Cambridge Econometrics tarafından hazırlanan, “Türkiye’de Fosil Yakıt Fiyatları ve Enflasyon” başlıklı rapora nazaran, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın global güç krizini derinleştirmesiyle rekor kıran fosil yakıt fiyatları, tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de hayat pahalılığı ve enflasyon artışına neden oldu.
Türkiye’de mayıstan bu yana gerçekleşen enflasyonun yüzde 20’si fosil yakıt fiyatlarından kaynaklandı.
Dolar paritesindeki yükselişin de tesiriyle, elektrik fiyatları son 12 ayda yüzde 102, gaz yüzde 145 ve ulaştırma kesiminde yakıt fiyatları yüzde 182 arttı.
Türkiye’nin tüketicileri korumak için oluşturduğu sübvansiyonlara bağlı olarak elektrik fiyatlarındaki artışın enflasyona tesiri yüzde 3 düzeyinde kalırken, kelam konusu sübvansiyon meblağı 300 milyar liraya ulaştı. Bu sayının 2023’te daha da artması bekleniyor.
Rapora nazaran, Türkiye, fosil yakıt fiyatlarındaki yükselişin yol açtığı fatura artışını, yenilenebilir güç kapasitesindeki büyümeyi hızlandırarak sonlandırabilir.
ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞE BÜYÜK KATKI SAĞLAYABİLİR
Bu kapsamda yılın birinci yarısı prestijiyle yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki hissesini yaklaşık yüzde 50’ye çıkaran Türkiye, bu alandaki güçlü büyümesini sürdürerek enflasyon düşüşüne de katkı sağlayabilir.
Türkiye’de güneşten elektrik üretim maliyetinin gaza nazaran yüzde 50 daha düşük olduğu belirtiliyor. Türkiye’de şu anda güneş ve kara rüzgar santralinin megavatsaat maliyeti sırasıyla 64 ve 44 dolar olarak hesaplanırken, bu sayı doğal gaz kaynaklı üretimde megavatsaat başı 128 dolara karşılık geliyor.
Raporun muharriri ve Cambridge Econometrics Yönetici Ekonomisti Carl Heinemann, “Türkiye’nin fosil yakıt ithalatına bağımlılığını azaltarak rüzgar ve güneş gücüne geçişini hızlandırması hane halkı, sanayi ve iktisadını değişken güç fiyatlarından korumak için yanlışsız bir tercih oldu.” tabirini kullandı.
Buna karşın Türkiye’nin fosil yakıt ithalatına bağımlılığının ülke iktisadını olumsuz etkilediğini belirten Heinemann, şunları kaydetti:
“Türkiye’de yenilenebilir gücün halihazırda güçlü olan hissesinin artırılması, elektrikli ulaşım ve verimli ısınmanın yaygınlaştırılması enflasyonu düşürücü bir tesir yaratabilir. Bu durum iktisat, hane halkı ve işletmeler üzerinde daha az yük oluşturarak ülke için güç arz güvenliği sağlayabilir. Yeni kurulan rüzgar ve güneş gücü santrallerinde maliyet megavatsaat başına gaz gücünün yarısı kadar olduğundan, rüzgar ve güneş gücüne yönelik takviyenin devam etmesi ve genişletilmesi, uzun vadede elektrik fiyatlarını düşürme potansiyelinin yanı sıra hane halkının fosil yakıtlar için değişken global piyasa fiyatlarına maruz kalmasını azaltacaktır.”