Gazeteci Hrant Dink’in katledilmesinin üzerinden 16 yıl geçti. Dink’in öldürülmesinin akabinde başlayan yargılama sürecinde de 16 yıl geride kaldı. Bu süreçte davayla ilgili çok sayıda gelişme yaşandı.
YILLARCA SÜREN DAVA
Hrant Dink, 19 Ocak 2007’de Şişli Halaskargazi Caddesi’nde bir bankadan çıktıktan sonra 17 yaşındaki tetikçi Ogün Samast tarafından katledildi. Cinayetin akabinde kaçtığı Samsun’da yakalanan Ogün Samast ile cinayetin azmettiricileri Erhan Tuncel ve Yasin Hayal’in de ortalarında bulunduğu 12’si tutuklu 18 sanık hakkında, 20 Nisan 2007’de periyodun özel yetkili İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde dava açıldı.
Birleşen evraklarla sanık sayısının 20’ye çıktığı davada, tahliye kararları sonrası 3 tutuklu kaldı. 25 Ekim 2010’daki duruşmada, yaşı 18’den küçük olan Samast hakkındaki evrak ayrılarak İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesine gönderildi. Bu mahkeme, 25 Temmuz 2011’de Ogün Samast’ı 22 yıl 10 ay mahpus cezasına çarptırdı. Karar, Yargıtay 1. Ceza Dairesi tarafından onandı.
Davanın 20. duruşmasında mütalaasını veren devrin duruşma savcısı ve “Gülen Cemaati üyeliği”nden hakkında aramı kararı bulunan Hikmet Usta, “Dink cinayeti aksiyonunun, Ergenekon terör örgütünün Trabzon’da faaliyet gösteren bir hücre yapılanması tarafından işlenmiş olduğu” değerlendirmesinde bulundu. Birinci kararını, 17 Ocak 2012’de açıklayan mahkeme, 4 sanığa “cinayete azmettirme ve yardım” üzere hatalardan çeşitli cezalar verdi. Erhan Tuncel tahliye olurken, sanıklardan hiçbiri “örgüt suçundan” ceza almadı.
Temyiz incelemesi yapan Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 15 Mayıs 2013’te sanıkların “silahlı terör örgütü” değil, “suç işlemek hedefiyle oluşturulan örgüt” üyesi olduklarına hükmederek, kararı bozdu. Yine görülen davada, azmettirici Tuncel, 24 Ekim 2013’te tutuklandı.
DİNK AİLESİ FAAL SORUŞTURMA TALEP ETTİ
Dink ailesi, 6 Mart 2014’te, cinayette sorumluluğu bulunduğu tez edilen kamu vazifelileri hakkında aktif soruşturma yürütülmesi talebiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin kaldırılmasının akabinde İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesine verilen davada, 7 Mart 2014’te Erhan Tuncel tekrar tahliye edildi. Cinayette ihmali olduğu tez edilen, periyodun İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah ve eski İstanbul Vali Yardımcısı Ergun Güngör ile emniyet vazifelilerinin de ortalarında bulunduğu kamu vazifelileri hakkında daha evvel verilen takipsizlik kararı, Dink ailesi avukatlarının itirazı üzerine Bakırköy 8. Ağır Ceza Mahkemesince 6 Haziran 2014’de kaldırıldı. Böylelikle, cinayette ihmalleri olduğu belirtilen kamu vazifelilerinin yargılanmasının yolu açıldı. İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi, 30 Ekim 2014’de Yargıtay’ın bozma kararına uyarken, tetikçi Samast’ın İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesinde “terör örgütü üyeliği” hatasından yargılandığı evrak, 9 Aralık 2014’te bu davayla birleştirildi. Cinayetten yaklaşık 8 yıl sonra yargılama yolu açılan, eski İstihbarat Dairesi Lideri Ramazan Akyürek, eski İstihbarat Daire Başkanlığı C Ofis Müdürü Ali Fuat Yılmazer ve eski İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah da kuşkulu kamu vazifelileri olarak soruşturmaya dahil edildi.
Dosyanın gönderildiği mahkeme ile davaya bakan mahkeme ortasındaki uyuşmazlığın Yargıtayca çözülmesinin akabinde 34 sanığın yargılandığı davanın duruşması 19 Nisan 2016’da yapıldı. Ordu Vali Yardımcısı eski Mülkiye Başmüfettişi Mehmet Ali Özkılınç’la ilgili iddianamenin de kabul edilmesiyle sanık sayısı 35’e çıktı.
Mahkeme heyeti, 13 Haziran 2019’daki duruşmada ana dava mahkumları Ogün Samast, Yasin Hayal ve Erhan Tuncel’in de ortalarında bulunduğu 9 kişinin dava evrakını vakit aşımı ihtimali nedeniyle ayırdı.
Mahkemenin 9 Temmuz 2019’da açıkladığı kararla Erhan Tuncel 99 yıl 6 ay, Yasin Hayal 7 yıl 6 ay, Ogün Samast 2 yıl 6 ay, Zeynel Abidin Yavuz
14 yıl 22 gün, Tuncay Uzundal 16 yıl 10 ay 15 gün, Ahmet İskender ile Ersin Yolcu 1 yıl 10 ay 15’er gün mahpusla cezalandırıldı, Salih Hacısalihoğlu ve Osman Hayal ise beraat etti.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesindeki 76 sanıklı davada ise süreçte şahit beyanlarına başvuruldu.
