Güneş gücü santrallerinde kullanılan yerli panellerin değerli olmasının yatırımları olumsuz etkilediği tabir ediliyor. Yatırımcılar, yerli üreticilerin teşvik avantajını tekelleşmek maksadıyla kullandığını ve fahiş kârlar elde ettiklerini söylüyor.
Yenilenebilir güç kaynakları içinde değerli bir yer tutan güneşte, yatırımcı değerli panele mahkum ediliyor. Güneş gücü santrali (GES) yatırımlarında KDV istisnası ve yatırım meblağının yüzde 30’u ile 50’lik kısmı Kurumlar Vergisi’nden düşülüyor. Lakin yerli olmayan panel kullanıldığında yatırımcı teşvikten faydalanamıyor. Yerli firmalar bu durumu bildikleri için eserleri çok yüksek fiyata satıyorlar. SÖZCÜ’nün kesim temsilcilerinden edindiği bilgilere nazaran, Çin’den vergiler ve nakliye dahil 205 dolara alınabilen 540 vatlık paneli yerli üreticiler 232 dolardan satıyor. Yatırımcılar, yerli üreticilerin teşvik avantajını tekelleşmek maksadıyla kullandığını ve fahiş kârlar elde ettiklerini söylüyor. Panel fiyatının Şangay’da 145 dolar olduğunu anlatan GES yatırımcıları, tıpkı panelin Türkiye’de bundan yüzde 60 daha kıymetli satıldığını tabir ediyorlar.
KONTROLSÜZ FİYATLAR
GES kurulumunda teşvikler değerli yer tutuyor. Sigorta prim dayanağından çeşitli vergi indirimlerine kadar verilen teşvikler, GES’e yatırımları cazip kılıyor. Yerli panellerin teşvik edildiği sistemde, iç piyasada oluşan fiyatların denetim edilmemesi, yatırımcıları sıkıntı durumda bırakıyor.
Kurulu güçte beşinci sırada yer alıyor
Kurulu güç santralleri içinde GES’ler dördüncü sırada yer alıyor. Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) mayıs ayı datalarına nazaran, hidroelektrik santralleri toplam 31 bin 555 megavat (MW) heyeti güç ile birinci sırada yer alırken, onu 25 bin 693 MW ile doğalgaz takip ediyor. Rüzgar 10 bin 930 MW, linyit 10 bin 142 MW şurası güce sahipken, güneş de bunların gerisinden 8 bin 335 MW ile geliyor. Teşviklerle GES yatırımları süratle artıyor. EPDK datalarına nazaran, 2021’in Mayıs ayında güneş gücü heyeti gücü 7 bin 154 MW düzeyindeydi.