Grip influenza ismi verilen virüs tarafından meydana getirilen; ateş, şiddetli kas ve eklem ağrıları, halsizlik, bitkinlik, titreme, baş ağrısı ve kuru öksürük üzere belirtilerle ortaya çıkan bir mevsim hastalığıdır.
Grip kış aylarında yaklaşık 6-8 hafta kadar tesirli olur. Etken influenza virüsü A, B, ve C tiplerine sahiptir. C tipi insanlarda hastalık yapmaz. İnfluenza A, daha hafif seyreder. Tip B ise daha çok çocukları tesirler. Grip virüsü kimi yıllarda büyük salgınlar yapabilir.
Hastalığın bulaşma yolu hasta insanların teneffüs salgılarının sağlam insanlara bulaşması formundadır. Hastalığın kuluçka mühleti 1-3 gündür. Grip hastaları hastalık belirtileri başlamadan bir gün evvel hastalığı bulaştırmaya başlar, bulaşıcılık 5 gün daha devam eder. Çocuklarda bu müddet 10 gün kadar daha uzun olabilir.
GRİP BELİRTİLERİ NELERDİR?
Grip çoklukla burun akıntısıyla birlikte başlasa da aşağıdaki belirtilerle de sıkça karşılaşılmaktadır;
• Yüksek ateş
• Kas ağrıları
• Terleme
• Baş ağrısı
• Kuru yahut kalıcı öksürük
• Yorgunluk
• Burun tıkanıklığı
• Boğaz ağrısı
• Halsizlik
• Öksürüğe bağlı kusma
Grip, bilhassa genç ve sağlıklı şahıslarda daha hafif bulgularla ortaya çıkabilir.
GRİP TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Grip tedavisinde en önemli kullanılan ilaçlar antiviral ilaçlar ve aşılardır. Grip virüsü her yıl antijenik değişime uğrar. Bu nedenle grip aşıları her yıl bir evvelki yıl en sık görülen grip virüslerine nazaran üretilir.
Aşı eylül-kasım ayları ortasında uygulanır. Aşılama sayesinde hastalığın ağır geçmesi ve komplikasyonlar önlenir. Aşının koruyuculuğu % 70-90 ortasındadır. Öncelikli olarak aşılanması gerekenler:
-65 yaşın üzerindekiler,
-Yaşlı bakım meskeninde kalanlar,
-Astımlı çocuklar ve yetişkinler,
-Kalp akciğer hastalığı olanlar,
-Şeker hastalığı, böbrek hastalığı ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar,
-Uzun müddetli aspirin tedavisi alanlar,
-Grip döneminde gebeliğinin ikinci yahut üçüncü 3 ayında olacak bayanlar,
-sağlık çalışanları, yaşlı merkezlerinde çalışanlar,
-AIDS virüsü taşıyan insanlardır.
-Emziren anneler aşı olabilir. Grip aşısı öbür aşılarla birlikte uygulanabilir. Küçük çocuklara birinci uygulamada 1 ay orta ile iki yarım doz yapılır.
Aşı yapılmaması gereken risk kümeleri:
-Altı aydan küçük bebekler,
-Yumurta alerjisi olanlar,
-Yüksek ateşi olanlar,
-Bir evvelki grip aşısında alerjik tepki gösterenler.
GRİP NASIL GEÇER? TEDAVİ TEKNİKLERİ NELERDİR?
Grip enfeksiyonu, zatürre ve menenjit üzere önemli hastalıklara da taban hazırlayabiliyor. Hasebiyle grip tedavisi ihmal edilmemeli, tedavi için bir uzmana başvurulmalıdır.
İlk olarak grip hastaları, virüsün buluşmasının önlenmesi için konutlarında izole edilmelidir. Grip tedavisinde hastayı bilinçlendirme de çok değerlidir. Tüm hastalara virüsün nasıl bulaştığı aktarılmalı, nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda bilgi verilmelidir.
Hem tablet hem de inhalasyon formunda kullanıma sunulmuş formları olan antiviral ilaçlar, gribin hem daha hafif hem de kısa müddette geçmesine yardımcı olur.
