TOKİ’den toplumsal konut bekleyenlere berbat haber. Önümüzdeki yıl 125 bin toplumsal konut yapacağı söylenen TOKİ’ye bütçeden 14 bin konut yapacak kadar kaynak ayrıldı.
İktidarın en büyük seçim yatırımı olarak gördüğü TOKİ’nin ucuz toplumsal konutlarıyla ilgili bütçeye konulan ödenek baş karıştırdı. 2023 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda, TOKİ’nin dar ve sabit gelirliler için birinci etapta yapacağı 250 bin konutun 125 bininin 2023 yılı sonuna kadar tamamlanacağı belirtildi. Lakin tıpkı programa nazaran, TOKİ’nin 2023’te afet ve toplumsal konutları inşa etmesi için bütçenin sermaye transferleri kaleminden yalnızca 11.3 milyar lira kaynak ayrıldı. Bütçedeki kaynakla TOKİ en fazla 14 bin adet konut yapabiliyor.
KONUT MALİYETİ 818 BİN LİRA
TOKİ bu yılın temmuz ayında Elazığ’da 396 konut yapmak için ihale düzenledi. İhalede en düşük fiyat 324 milyon lira olarak belirlendi. Buna nazaran, konut başına maliyet, arsa hissesi hariç yaklaşık 818 bin lira ediyor. TOKİ projelerinde konutun yanı sıra toplumsal kullanım alanları, mescitler, parklar ve bahçeler de yaptığı için konut başına maliyeti yüksek çıkıyor. Buna nazaran bütçeden 2023 yılında aktarılacak 11.3 milyar liralık kaynakla TOKİ’nin en fazla 13 bin 814 adet konut yapabileceği hesaplanıyor.
Üstelik önümüzdeki periyotta yaşanacak maliyet artışları da eklendiğinde bu sayı daha da aşağı düşüyor. TOKİ’nin afet konutları, kentsel dönüşüm konutları ve köy konutları hariç 125 bin konutu yapabilmesi için kendi imkanlarıyla en az 115 milyar liralık kaynak yaratması gerekiyor. Programda yer alan bilgilere nazaran, TOKİ hala yaklaşık 69 bin konutun inşaatına devam ediyor. Hasebiyle bu konutlar için de ayrıyeten kaynak bulunması gerekiyor.
Kur müdafaaya 25 milyar KÖİ’ye 102 milyar TL
Bütçeden fakirin toplumsal konutu için yalnızca 11.3 milyar lira kaynak ayrılırken bankada parası olanlara kur müdafaa ismi altında gelecek yıl 25 milyar lira verilecek. Üstelik bu paranın yetmeyeceği, ek transfer olacağı belirtiliyor. Tıpkı bütçeden kent hastanelerine bina kullanım kirası ve hizmet alımı için 46.6 milyar lira, kamu özel işbirliği modeliyle yapılan ulaştırma projelerine de 55.4 milyar lira olmak üzere 102 milyar lira para aktarılacak.