Dışişlerinden yapılan yazılı açıklamada, “Amerika Birleşik Devletleri, Güney Çin Denizi’nde seyrüsefer özgürlüğüne daima müdahale eden Çin Halk Cumhuriyeti Kıyı Güvenliği’nin Filipin gemilerine yönelik tacizlerinin ve baskılarının devam etmesi karşısında Filipinler’in yanındadır.” tabirlerine yer verildi.
Açıklamada, “ABD, kurallara dayalı memleketler arası deniz hukukunu müdafaa ve Pasifik’teki Güney Çin Denizi de dahil olmak üzere, Filipin Silahlı Kuvvetleri, uçakları, Kıyı Güvenlik dahil gemilerine yönelik rastgele bir atağa karşı 1951 tarihli ABD-Filipinler Karşılıklı Savunma Antlaşması’nın IV. Hususu kapsamındaki karşılıklı savunma taahhütlerini harekete geçireceğini yine teyit ediyor.” sözleri kullanıldı.
Çin Kıyı Güvenlik Komutanlığına ilişkin gemi, Filipinler’in Palawan Adası’na 194 kilometre aradaki İkinci Thomas Shoal Resifi yakınlarına gerçek hareket halindeki Filipinler’e ilişkin botun bölgeye yanaşmasına müsaade vermemişti.
Söz konusu olayın akabinde İkinci Thomas Shoal Resifi civarı, iki ülkenin kıyı güvenlik takımlarının karşılıklı devriyelerine sahne olurken Çinli gemiler, Filipinlilere yönelik “tehlikeli” hareketlerde bulunmuştu.
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde bağımsızlıklarını kazanmasından bu yana egemenlik ihtilaflarına mevzu oluyor.
Çin, birinci sefer 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik tezinde bulunuyor. Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya üzere kıyı komşusu ülkeler de bölgede hak tez ediyor.
ABD’nin de son periyotta Çin’in artan varlığına karşı bölgede “Seyrüsefer Serbestisi Operasyonları” (FONP) ismini verdiği askeri devriye ve seyir faaliyetlerini artırdığı gözleniyor.