Davanın 20 Şubat 2020’deki duruşmasında tanıklığına başvurulan Kürşat Yılmaz, “kendisine Hrant Dink’in fotoğrafını gösteren birtakım bireylerin onu öldürmesini istediğini lakin bu teklifi, ‘Türkiye sıkıntı duruma düşer’ diye kabul etmediğini” söyledi.
‘ÖLDÜRÜLECEĞİNİ BİLİYORDU’
Mahkemenin 14 Aralık 2020’deki duruşmasında savcılığın sunduğu temel hakkındaki mütalaada, cinayetin direkt “FETÖ” tarafından yapıldığı tez edildi.
Mütalaada, istihbarata iletilen Hrant Dink’in öldürüleceği tarafındaki hayati değer taşıyan bilgilerin, raporlara yansıtılmayarak taammüden gizlendiği, cinayete dair tetikçi ismi ve ayrıntı bilgilerinin yer aldığı raporun, Trabzon İstihbarat Şube Müdürlüğü ve İstihbarat Daire Başkanlığı kayıtlarından yok edildiği kaydedildi. Mütalaada ayrıyeten Dink’in mutlak suretle öldürüleceği bilinmesine karşın örgüt tarafından emel kabahatin gerçekleşmesi için araç hata olan cinayetin gerçekleşmesinin beklendiği vurgulandı.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, 76 sanığın yargılandığı Dink cinayeti davasını 26 Mart 2021’de karara bağladı.
Mahkeme ortalarında periyodun kamu vazifelileri tutuklu sanıklar Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer’in de ortalarında bulunduğu 26 sanığı 3 yıl 4 ay ile ağırlaştırılmış müebbet ortasında değişen mahpus cezalarına çarptırırken, ortalarında eski İstihbarat Daire Lideri Sabri Uzun ve devrin İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah’ın da bulunduğu 39 sanık hakkında düşme ve beraat ile ret kararı verdi.
Mahkeme heyeti ayrıyeten, haklarında yakalama kararı bulunan, Fetullah Gülen, Ekrem Dumanlı ve Zekeriya Öz’ün de ortalarında bulunduğu 13 firari sanığın belgesini ayırdı.
Ana davanın gerekçeli kararı da 14 Temmuz 2021’de açıklandı. Bu kararda, “İstihbarat Daire Başkanlığında vazifeli olan sanıklardan Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer’in cinayetin tasarlama halinde tespit edilen hareketlerinden ötürü sorumlu oldukları” belirtildi.
Kararda, Ramazan Akyürek, Ali Fuat Yılmazer ve Faruk Sarı’nın pozisyonları nedeniyle gereken önlemleri alıp müdahale etmek yerine cinayetin gerçekleşmesini, bunun öncesi ve sonrasında bilgi, kayıt ve dokümanların yok edilmesini sağladıkları aktarıldı.
Dink ailesi cezaların yetersiz olduğuna dikkat çekerek itiraz etti.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, 5 Mayıs 2022’de, sanıklar, avukatları ve müdahillerin yaptığı istinaf müracaatlarını inceledi, sanıklar Ercan Demir, Birol Ustaoğlu, Eyüp Temel ve Mustafa Küçük hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmak”, sanık Hamza Celepoğlu ise “kasten öldürme” ve “anayasal tertibi ortadan kaldırmaya teşebbüs” kabahatinden beraat kararı verilmesi gerektiğine yönelik müracaatları temelden reddetti.
Sanıklar Ali Poyraz, Ali Fuat Yılmazer, Mehmet Uçar, Ramazan Akyürek “silahlı terör örgütüne üye olmak” cürmü istikametinden davanın reddi kararına yönelik yapılan istinaf müracaatlarının ileri sürdükleri nedenler yerinde görülmediğinden reddine hükmeden daire, sanıklar Ahmet İlhan Güler, Ali Poyraz, Ali Fuat Yılmazer, Engin Dinç, Mehmet Uçar, Muhittin Zenit, Ramazan Akyürek, Sabri Uzun ve Şükrü Yıldız hakkında “görevi berbata kullanma” ve Yıldız hakkındaki ayrıyeten “bilirkişiyi etkilemeye teşebbüs” cürmünden verilen düşme kararının da yöntem ve yasaya uygun olduğunu kararlaştırdı.
Daire kimi sanıklar hakkında verilen beraat kararlarının kaldırılmasına yönelik istinaf müracaatlarını da reddetti. Dava belgesi Yargıtay’da ele alınacağı günü bekliyor.
Davanın avukatlarından Bahri Belen, Gazete Duvar’a yaptığı açıklamada, “İstinafın kararını bekliyoruz. Benim tetikçi olarak nitelendirdiğim bireylerle ilgili belge ise temyiz mahkemesine gönderildi. Bu istinafa gönderilen kararlarla ilgili bizim de taleplerimiz oldu. Bilhassa İstanbul’da emniyetle ilgili verilen beraat kararları kabul edilemez. Mevcut yargıdan karar bekliyoruz” dedi. (HABER MERKEZİ)