İYİ Parti’nin “Deprem felaketinin yıkıcı tesirleri ve sonuçlarıyla birlikte siyasi, ekonomik, demografik riskler sebebiyle Suriyeli sığınmacıların vatanlarına dönüş sürecinin derhal planlanması ve başlatılması” emeliyle verdiği genel görüşme önergesi, TBMM Genel Kurulu’nda AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. YETERLİ Parti Aydın Milletvekili Aydın Adnan Sezgin, “İktidarın yanlış Suriye siyasetinin birçok ağır maliyetinin yanında ortaya çıkmış olan sığınmacı sorunu esasen bölgedeki demografik istikrar üzerinde kıymetli bir tehdit oluşturmaktaydı. Felaket sonucunda Suriyeli sığınmacıların sarsıntı bölgesindeki kalabalık nüfusları demografik riskleri katlamıştır” dedi.
İYİ Parti’nin, “Deprem felaketinin yıkıcı tesirleri ve sonuçlarıyla birlikte siyasi, ekonomik, demografik riskler sebebiyle Suriyeli sığınmacıların vatanlarına dönüş sürecini derhal planlanması ve başlatılması” ile ilgili genel görüşme önergesinin başka önergelerin önüne alınarak bugün Genel Kurul’da görüşülmesine ait küme önerisi, AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. Önergenin münasebetini açıklayan UYGUN Parti Aydın Milletvekili Aydın Adnan Sezgin şunları söyledi:
“BU SARSINTININ BU KADAR AĞIR BİR FELAKETE DÖNÜŞMESİ SİYASİ İKTİDARIN İHMAL VE YANLIŞLAR SİLSİLESİNİN BİR SONUCUDUR”
“Yaşadığımız sarsıntılar elbette büyük doğal afetlerdir, büyük bir faciadır. Facianın ağır acısı içindeyiz. Yara koskocaman açıktır. Zelzele önlenemez lakin felaket hem öngörülebilir hem önlenebilir. Bunun dünyada örnekleri çoktur. Bu sarsıntının bu kadar ağır bir felakete dönüşmesi siyasi iktidarın ihmal ve yanlışlar silsilesinin bir sonucudur. Bu büyük felaketin içindeki yanlış ve eksiklikler silsilesine bir de Kızılay faciası eklenmiştir.
Yaşadığımız felaket on bir vilayetimizdeki pek çok yerleşim yerini harap etmiş, Cumhuriyet tarihinde görülmemiş can kaybı yaşanmıştır. Dindirilmesi hiçbir suretle mümkün olmayan bir acı yaşıyoruz. Can kayıplarımızın fiziki ve manevi yaralarının yanında maddi hasarlarda had safhadadır. Konutlar, iş yerleri, fabrikalar, makinalar, araçlar ve eşyalar üzere pek çok fiziki maddi varlık faciayla birlikte yok olmuştur. Bölgenin ve Türkiye’nin üretim kapasitesi ağır darbe almıştır.
“KALICI OLMA İHTİMALİNİ BARINDIRAN KİTLESEL BİR İÇ GÖÇ HAREKETİ YAŞIYORUZ”
Halkımız iktidarın maharetsiz iktisat idaresi nedeniyle aslında ağır ve uzun periyodik bir ekonomik kriz altında can çekişmekteyken artık buna bir de sarsıntının olduğu kayıp ve aksaklıklar eklenmiştir. Hayatta kalabilenler zelzele bölgesini terk ederek öteki vilayetlerimize yerleşmeye başlamıştır. Kalıcı olma ihtimalini barındıran kitlesel bir iç göç hareketi yaşıyoruz. Felaketin neden olduğu siyasi ve demografik risklerde giderek daha bariz hale gelmektedir.
İktidarın yanlış Suriye siyasetinin birçok ağır maliyetinin yanında ortaya çıkmış olan sığınmacı sorunu esasen bölgedeki demografik istikrar üzerinde kıymetli bir tehdit oluşturmaktaydı. Felaket sonucunda Suriyeli sığınmacıların zelzele bölgesindeki kalabalık nüfusları demografik riskleri katlamıştır. Bölge esasen birçok hassasiyet taşımaktadır. Bölgenin demografik yapısındaki kırılmalar bugünden gözle görülür fakat ileride daha da derinleşecek tehlikeleri beraberinde getirmiştir.
