İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökçe, İstanbul’daki boş konutlara ait açıklama yaptı.
Buğra Gökçe, İstanbul’daki boş konut oranının kabul edilemez düzeyde olduğunu söyledi. Muhtemel sarsıntılara de işaret ederek merkezi hükümet ile lokal idarelerin birlikte hareket etmesi gerektiğinin altını çizen Gökçe, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada şu sözleri kullandı.
Gökçe, Twitter hesabından şu açıklamalarda bulundu:
“Konut erişimini kısıtlayan ve konut piyasasını istikrarsızlaştıran değerli bir faktör: Boş konut sorunu. Yaptığımız çalışmalara nazaran yalnızca İstanbul’da 450 bin ile 750 bin marjında boş konut var. Zelzele güvenliği açısından da değerli olan bu mevzuyu biraz pahalandırmak isterim.
Resmi datalar ve istatistikler olmadığı için İstanbul’da ve tüm Türkiye’de kaç adet boş konut olduğunu katiyen söz edemiyoruz. Bu hususta ayrıntılı, kapsamlı ve vilayet bazında bir çalışma yapılması da kıymetli bir muhtaçlık olarak karşımızda duruyor.
“KABUL EDİLEMEZ SEVİYEDE”
Peki eldeki datalar ışığında boş konut problemimiz ne boyutta? FEANTSA Avrupa Ulusal Evsizlik Tertipleri Federasyonu raporuna nazaran yüzde 2 ile 5 ortasında boş konut ‘kabul edilebilir’ seviyededir. İstanbul’da boş konut oranı bu oranın üstünde ve kabul edilemez düzeydedir.
Boş konutların bir kısmı kamu topraklarının imara açılması sonucunda orta ve üst gelir kümelerine yönelik olarak üretilen konutlardan oluşmaktadır. Bu konutlar yüksek ranta sahip yatırım maksadıyla alınmış ikinci, üçüncü konut hüviyetindedir ve tekrar bu emelle boş tutulmaktadır.
Güvenli boş konutların halka arz edilmesi halinde bu konutlar kısa, orta ve uzun vadeli konut siyasetlerinin şekillendirilmesinde rol oynar. Kentsel dönüşüm kapsamında kıymetlendirilebilir. Potansiyel konut rezervi ve toplumsal konut olarak işlevlendirilebilir.
Boş konutların halka arz edilmesi ve tekrar konut piyasasına katılması, bu yolla vatandaşların konut erişiminin desteklenmesi için birçok ülke farklı uygulamalar yapıyor. İspanya yakın vakitte boş konutlara yüzde 150 vergi getirdi. Bu yolla konut erişimi hakkı da korundu.
Riskli olmayan inançlı boş konutların, riskli yapılarda yaşayanlara kiralanmasının teşvik edilmesi de değerli bir mevzu. Bu bahiste farklı vergi ve teşvik düzenlemeleri getirilerek konutların riskli yapıda yaşayanlara arzı mümkün hale getirilebilir.
İstanbul’da zelzele direncini artırmak ve yapı stoğumuzu yenilemek için boş konutlar toplumsal konut olarak kullanılabilir, belirli bir müddet hak sahiplerine ve riskli konutlarda oturanlara sunulabilir. Bu yolla rezerv yapı olarak da yapı stoğunun yenilenmesine katkı sunar.
Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu’nun daha evvel tabir ettiği üzere boş konutlardan alınan vergi ile bir konut fonu oluşturularak yeni, sağlıklı, nitelikli ve inançlı toplumsal konut üretimi de desteklenebilir. Bu kaynakla vatandaşların barınma hakkına yönelik de bir katkı sunulmuş olur.
Türkiye’de barınma hakkını korumak, yapı stoğumuzu zelzele dirençli hale getirmek, halkımıza toplumsal konut arz etmek için merkezi hükümet ile lokal idarelerin eşgüdüm halinde atması gereken kıymetli adımlar var. Önümüzdeki devrin bu adımların atıldığı bir periyot olmasını umuyoruz.”