HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, kur muhafazalı mevduat sisteminden bir an evvel çıkılması gerektiğini belirterek, “Aksi takdirde, eninde sonunda bu sistem patlayacak. Kur muhafazalı mevduat şu anda Hazine ve Merkez Bankası’nın altındaki saatli bombadır. Bu sistem patlarsa ülke iktisadını çökertebilir” dedi.
AKP’nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen 48 unsurluk kanun teklifiyle kur muhafazalı mevduatın mühletinin bir yıl daha uzatılması öngörülüyor. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, AKP iktidarının dolar kuru yükseldiğinde ortaya koyduğu kur muhafazalı mevduatın “geçici bir araç” olarak duyurulduğunu hatırlatarak, “Kur muhafazalı mevduat üzere uygulamalar bağımlılık yaratır. Şu anda da bağımlılık yaratmış durumda. Birinci etapta bunun müddetini yıl sonuna kadar uzattılar, artık de 1 yıl daha uzatmayı öngörüyorlar. Kur muhafazalı mevduatta şu anda 1,5 trilyon liraya yakın kaynak var ve bu kaynak zenginlerin parası. Zenginler dolar garantili olarak faiz alıyorlar” diye konuştu.
Paylan, 2022 yılı bütçesinde Merkez Bankası ve Hazine kaynaklarından 300 milyar liranın kur muhafazalı mevduata aktarıldığını belirterek, şunları söyledi:
“Türkiye’de enflasyonun yüksek seyredeceğini biliyoruz. Dolar kurunun da buralarda durmayacağını biliyoruz. Şu anda dolar kuru 18,5 lira. Gelecek yıl dolar kuru 30-35-40 liraya yükselebileceği konuşuluyor. Şayet dolar kuru 30 liraya bile yükselse, kur muhafazalı mevduatla Hazine ve Merkez Bankası kaynaklarından 1 trilyon liraya yakın kaynak zenginlere aktarılacak. Kimin vergisinden, fakirlerin vergisinden aktarılacak. 1 trilyon lira ne demek? 1 trilyon lira ile personel, memur, emekliye çok önemli artırımlar yapılabilir. Kredi garanti fonunda zenginlere aktarılan kaynakların yanında, kur garantili mevduatla da yüz milyarlarca lira zenginlere aktarılacak.
1 trilyon lira ile tüm emeklilerin maaşlarına 3’er bin lira ek artırım yapılabilir. 200 bin daha öğretmen ataması yapılabilir. Çiftçi takviyeleri beş katına yükseltilebilir. Havyan üreticisine yapılan dayanaklar beş katına yükseltilebilir.
“Hazinenin altındaki saatli bomba”
Kur muhafazalı mevduat şu anda Hazine ve Merkez Bankası’nın altındaki saatli bombadır. Dolar kuru her an patlayabilir. Süreksiz olarak doları tutuyor ve satıyorlar. Dolar kuru patladığında yani 1,5 trilyon liralık kaynak dolar kuru yükseldiğinde, Hazine ve Merkez Bankası’ndan 1 trilyon lira ödenemeyeceği için ne yapılacak? Enflasyon yaratılacak. Bu enflasyonun yaratılması sonucunda dolar kuru daha da yükselecek. Emekçinin, memurun, emeklinin alım gücü daralacak. Bu açıdan kur muhafazalı mevduatın derhal durdurulması için Meclis’e biz yasa teklifi verdik. İktidarın bu sıkıntıyı 1 yıl daha uzatmasını kabul etmiyoruz.
“Hazine, iflas edebilir”
Gelecek yılın bütçesinde dolar kuru 20-22 lira olarak öngörüyorlar. 150- 200 milyar lira bu sıkıntıya para harcanacak üzere gösteriyorlar. Merkez Bankası’ndan aktarılan parayı da bütçeden göstermiyorlar. Merkez Bankası para basıyor, zenginlere aktarıyor. Bütün bunları gördüğümüzde ben dolar kurunun 20-22 lirada kalmayacağını öngörüyorum. Gelecek yıl bu türlü giderse, seçimlere kadar tutmayı hedefliyor ancak tutamayacak, dolar kurunun 30-35-40 liraya çıkması durumunda, kur muhafazalı mevduat sistemi Hazine’yi iflas ettirebilir. Merkez Bankası’nın da daha fazla para basmasına sebebiyet verebilir. Dolar kurunun daha da yükselmesine sebebiyet verebilir. İktisadın çökmesine sebep olacak bir saatli bomba ile karşı karşıyayız şu anda Hazine ve Merkez Bankası’nın altında duran. Bu saatli bombayı kesinlikle durdurmalıyız.”
“Kaynak, faize aktarılacak”
Paylan, bugün TBMM’ye sunulması beklenen 2023 yılı bütçesinin de “faiz ve şatafatın bütçesi” olacağını lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Bunlar faize kaşıyız diyorlar ya, göreceksiniz gelecek yılın bütçesi bir faiz bütçesi olacak. Yani kur muhafazalı mevduat ile yüz milyonlarca liralık kaynak faize aktarılmış olacak.”
İktidar değişiminde kur muhafazalı mevduatta son verileceğini belirten Paylan, bu mevduatta parası olan bireylere inanç verilmesi durumunda dolar garantisi olmaksızın Türk lirasında kalacağını kaydetti. Paylan, “Türk lirasına güvenmedikleri, Türk lira faizlerinin yüzde 10’da olduğu için o bireylerin paraları eridiği için, dolar garantisine bakıyor zenginler” dedi.
Paylan, itimat veren siyasetlerle yurttaşların Türk lirasında güvenmesinin sağlanması gerektiğini söz ederek, şunları söyledi:
“Bunlar liralaşma diyor ya, liralaşmayı biz yapacağız. Kur muhafazalı mevduattan bir an evvel çıkmalıyız. Aksi takdirde, eninde sonunda bu sistem patlayacak. Ben yasa çıktığında 3 ay ila 3 yıl içinde bu sistemin patlayacağını söylemiştim. Süreksiz yurt dışından para bulduğu için Erdoğan, bu sistemin şimdilik çökmesine mani olmuş üzere görünüyor. Yılbaşına hakikat göreceğiz. Seçim yatırımları, daha çok Türk lirası basacak. Bu paralar daha çok dövize gidecek, bu sistem sürdürülemez hale gelecek. Bu sistem patlarsa ülke iktisadını çökertebilir.” (ANKA)