Yılın son çeyreğinde iktisattaki sakinlik, artan güç maliyetleri ve iktidarın yeni yıla dönük “asgari fiyat artışı, emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) düzenleme” üzere telaffuzları iş dünyasını huzursuz ediyor. Avrupa’da yaşanan ekonomik sakinlikle siparişlerin azalması da Türkiye’ye yansımaya başladı. Cumhuriyet’ten Ali Can Polat’ın haberine nazaran Ege Seramik’in artan güç maliyetleri nedeniyle kimi tesislerinde üretimi durdurmasıyla gündeme gelen üretim tatili artık de hazırgiyim ve dokuma olmak üzere birçok dalda görülmeye başlandı. Hazırgiyim ve dokumacılıkta haftanın iki günü iş durdurma kâfi olmayınca kimi fabrikalar kapandı. Çalışan tesislerde ise istihdam azaltma eğilimleri görülüyor. Endüstrici bu durumun krize dönüşmemesi için pandemi devrindeki üzere kısa çalışma ödeneğine (KÇÖ) kolay müracaat ve ödenekte yaygınlaşma talep ederken sendikalar, suiistimalin önlenmesi, ödeneğin kullanımına yönelik kontrol ve ödemenin personele yapılmasını talep etti.
Kısa çalışma ödeneği talebi geçen hafta birinci olarak Bursa Sanayi ve Ticaret Odası Lideri İbrahim Burkay’dan geldi. 2023’ün güç bir yıl olacağını söyleyen Burkay şöyle konuştu: “Özellikle birinci iki çeyrekte dış ticaretteki daralma ile birlikte istihdamda külfetler yaşanabilir. Avrupa’daki sakinliğin tesiri yayılıyor. Biz önleyici bir atılım manasında KÇÖ’yü talep ediyoruz”
TALEP BAKANLIĞA İLETİLDİ
Yılın 8’inci ayından itibaren süren daralmanın yüzde 50’yi bulduğunu belirten Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya ise Kahramanmaraş’ta iki iplik fabrikasının toplamda 6 tesisi kapatıp 450 kişiyi işten çıkardığını açıkladı. “Bu dalga yayılıyor, bir an evvel tedbir alınmalı” diyen Kaya, geçen hafta Ticaret Bakanlığı ile görüştüklerini ve bu talebi ilettiklerini lisana getirdi. Gelecek hafta Çalışma Bakanlığı’na da birebir taleple gideceklerini belirten ve kamunun dikkatini üç hususa çekmek istediklerini söyleyen Kaya, şu bilgileri verdi:
“Öncelikle taban fiyat dedikodularını soracağız. Yüksek taban fiyat telaffuzları var, bu bahiste patrona ne üzere dayanaklar verilecek. İkinci husus EYT olacak. EYT ile sanayiciye bir tazminat yükü yüklenecek, hele bir de yeni yüksek taban fiyatla birlikte bu tazminat artacağı için yıl sonuna yanlışsız işten çıkarmalar artabilir. Üçüncü bahis da üretimden doğan istihdam düşüşüne karşı kısa çalışma ödeneği olacak.”
SUİİSTİMALE DİKKAT!
Sendikalar da istihdamdaki ve kapasite kullanımındaki düşüşü doğruladı. Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu’na bağlı Tekstil-İş Sendikası Lideri Kazım Doğan, “Kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) üzere seçenekler değerlendirilecekse patronun insafına bırakılmamalı” dedi. Doğan şöyle konuştu:
“Bazı fabrikaların Cuma ve Cumartesi günleri çalışmayı durdurduğunu biliyoruz. Tesis kapanmaları da başladı. İstihdam kaybını önlemek için KÇÖ üzere seçenekler kıymetlendirilebilir fakat patronların bunu berbat gayeli kullandıklarına da sıkça şahit olduk. KÇÖ’deki çalışanların tam vakitli çalıştıklarını gördük. Çalışma Bakanlığı tekrar işyeri kontrol müfettişlerini alana sürmeli ve personellerle teğe bir konuşarak denetlemeliler.”
“İSTİHDAM KAYBI İSTEMİYORUZ”
İstihdamda alarm zilleri çalarken Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ise Arab News’e açıklamalarda bulundu. Nebati, “Enflasyonla çaba için beşere odaklandık. Büyüme istiyoruz lakin insanların işini kaybetmesini istemiyoruz. Üretim ve verimliliğin devam etmesini istiyoruz. Enflasyonu dünyadaki üzere algılamıyoruz. Bunu insan temelli bir yaklaşımla görüyoruz. İnsanların işini kaybetmesini istemiyoruz. Bunun için elimizden geleni yapacağız” diye konuştu.