Marmaraereğlisi’nin Bayraktepe mevkisinde bulunan Perinthos Antik Kenti’nin ortaya çıkarılması için geçen yıl başlatılan hafriyat çalışmalarına devam ediliyor. Hafriyat lideri da olan, Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi Arkeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Zeynep Koçel Fazilet, Akropolis’in batısındaki tiyatro kısmında kazıların sürdüğünü belirterek, şunları söyledi:
Akropol çok büyük bir alan kaplıyor. Kentin zirve kısmı 1,5 kilometre uzunluğunda 500 metre genişliğinde muazzam büyük bir alan ve burada çok büyük anıtsal yapılar, kentin kamu yapıları bulunuyor tiyatro da bunlardan biri. Buradaki tiyatronun değeri kentin de itibar yapılarından bir tanesi ve Türkiye Trakya’sının en değerli ve en büyük tiyatrosu. Her ne kadar basamaklar, oturma sıraları gömükse de bunların hafriyat sonucunda çıkarılabileceğini umuyoruz. Halk tarafından daha evvel farklı binaların üretimi için çağdaş binaların üretimi için taşındığı söylense de orada görmüş olduğunuz sondajlarda özgün basamaklara ulaşmayı planlıyoruz. Burası en erken gereçler karışık katmandan gelmekle birlikte dolgu içinden M.Ö. 600’lü yüzyıla kadar yani arkaik periyoda kadar buluntu veriyor. Bilhassa seramikler 400 yüzyıl yüklü ve daha sonra Roma periyodu ağırlıklı yani şöyle söyleyebiliriz, klasik devirde başlamış. Zati tipik bir Yunan tiyatrosu görünümünde sırtına yamaca dayanmış daha sonra Roma devrine kadar kullanılmış olduğunu hatta Roma sonlarına kadar kullanılmış olduğunu söyleyebiliriz.
‘TİYATRO, 90 METREYE 130 METRE’
Kazılarda ortaya çıkarılan tiyatronun, Trakya’nın en büyüğü olduğunu belirten Prof. Dr. Fazilet, “Onu şu anda tam olarak kestirebilmek mümkün değil lakin ölçülerini söyleyeyim; 90 metreye 130 metre epeyce büyük bir tiyatro ve Türkiye Trakya’sının, dediğim üzere antik kentleri ortasında ortada olan, bilinen en büyük tiyatro. Artık kentin kuruluşu hem antik kaynaklarda hem de çağdaş batı literatüründe M.Ö. 600’lerde yani arkaik devirde Zamos’tan gelen Yunan kolonistler tarafından kurulduğu bilinmekle birlikte, geçen yıl akropol batısında yaptığımız hafriyatta elde ettiğimiz prehistorik seramik ve taş alet kesimleri tunç çağına tarihleniyor ve kentin iskanını çok daha önceye çekiyor. Zati Herodotos buradan bir Trak kalesi olarak kelam ediyor, Trakların da öncesi devri yerleşmeleri ve prehistorik katmanlarının varlığını umuyoruz bu küçük seramik modülü ve taş aletler de bunu kanıtlıyor. Kentin çok geniş bir teritoryumu var, yani hakimiyet alanı burada da aslında daha evvelki yıllarda yapılan çeşitli araştırmalarda prehistorik yani tarih öncesi periyot katmanlarına ulaşılmıştı. Burada da olmaması mümkün değil. Bu küçük seramik modülü bize bunu kanıtladı yani 5 bin yıl önceye gidiyor rahatlıkla diyebiliriz” dedi.
‘İMPARATORLUĞUN BEĞENİLEN KENTİ’
Prof. Dr. Fazilet, hafriyatın uzun süreceğini de lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Çalışan sayısına bağlı olarak yapılar tek tek açığa 5-6 senede çıkartabilir kentin tamamı, Akropol 1,5 kilometre uzunluğunda, 500 metre genişliğinde çok uzun yıllar süreceğini iddia ediyorum. Efes 100 yıldır kazılıyor, Pergamon 100 yıldır kazılıyor o kadar tahminen sürmese bile çok uzun müddet çok uzun soluklu bir çalışma bu ve kentin tamamının ortaya çıkartılması epeyce uzun yıllara dayanacak, diye düşünüyorum. Yapıları var, tabi bunu yeniden antik kaynaklardan biliyoruz sikke betimlerinden biliyoruz. Büyük tapınakların olduğu bilhassa akropol büyük kamu yapılarının olduğu bir alan imparatorluğunun beğenilen kenti bu İmparator Hadrianus ve daha sonrasında İmparator Septimus Severus üzere imparatorların beğenilen kenti ve kente ayrıcalıklar veriyorlar. Neokoros unvanı veriyorlar bu bir onur payesi ve onlar da imparator ismine çok büyük yapılar, tapınaklar ve kamu yapıları inşa ediyorlar. Tiyatrodan diğer stadion var. Stadion çok değerli bir yapı ve onu da ileriki yıllardaki hafriyat projemize dahil etmeyi planlıyoruz. Bunun dışında gömük olan gördüğünüz üzere akropolde kesinlikle bu türlü meclis binası yahut agora yahut hamamlar üzere farklı büyük yapılarında olduğunu düşünüyoruz. Bunlar da ilerleyen çalışmalarda, jeofizik çalışmaları sonucu ve hafriyat çalışmaları sonucunda ortaya çıkacak.”
Marmaraereğlisi Belediye Lideri Hikmet Cet da “Bu hafriyat çalışması tamamladığında bölgeye çok başka bir kıymet katacaktır. Bittiğinde ise turizm için kıymetli bir projeyi tamamlamış olacağız” diye konuştu.