Merhaba. Türk kahvesi bizim için vazgeçilmez bir gelenek. 40 yıl hatırlı bu lezzetli içeceğin yanında hepimiz su ve lokum ikram ediyoruz. Bunu neden mi yapıyoruz? Bazılarına nazaran geleneklerimiz ve kültürel bakış açımız yüzünden. Bazılarına nazaran ise bilimsel. Biz hepsini bu yazıda topladık.
Keyifli okumalar dilerim.
Dünyada telvesiyle ikram edilen tek kahve tipidir Türk kahvesi. Osmanlı periyodunda birinci sefer Yemenli bir vali tarafından saraya getirilen, birinci vakitlerde çorba üzere taslarda içilen kahve, ilerleyen periyotlarda bugün olduğu üzere fincanlarda içilmeye başlanmış.
Kahvaltılardan ve akşam yemeklerden sonra bir fincan Türk kahvesi içmek bizde bir gelenektir. Gün içerisinde arkadaşlarımızla buluştuğumuzda içtiğimiz ya da konuklarımıza ikram ettiğimiz, 40 yıl hatırı var dediğimiz Türk kahvesi hayli yararlı bir içecektir.
Türk kahvesi kalp sıhhatine güzel gelir, diyabet düşmanıdır, odaklanmayı kolaylaştırır ve yağları eritmesiyle meşhurdur. Antioksidan kaynağı olan Türk kahvesi kanser cinslerine karşı da epeyce esirgeyicidir. Lakin biz bu lezzeti tek başına tüketmiyoruz. Yanında lokum ve su da ikram ediyoruz. Pekala neden?
Bir görüşe nazaran kahve içerdiği kafein sebebiyle kandaki şekerin beyefendisine taşınmasını sağlayan unsur ile yarışarak beyin dokusunda şeker muhtaçlığını artırır. Ayrıyeten kahvenin idrar söktürücü tesiri olması sebebiyle küçük bir bardak su ve lokum ile ikram edilir.
Tabii lokumun neden ikram edildiği hakkında çeşitli rivayetler de var. Bunlardan biri de eski insanların çok ince ve şık niyetli olduğudur. Onlar pek çok şeyi lafa dökmeden anlatmanın yollarını bulmuşlar.
dokuzeylulcom.teimg.com
Kahvenin yanında ikram edilen lokum, konuğun ağırlamadan mutlu kalıp kalmadığını sormanın bir yolu olarak düşünülmüş. Konuk kahvesinin üzerine lokumu yerse mesken sahibinin kendisini ağırlamasından mutlu kalmış demekmiş. Ancak lokumu yemezse mutlu kalmadı manasına gelirmiş.
Neden su verildiğine gelince, Osmanlı devrinde kahvenin yanında ikram edilen suyun manası Türk kahvesinden evvel mi sonra mı içildiğine bağlı olarak değişiyor.
Eski vakitlerde meskene konuk geldiği vakit konut sahibi konuğuna bir fincan Türk kahvesiyle birlikte bir bardak su sunarmış. Şayet konuk suyu kahveden evvel içerse bu karnının aç olduğunu gösterirmiş. Mesken sahibi de bunun üzerine çabucak sofra hazırlamaya başlarmış.
Eğer suyu kahve bittikten sonra içerse de tok olduğuna, yalnızca muhabbet için geldiğine işaretmiş. Özcesi konuk “açım” demez, kahve içişiyle açlığını ya da tokluğunu muhakkak edermiş.
Bir başka rivayet ise Osmanlı sarayından geliyor. Padişahın yiyeceği yemeklerin zehirli olup olmadığını anlamak için tadımdan misyonlu olanlar Türk kahvesini de tatmak zorundalarmış. Fakat kahve yalnızca padişaha tek kişilik cezveyle yapıldığı için tadamıyorlarmış.
Bunun üzerine saraydakiler pratik bir formül geliştirmiş. Padişah kahveyi içmeden evvel parmağını evvel kahveye sonra suya bandırırmış. Suda dağılan kahvenin zehirli olup olmadığı bu türlü anlaşılırmış.
Tabii bunlar rivayet. Pekala işin bilimsel yanı ne? Kahvenin içinde yüksek oranda oksalat bulunur. Bu oksalat da insan bedeninde böbrek taşı oluşumuna sebep olur. Kahvenin yanında içilen su da oksalatın böbreklerden atılmasına yardımcı olur.
Bir başka bilimsel açıklama da suyun özelliği ve ağız tadımız ile ilgili. Kahveden evvel içilen birkaç yudum su, ağzın içini temizler ve ağzın öteki tatlardan arınmasını sağlar. Böylece de kahvenin tadı içen şahsa daha saf bir biçimde gelir.
Siz siz olun köpüklü Türk kahvenizi yudumlarken su içmeyi de ihmal etmeyin. Natürel lokum yemeyi de…
