye) malları’, yüzde 70,9 artış ve 2,9 milyar dolarla ‘tüketim malları’ izledi. En fazla ithalat yapılan ülkeler, 4,9 milyar dolarla Rusya, 4,5 milyar dolarla İsviçre ve 3,6 milyar dolarla Çin oldu. Dallara nazaran ithalatın hissesi, yüzde 73,8 ile imalat endüstrisi (24,9 milyar dolar), yüzde 20,5 ile madencilik ve taş ocakçılığı (6,9 milyar dolar) ve yüzde 3,5 ile tarım, ormancılık ve balıkçılık (1,2 milyar dolar) oldu.
Mehmet Muş
Ankara’da düzenlenen basın toplantısında açıklanan ocak ayı dış ticaret sayılarını pahalandıran Ticaret Bakanı Mehmet Muş, güç ve emtia fiyatlarında yaşanan sert artışın tesiri ile ithalatın ocak ayında 33,7 milyar dolara yükseldiğini kaydetti. Bakan Muş, son devirde altın ithalatındaki yükselişin de ithalatta yaşanan artışta tesirli olduğunu vurguladı. Muş, ocak ayında toplam altın ithalatının da geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 733 artarak 5,1 milyar dolara yükseldiğini söyledi. İhracatı Geliştirme AŞ’nin, 21 milyar liranın üzerinde krediye kefalet sağladığının belirten Ticaret Bakanı, 2022’de 5,2 milyar lira olan dayanağın bu yıl 10,1 milyar liraya çıkarıldığını bildirdi.
Nureddin Nebati
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, toplumsal medya hesabından, ocak ayı ihracat sayılarına ait değerlendirmede bulundu. 2022’nin her ayında rekor kıran ihracatın artış eğilimini bu yılın ocak ayında da sürdürdüğüne dikkati çeken Nebati, “Küresel iktisat ve ticaretteki zayıflamanın sürdüğü ve global finansal şartlarda sıkılaşmanın görüldüğü bir ortamda, 19,4 milyar dolarla en yüksek ocak ayı ihracatı düzeyine ulaştık” tabirini kullandı.
Mustafa Gültepe
TİM Lideri Mustafa Gültepe ise, “2023 amacı için her ay 900 milyon dolar daha fazla ihracat yapmamız gerekiyor” dedi. Şubat ve mart aylarında 17 ülkeye ticaret heyeti düzenleneceğini söyleyen Gültepe, “Yılı 100 ticaret heyeti ile tamamlamayı hedefliyoruz. Ayrıyeten yıl sonuna kadar 45 alım heyetini de ülkemizde ağırlayacağız” diye konuştu. Gültepe, endüstrideki elektrik ve doğal gaz indirimlerini, “Kamu ve özel kesim iş birliğiyle ihracatı büyüteceğiz” biçiminde kıymetlendirdi.