Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) tüm milletvekilleri, 20 Ağustos’ta Derik’te üç yol mevkiinde yaşanan ve 21 kişinin hayatını kaybettiği, 26 kişinin ağır yaralandığı kazaya dair Meclis Başkanlığı’na yazılı soru önergesi verdi. Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanı Adil Karaismailoğlu tarafından yanıtlanması istenen önergelerin münasebetinde, “Cengiz Holding’e ilişkin Eti Bakır fabrikasından yük alan tırın freninin patlaması sonucu meydana gelen kazada yaralılara müdahale etmek için etrafta toplanan yurttaşlara yeniden birebir fabrikaya ilişkin öteki bir tır çarpmıştır. Olayın akabinde 3’üncü bir tırın daha olduğu, lastiklerinin patladığını ve bu formda son anda durdurulduğu belirtilmiştir. Birinci kazanın üzerinden 20 dakika geçmesine karşın yeteri derecede önlemler alınmadığı için ikinci kazanın gerçekleştiği de görgü şahitleri tarafından kamuoyuna aktarılmıştır” sözleri yer aldı.
‘KAYMAKAM KARŞILIK DAHİ VERMEMİŞTİR’
Mezopotamya Ajansı’nın haberine nazaran tırların eski olduğu, kamyondan tıra dönüştürüldüğü, bakımlarının yapılmadığı, tonajlarının denetim edilmediği tarafında çokça bilginin olduğu belirtilen önergelerde, “Ayrıca 12 Mart 2020 yılında kazanın gerçekleştiği yolun tır trafiğine kapatılmasına dair kararın Mardin Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Uyum Merkezi tarafından alınacağı toplantıya, Derik temsilcisi katılmamıştır. Kelam konusu karayolundaki tır trafiğinin kısıtlanması istikametindeki teklife ise Derik Kaymakamlığı ve Derik İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından karşılık dahi verilmemiştir. Kararda; kelam konusu caddede 07.00 ile 21.00 saatleri ortasında tır ve ağır tonajlı araçlar ile tehlikeli unsur taşıyan araçların geçişlerinin yasaklanması istenilirken, ‘Derik Kaymakamlığı ve Derik İlçe Emniyet Amirliğinden tarafımıza rastgele bir karşılığı yazı gelmediğinden, rastgele bir kısıtlama ve yasağın uygulanmamasına’ denilerek kelam konusu karar yürürlüğe girmemiştir” denildi.
‘BÖLGE HALKI TEKRAREN TALEPTE BULUNDU’
Önergelerin münasebetinde şu sözler yer aldı: “Kazanın yaşanmasına neden olan ihmallerin açığa çıkarılması, kamuoyuna gerçek bilgilerin sunulması gerekirken, Derik Sulh Ceza Hâkimliği tarafından olaya yayın yasağı getirilmiştir. Bu durum başta Derik halkı olmak üzere toplumun tüm kısımları tarafından olayın üzerinin örtülmek istendiği biçiminde anlaşılmaktadır.
Tırların vilayet ve ilçe merkezlerinden geçmesinin de ayrıyeten bu ve gibisi kazaların yaşanmasında kıymetli bir tesirinin olduğu bilinmektedir. Gerçekten bölge halkının etraf yolunun yapılmasına dönük talepleri tekraren defa soru ve araştırma önergeleri ile Meclis gündemine taşınmış lakin bir geri dönüş yapılmamıştır.
Bilindiği üzere buradaki Eti Bakır Tesisleri’nin tamamı Cengiz Holding’e aittir. Mardin-Diyarbakır yolundaki güvenlik kulelerinin bu holdinge ilişkin TIR’ların güvenliğinin sağlanması için yapıldığına dönük reaksiyonlar hâlâ sıcaklığını korumaktadır. Hakikaten hem Mazıdağı-Diyarbakır hem de Mardin Diyarbakır karayolundaki güvenlik kulelerinin ihalelerini Cengiz Holding almıştır. Tekrar Cengiz Holding’e ilişkin fabrikalarda kâfi güvenlik önlemleri alınmadığı, kontroller nizamlı yapılmadığı için Mardin başta olmak üzere bölgenin tabiatına verdiği ziyan halkta büyük reaksiyonlara neden olduğu da bilinmektedir.”
