HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin Merkez Bankası’nın kur maksadının bulunmadığını belirterek, “Dalgalı kur rejiminde Merkez Bankasının açık yahut örtülü biçimde takip ettiği rastgele bir kur maksadı bulunmamaktadır” tabirine reaksiyon gösterdi; “Sayın Nebati bir hayal dünyasında yaşıyor ve yaptığı uygulamalarla aslında yarın daha büyük bir felaketin de kapısını aralamış oluyor” dedi. Paylan, “Bu dolar satışları sebebiyle yarın çok daha büyük bir felaketle karşı karşıya kalabiliriz” diye uyardı.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, resmi olarak “dalgalı kur rejiminde” olunmasına karşın dövizin tıpkı seviyede uzun müddet sabit kalmasını Meclis gündemine taşıdı. ‘Sabit kur sistemine’ geçilip geçilmediğini, doların hangi sistemle ‘sabit’ tutulmaya çalışıldığını, Merkez Bankası’nın rezervlerinin ekside olduğu süreçte “Sabit kur sisteminin” nasıl sürdürüleceğini Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye sordu.
“Aşırı oynaklık durumunda direkt müdahale ediliyor”
Gazete Duvar’dan Serkan Alan’ın haberine nazaran, HDP’li Paylan’ın soru önergesine cevap veren Hazine Bakanı Nebati, Türkiye’nin uzun yıllardan beri dalgalı döviz kuru rejimini uyguladığını, döviz kurlarının piyasadaki arz ve talep şartları tarafından belirlendiğini söyledi, “Dalgalı kur rejiminde Merkez Bankasının açık yahut örtülü biçimde takip ettiği rastgele bir kur amacı bulunmamaktadır” dedi.
Merkez Bankası’nın “döviz piyasasının sağlıklı çalışması” maksadıyla, döviz arz ve talep gelişmelerini yakından izleyerek gerekli tedbirleri aldığını savunan Nebati, “Piyasa derinliğinin kaybolmasına bağlı olarak sıhhatsiz fiyat oluşumlarının gözlenmesi ve çok oynaklık durumlarında, piyasaya esnek ihaleler yoluyla yahut direkt müdahale edebilmektedir. Bu çerçevede Merkez Bankası tarafından döviz piyasasına yapılan müdahaleler yoluna uygun biçimde kamuoyu ile paylaşılmaktadır” tabirlerini kaydetti.
“Tedbirlerle, piyasa fiyatlamaları yerini makul düzeylere bıraktı”
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, HDP’li Paylan’ın sorularına Kur Muhafazalı Mevduat hesabını hatırlatarak cevap verdi, “Makroekonomik ve finansal istikrarın kalıcı olarak tesis edilmesi gayesiyle 20 Aralık 2021 tarihinde devreye alınan Kur Muhafazalı TL Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları eseri ve açıklanan öteki önlemler ile ülkemizin makro göstergeleriyle bağdaşmayan piyasa fiyatlamalarının yerini makul düzeylere bıraktığı görülmektedir” dedi.
“128 milyar doların üzerine 70 milyar daha şeffaf olmayan metotlarla satılmıştır”
Hazine Bakanı Nebati’nin cevabını kıymetlendiren Paylan’a nazaran dolar kuruna yönelik müdahalelerde Merkez Bankası’nın “şeffaf olduğu” argümanı büsbütün bir skandal, zira Merkez Bankası’ndan bu mevzuya dair bir açıklama yapılmıyor. Merkez Bankası rezervlerindeki 128 milyar doların akabinde 70 milyar doların da satıldığını ve nasıl satıldığının kamuoyuna açıklanmadığını belirten Paylan, Nebati’nin karşılığını “yalan” olarak niteledi, “128 milyar doların üzerine 70 milyar daha şeffaf olmayan sistemlerle satılmıştır” dedi.
“Beyhude bir efor içerisindeler”
Bakan Nebati’nin karşılığında yer alan, “Dalgalı kur rejiminde Merkez Bankasının açık yahut örtülü biçimde takip ettiği rastgele bir kur amacı bulunmamaktadır” sözlerine de reaksiyon gösteren HDP’li Paylan, dolar kurunun son bir aydır “çakılmış gibi” 18 TL düzeylerinde durduğunu hatırlattı ve şunları söyledi:
“Dolar 18 TL düzeyine sabitlenmiş durumda ve o sayıdan daima dolar satışı yaparak doları sabit tutmaya çalışıyorlar. Bu da aslında beyhude bir efor içinde olduklarını gösteriyor. Kur maksadınız yoksa kura müdahale etmezsiniz. Kur özgür piyasada açığa çıkar lakin kura daima müdahale ediyorlar ve bunu şeffaf olmayan metotlarla yapıyorlar.”
“Nebati hayal dünyasında yaşıyor”
Bakan Nebati’nin cevabında yer alan, döviz kurunun kur muhafazalı mevduat hesabı üzere metotlarla “makul” düzeylerde tutulduğu kelamlarının de yanlışsız olmadığını belirten HDP’li Paylan, “Kur garantili mevduat birinci çıktığında dolar 11 liraya kadar düşmüştü. Meğer şu anda 18 liraya tekrar yükseldi” dedi ve şunları kaydetti:
“100 milyarlarca lira hazine ve Merkez Bankası üzerinden bir avuç zengine aktarılıyor. Bu da fakirlerin vergisi ile toplanan paraların zenginlere aktarılması manasına geliyor. Makul düzeylere düştüğü argümanı gerçek değil. Şu anda dolar satışı durdurulsa yani özgür bırakılsa ben doların bir anda 25, 30 liraya fırlayabileceğini düşünüyorum. Dolar yapay olarak denetim altında tutuluyor lakin satılabilecek dolar da gitgide azalıyor. Sayın Nebati bir hayal dünyasında yaşıyor ve yaptığı uygulamalarla aslında yarın daha büyük bir felaketin de kapısını aralamış oluyor. Bu dolar satışları sebebiyle yarın çok daha büyük bir felaketle karşı karşıya kalabiliriz.”