“DÜNYADA EN ÇOK SIĞINMACI BULUNDURAN ÜLKE KONUMUNDAYIZ”
İktidarın 2011’den bu yana süren Suriye gafletinin ülkemize büyük ziyan veren sonuçlarından biri; süreksiz muhafaza statüsünde bulunan Suriyeli nüfustur. Resmi kayıtlara nazaran bu 3 buçuk milyondur. İktidar mensupları bile gerçekte bu nüfusun en az 5 milyon olduğunu söz etmektedirler. Dünyada en çok sığınmacı bulunduran ülke pozisyonundayız. Ekonomik çaresizlikten birkaç yüz bin dolara vatandaşlık satılması ve yabancılara mülk edinme konusunda sağlanan imkanlar durumu daha da vahim hale getirmiştir. Bu imkanları lakin sömürge geçmişi olan adacık ülkecikler de sağlanmaktadır. Bu uygulama değiştirilmelidir, sarsıntı bölgelerinde ve civar vilayetlerde derhal durdurulmalıdır.
Ülkemiz sığınmacı sıkıntısı nedeniyle bugüne kadar 100 milyar doları aşan bir mali külfeti yüklenmiştir. Birtakım hesaplamalara nazaran yaşadığımız facianın ekonomik maliyeti de bu seviyededir. Sarsıntı felaketi sonrasında ülkemizin sığınmacıların oluşturduğu ekonomik külfeti ve türlü alanlardaki ağır riskleri daha uzun müddet taşıyabilmesi mümkün değildir. Ayrıyeten sığınmacılar her açıdan istismara açık bir kitle oluşturmaktadır. Sığınmacıların ülkelerine dönüşlerine yönelik derhal bir strateji oluşturulması ve en süratli formda dönüşlerinin temin edilmesi gerekmektedir. Bu Türkiye’ye yakışan şartlarda gerçekleştirilmelidir. Suriye idaresiyle bu maksada dönük görüşmeler bir an evvel başlatılmalı, milletlerarası seviyede gerekli diplomatik teşebbüsler hayata geçirilmelidir. Sığınmacıların ülkelerine dönmeleri Suriye’ye ilişkin istikrarlar ve bölgenin jeopolitik istikrarları açısından da değerlidir.”
“GÖÇMEN DÜŞMANLIĞI YAŞADIĞIMIZ SARSINTI FELAKETİYLE YİNE BİR TAHRİKE SEBEP OLMAMALIDIR”
Öneri üzerinde HDP kümesi ismine kelam alan İstanbul Milletvekili Hüda Kaya şunları kaydetti:
“AKP iktidarının savaşçı ve yayılmacı siyasetlerine kimi muhalefet etraflarının dayanak vermesiyle bölge yıllardır bir ateş topu içine döndü. Toplumlar için doğal afetler nasıl kitlesel göçe sebep oluyorsa, savaşlarda toplumlar için bir afettir ve kitlesel göçler kaçınılmazdır. O yıllarda bunu sayısız kezler söylemiştik. Savaş toplumlar için bir yıkımdır ve o yıkım yalnızca o bölgedeki halkları değil etrafını de bölgeyi de yıkar, ezer demiştik. O yıkımın tesirlerini toplumumuzda maalesef yaşamaya mahkum edildi. Bunu tahlil yolu asla bir göçmen düşmanlığına yol açacak siyasetler üreterek olmamalıdır.
AKP’nin göçmenleri istismar ederek onlar üzerinden dünya ülkelerine bir şantaj ve rant sorunu dönüştürmesi nasıl insanlık, hukuk ve vicdan dışıysa; göçmenleri eşit insan görememek, göçmen düşmanlığı üzerinden prim yapmak, göçmenleri en insani haklarından yoksun bırakmak, hayat ve barınma haklarına pürüz olmakta bir insanlık, hukuk ve vicdan dışılıktır. İktidarın savaş, talan ve rant siyasetlerinin neden olduğu yoksulluk mazeret edilerek gündeme getirilen göçmen düşmanlığı yaşadığımız sarsıntı felaketiyle yine bir tahrike sebep olmamalıdır.
“ÜLKEMİZİN AÇLIĞA, YOKSULLUĞA GİRMESİNİN SORUMLULARI GÖÇMENLER DEĞİLDİR. SAVAŞA ‘EVET’ DİYENLERDİR”
Deprem bölgelerinde Türkiye vatandaşı olmayan kimi göçmenlere ayrımcılık uygulandığına dair pek çok argümanlar ve imajlar mevcuttur. Bu yardım ve dayanışma kampanyaları insani yardım ve dayanışma kampanyalarıdır. Kim olursa olsun vatandaşımız olsun ya da olmasın depremzede herkese eşit halde bu yardımları ulaştırmak bizim insanlık misyonumuzdur. Binlerce, milyonlarca göçmenin burada olmasının sebebi bu Meclis’te savaş tezkerelerine, ‘evet’ diyenlerdir. Ülkemizin açlığa, yoksulluğa girmesinin sorumluları göçmenler değildir. Savaşa ‘evet’ diyenlerdir.
