Ocak ayı başında iktidarın daveti üzerine ulusal zincir marketlerde temel tüketim mallarda fiyatların sabitlenmesi ile başlayan kampanya, giysi mağazalarına yayıldı.
Migros ve CarrefourSA belirlenmiş temel tüketim kümelerinde “fiyat sabitlenmesinin” yanı sıra özel markalı eserlerde yıla yayılan indirim siyasetlerini sürdüreceklerini açıkladı.
Kampanya üç harfli marketlerde Ocak ayına kilitleniyor. Şubat’ta yola devam…
Etiketlerin bir ay sabitlenmesi enflasyonun düşürülmesine katkı sağlar mı?
Kuru besinde piyasa başkanı olan bir toptancıyla konuşuyorum; tarlada ucuzluk sağlamadan enflasyonla gayretin başarılı olamayacağı gerçeğinin altını çiziyor.
Geçtiğimiz günlerde Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi’nin besin kesimiyle yaptığı toplantıda birinci defa “stratejik ürün” tanımı yapmasını kayda geçiyor.
Mutfakta yaygını körükleyen; ayçiçeği, buğday ve arpa stratejik eser kapsamına alınmış.
1990’larda nüfus 56 milyonken, yıllık buğday üretimi 20 milyon ton; nüfus 90 milyona dayanmış ölçünün birebir kalması, kırsalda üretimden kopuşun kıymetli bir göstergesi.
Üretim maliyetlerinin yükselmesi sonucu et ve süt eserlerine yapılan artırımlar da sürüyor.
Kimse raftaki etikete bakarak hayvanına yem vermiyor.
Çiğ sütte 2022 yılında üretim maliyetleri bir evvelki yıla nazaran yüzde 150 oranında artırdı. Ulusal Süt
Konseyi hafta içinde yapılan artırımla çiğ sütün litresini 8.5 liradan 11 liraya yükseltti.
Bulabilen alabiliyor. Süt kıt kaynak oldu.
Ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü ölçüsü, 2022 Ocak-Kasım periyodunda, bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 3.2 azalmış.
Geride bıraktığımız Kasım ayında ise toplanan süt ölçüsünün yüzde 6’nın üzerinde azalması bize şunu gösteriyor ki; süt krizi derinleşiyor.
Marketlerde 25-30 liraya satılan pastörize süt fiyatının, maliyet artışları dikkate alındığında “sabitleneceğini” düşünmek hayal…
İthal yem, gübre ve ilacın ziraî üretimdeki hissesi yüzde 70, besicilikte yüzde 60 düzeyinde.
Dolayısıyla TL’nin pahasına hassas bir piyasa…
Üretim maliyetlerinden kaynaklanan meselelere, en pak sözle berbat idareden kaynaklanan yanlış uygulamalar da ekleniyor.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) işletmelerinden Gözlü Tarım İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün 9 bin 750 kuzunun satışıyla ilgili iptal ettiği ihalelerle ait Bakan Kirişci’ye “Muhammen bedelin üzerinde teklifler gelmesine karşılık neden 3 kere yapılan ihale iptal edildi. 2022 yılında sonuçlanan ihale var mı” diye soruyor.
Gürer, Sayıştay raporuna nazaran 2021 yılında iptal edilen ihaleler sonucu TİGEM’in 3 milyon 250 bin lira ziyana uğratıldığını vurguluyor.
Kirişçi birebir toplantıda 2 yıl ekilmeyen tarlanın kiralanacağını söylerken, üretim alanların daraldığını kabul etmiş oluyor.
Peki ülkede güç şirketlerine, müteahhitlere, madencilere satılmadık kaç dönüm tarım toprağı kaldı sanki?
Bu soruyu sormak için haklı nedenlerimiz var:
Zeytinliklerin imara açılmasına yol açacak “Zeytin Müdafaa Yasası’nda Değişiklik” öngören yasa önerisi 7 sefer iptal edildi; iktidarın ısrarı ortada…
Torba maddelerden çıkmayan zeytinlik katliamı, bakanlıklar eliyle gerçekleşiyor.
Bir örnekle açmak gerekirse…
Özlem Güvenli’nin 11 Haziran 2022 tarihli haberi:
“Bodrum Gündoğan’da 3. Derece doğal sit muhafazası altında olan toplam 42 bin metrekarelik alan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından turizm imarına açıldı. Parseller zeytinlik olduğu için yüzde 10 yapılaşma sonu getirildi. Yerlerin sahibi ünlü iş insanı Erol Tabanca.”
TEMA, Edremit Etraf Platformu, Kazdağları Ekolojik Platformu, Muğla Etraf Platformu’nun da ortalarında olduğu çevrecilerin sahip çıktığı mahallî zeytin ağaçları savunmasını görmek isterseniz onlarca dokümana ulaşırsınız…
Doğal etraf yok ediliyor, sular çekiliyor, topraksızlaşıyoruz…
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı daha dün; “tarıma elverişsiz” tarifiyle üzerinde rüzgar ve güneş güç santralleri kurulmak üzere 41 vilayette 160 milyon metrekare arazi ilana çıktı, 140 milyon metrekare için de ilana çıkılacağını duyuruyor.
1990’larda moda olan Ferdi Tayfur’un “Hadi Köyümüze Geri Dönelim” türküsünü hatırlayan kaldı mı bilemem ancak genç nüfusun kırsal alanda tutulması bir sorun.
Afganlı göçmenler olmasa çoban bulamayacak besici…
Batı ülkelerinde ekonomik programlarda enflasyonla gayret ile istihdam siyasetleri birlikte oluşuyor.
Türkiye hem göç alıyor, hem de nitelikli iş gücü ülkeden kaçıyor.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu yılda 2 milyon 100 bin pasaport verilirken, 2022’de 4.5 milyon pasaport talebini karşıladıklarını açıkladı.
AB ülkeleri dışından mavi yakalı iş gücüne kapılarını denetimli olarak açan Almanya’ya iş göçünde yüzde 12 ile Hintliler birinci sırayı alırken, akabinde gelen Amerikalılar yüzde 7.1 ve Türkler yüzde 6.6 ile başı çekiyor.
Uygulanacak enflasyonla çaba programı nakdî istikrar siyasetini aşmış durumda.