‘GÖREVDEN ALINAN VAR MIDIR?’
HDP’li vekiller, bahis bağlamında Bakan Karaismailoğlu’na şu soruları yöneltti:
“* Derik’te yaşanan ve 21 yurttaşın vefatına 26 yurttaşın yaralanmasına neden olan kaza ile ilgili isimli ve idari soruşturma başlatılmış mıdır? Soruşturmalar hangi evrededir?
* Soruşturma kapsamında kim ya da kimlerin tabirlerine başvurulmuştur?
* Başlatılan idari soruşturma kapsamında vazifeden alınan var mıdır? Kazalarda sorumluluğu bulunanlar hakkında gerekli yaptırımların uygulanması sağlanacak mıdır?
* Kaza ile ilgili başlatılan isimli soruşturma kapsamında tutuklanan olmuş mudur? Olduysa kimler tutuklanmıştır? Kazaya dair soruşturma kapsamında tutuklama yapılmadıysa bu önleme başvurulmama sebebi nedir?
‘TIRLAR KAMYONDAN MI DÖNÜŞTÜRÜLDÜ?’
* Cengiz Holding yöneticileri soruşturma kapsamında mıdır?
* Birinci kazanın üzerinden geçen 20 dakikada hangi önlemler alınmıştır? Olay yeri güvenliği neden sağlanmamıştır?
* Kaza yapan tırların, kamyondan dönüştürülen tırlar olduğu bilgisi yanlışsız mudur? Tırların bakımı neden yapılmamıştır?
* TIR’ların tonajından fazla yük taşıdığı argümanı hakikat mudur?
* Olay anında üçüncü bir tırın daha olduğu imajlarla de sabit olmasına karşın İçişleri Bakanı ve Mardin Valiliği hangi bilgiye dayanarak üçüncü tırın olmadığı tarafında beyanatta bulunmuştur?
‘YAYIN YASAĞI İLE AMAÇLANAN NEDİR?’
* Kamuoyuna gerçekleri bilgilendirmekle yükümlü olan Derik Valiliği hangi yasal münasebete dayanarak kaza haberlerine yayın yasağı getirmiştir? Yayın yasağı ile amaçlanan nedir? Bu tıpkı vakitte anayasal teminat altında olan haber alma hakkının ihlali değil midir?
* Halkın talepleri ve güvenliği için yapılması gereken etraf yolu neden şimdiye kadar yapılmamıştır? Etraf yolunun yapılarak yol güvenliğinin sağlanması için bu kazanın mı yaşanması gerekiyordu?
* Kazada üst seviye sorumluluğu bulunan Cengiz Holding’in neden olduğu kazanın detaylarının paylaşılmamasının izahı nedir? Bu yaklaşımın Cengiz Holding’in iktidar tarafından korunduğuna dair sözlere ait kamuoyuna bir açıklama yapılacak mıdır?
* Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin Ulaşım Uyumunun “Derik’te ağır ve tehlikeli yük taşıyan araçların saat 7 ile 21 ortasında geçişinin yasaklanması” kararına gerek yok diyen Derik Kaymakamı ve Emniyet müdürü hangi münasebet ile buna gerek yok demiştir? Derik Kaymakamı ve Emniyet müdürü hakkında soruşturma başlatılacak mıdır? Çok sayıda can kaybına neden olan kazada sorumluluğu bulunanların ve buna dair idari süreç tesis edenlerin gerekli cezaları almaları sağlanacak mıdır?” (HABER MERKEZİ)