Göç bir sonuçtur, bir insanlık sorunudur. Herkesin özgürce kendi yurdunda, toprağında yaşayacağı barış siyasetlerini savunmak göçmenlerin sıkıntılarını da çözecektir. Göçmenler saray rejiminin bir kozu ve göçmen düşmanlığının noktasında amaç tahtası olamayacak kadar kıymetli bir insanlık sorunudur. Problemin tahlili kolay ve nettir. Öncelikle Suriye’deki savaşın derhal sonlandırılması, ülkemizde ve bölgede kalıcı barış, demokratik ortamın sağlanması sıkıntıya en net tahlili getirecektir. Bu siyasi ve toplumsal ahlaka sahip olan herkesin üstlenmesi ve yerine getirmesi gereken tarihî bir sorumluluktur.
“TOPLAMDA 5 VİLAYETİMİZDE 2 MİLYON SURİYELİ VATANDAŞ VAR”
CHP Gaziantep Milletvekili Bayram Yılmazkaya ise şunları söyledi:
“Bir ülkeden diğer bir ülkeye milyonlarca insan göç etmesi, hudutların rahat bir halde açılarak bu insanların tamamını içeri alma yahut tamamını içeri aldıktan sonra vilayetlerin merkezlerinde olağan bir ömür sağlama dünyanın hiçbir yerinde yok. Savaş halinden kaçan ağır bir kitle geldi. Bunları biz hudutlarda, konteyner kentlerle, çadır kentlerle o an için yapılması gerekenleri yapmak zorundaydık lakin 2011 yılından beri 3 buçuk milyon resmi sayıları, 5 milyondan fazla Suriyeliyi vilayetlerimizde bulunduruyoruz.
Toplamda 5 vilayetimizde 2 milyon Suriyeli vatandaş var. Gaziantep, Urfa, Hatay, Kilis, Mardin bölgesinde 2 milyon vatandaş var. Suriyeli vatandaşlar ömür usulleri kendi ortalarındaki münasebetlerinden ötürü hiçbir vakit iç içe bir tablo sergilemediler. Kendi ilimde bile şu anda mahalleleri başka, gettoları başka. Kendi kendilerine iş yeri açmışlar. Birbirlerinden alışveriş yapıyorlar. Birbirlerini kolluyorlar, koruyorlar ve bu türlü bir yapı oluşmuş.
“SURİYELİ VATANDAŞLARIN EN KISA MÜDDETTE ÜLKELERİNE GERİ DÖNÜŞÜ İÇİN GEREKLİ BÜTÜN TEDBİRLER ALINMALIDIR”
Bu kadar insanı bir ortada tuttuğumuzda ülkemizle ilgili rastgele bir felaket anında yahut darboğazda bunlarda tıpkı ezayı yaşayacaklardır ve yarın bu kitle halindeki insanların rastgele bir nedenle kullanıldığında o bölgede büyük bir ateş ortaya çıkacaktır. Ülkemizi büyük bir felaket beklemektedir. O bölgede Arap- Kürt, Arap- Türk hengameleri meydana gelebilir. 11 yaşında ülkemize gelen beşerler şu anda 25 yaşında. Bellerinde değişik aletlerle sokaklarda geziyorlar. Yarın bu ülkede öbür problemlere neden olabilirler.
Depremden ötürü insanlarımız göç halinde olması, nüfusun öbür vilayetlere gitmesinden ötürü şu anda o bölgede başka bir kasvet başladı. Sarsıntı anında, toplanma alanlarında vatandaşlarımızla bir arada kaldılar. O anda bile kendi vatandaşlarımız o insanlara karşı bir reaksiyon gösteriyorlardı. Suriyeli vatandaşlar bu gidişle bölgede daha tehdit eder bir hale gelecek kendi vatandaşlarımızda onlarla ilgili daha ön yargılı daha katı daha sert duruma gerçek gitmektedir. O nedenle Suriyeli vatandaşların en kısa müddette ülkelerine geri dönüşü için gerekli bütün tedbirler alınmalıdır.”