Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Srebrenitsa soykırımı sırasında Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde bölgede vazife yapan ve onlara sığınan Boşnak sivilleri Sırp güçlerine teslim eden Hollandalı askerlerden kendilerine gereğince sahip çıkılmadığı için özür diledi.
Başbakan Rutte, Schaarsbergen kentinde Srebrenitsa soykırımı sırasında BM bünyesinde bölgede vazife yapan Hollandalı askerler için organize edilen özel bir merasimde konuştu.
Rutte, “Bugün Hollanda hükümeti ismine Dutchbat 3 (Srebrenitsa soykırımı sırasında BM bünyesinde bölgede misyon yapan askerler) grubundaki tüm bayan ve erkeklerden özür dilerim.” dedi.
Hollandalı askerlerin “imkansız bir göreve” gönderildiklerini belirten Rutte, Srebrenitsa soykırımından Hollandalı askerlerin değil, yalnızca Sırpların sorumlu olduğunu, Hollandalı askerlerin “haksız tenkit yağmuruna” karşı periyodun siyasilerinden ve savunma bakanlığından çok az dayanak aldığını ve askerlere gereğince sahip çıkılmadığını söyledi.
Törende Hollanda Savunma Bakanı Kajsa Ollongren, Hollandalı askerlere onur mükafatı verdi.
Hollanda da hatalı bulundu
Srebrenitsalı Boşnak sivillerin sığındığı Hollandalı BM askerlerinin soykırımdaki rolü, ortadan geçen yıllara karşın tartışılıyor.
Şehrin işgal edilmesinin akabinde çekilen ve kamuoyunun da aşina olduğu manzaralarda, Hollandalı kumandan Thom Karremans, 11 Temmuz 1995’te bir ortaya geldiği Sırp birliklerinin başındaki Ratko Mladic karşısında el pençe duruyor.
Şehre giren Sırplara ateş açıldığı için Karremans’ın tabirini alan Mladic’in, imgelerin sonunda ise Karremans’a içki ısmarlaması ve ikilinin birlikte kadeh kaldırması görülüyor.
Hollandalı askerlerin Srebrenitsa’dan uğurlanması öncesinde ise Mladic’in, Karremans ve ailesine çeşitli armağanlar vermesi de bir öteki ilgi cazip ayrıntı olarak göze çarpıyor.
Karremans hiçbir vakit yaşananlar yüzünden yargılanmazken, Hollanda devleti ise Srebrenitsa’daki soykırımdan “kısmen” suçlu bulundu.
Kurban yakınlarınca 2007’de açılan davada, Lahey Bölge Mahkemesi, Srebrenitsa’nın işgali sırasında BM bünyesinde vazifeli Hollandalı askerlere sığınan 300 Boşnak sivilin Sırplara teslim edilmesinden Hollanda’yı hatalı buldu.
Hollanda hükümeti geçen yıl soykırıma göz yuman o askerleri 26 yıl sonra ödüllendirme kararı almış, mükafatın bu askerlere “jest ve takdir göstergesi” olarak verileceği açıklanmıştı.
Buna nazaran, 850 Hollandalı askere, hizmetlerinden ötürü 5 biner avro ödeme yapılmıştı.