Özellikle risk kümesinde olan birtakım hastalara birinci şikâyetler başladıktan sonraki 24-48 saat içinde tabip tarafından antiviral birtakım ilaçların verilmesi bulguların daha az şiddetli olması ve daha kısa sürmesini sağlar. Ayrıyeten kullanılan ilaçlar, grip virüsünün diğerlerine bulaşmasını da pürüzler.
Her yıl okul öncesi ve okul çağındaki çocukların yaklaşık yarısı influenza yani grip enfeksiyonu geçirmektedir. Çocuğun dinlemesi, bol sıvı alması, ateş, kas ağrılarını gidermek için ateş birtakım düşürücü ağrı kesicilerin verilmesi önerilir. Grip enfeksiyonuna yakalanan çocukların yaşı ne kadar küçükse hastanede yatma oranı o kadar yüksektir.
İki yaşın altındaki çocuklar, kronik hastalığı olanlar, bağışıklığı baskılanmışlar, çok obezler ve bakımevlerinde yaşayanlar; komplikasyonlu (yaşamı tehdit eden) influenza geçirme ihtimali yüksek olan çocuklardır.
GRİPTEN NASIL KORUNABİLİRİZ?
Grip hastalığının sık görüldüğü ve salgın yaptığı mevsimlerde kalabalık ortamlardan uzak durmak, maske kullanmak, elleri sık sık yıkamak, sağlıklı beslenmek, yorgunluk ve uykusuzluktan kaçınmak, bol sıvı tüketmek gereklidir.
Hasta çocukların kreş yahut okullara gönderilmemesi hastalığın yayılımını yavaşlatabilir. Kış mevsiminde öpüşmek ve tokalaşmaktan kaçınmak yararlıdır.
GRİBE NE UYGUN GELİR? HANGİ BESİNLER TÜKETİLMELİDİR?
Grip enfeksiyonuna yakalandıktan sonra süratle güzelleşebilmek, hastalığın şiddetini, uzamasını önlemek için grip yahut soğuk algınlığı tedavisi sırasında istikrarlı ve kâfi beslenmeye de ihtimam göstermek gerekiyor.
Enfeksiyon hastalıklarında bedenin güç muhtaçlığı sağlıklı insan bedenine nazaran daha fazla olmaktadır. Bedenin ihtiyaç duyduğu güç gereksiniminin karşılanması için; protein, posa, vitamin ve minerallerden varlıklı bir beslenme programı uygulanması önerilmektedir. Grip ve soğuk algınlığında su tüketimi de mümkün sıvı kaybı nedeniyle 2,5-3 lt. civarında olmalıdır.
Grip ya da soğuk algınlığına uygun gelen bağışıklık sistemine takviye sağlayacak vitamin, mineral ve besinler şunlardır:
C vitamini: Doktora danışılmadan her gün alınan vitamin formundaki C vitamini gribi önlemenin yolu değildir. C vitamini formunda değil, besinlerden alınmalıdır. Çünkü C vitamini besinlerden alındığında bu besinlerdeki fotokimyasal unsurlardan de yararlanılır. C vitamini; yeşilbiber, maydanoz, tere, roka, karnabahar, ıspanak, kivi, portakal, limon, mandalina, domates, greyfurt, nar, kuşburnu üzere besinlerde bol ölçüde bulunmaktadır.
Çinko ve selenyum: Bağışıklık sistemi için kıymetli minerallerdir. Selenyum; karides, somon, ton balığı üzere deniz eserlerinde, mantar, dana, et, soğan ve sarımsakta bulunur. Savunma sistemi için değerli bir yeri olan Çinko ise kabak çekirdeği başta olmak üzere; çiğ fındık, ceviz, badem üzere yağlı tohumlar, hindi eti, kuzu eti, kuşkonmaz ve mantarda bulunur. Bu iki mineral de bedenin toksinlere karşı savaşan hücrelerini güçlendirir.
Omega 3 yağ asitleri: Bunlar en pahalı yağlardır. Omega -3 yağ asitleri kan basıncını düşürüyor, tıpkı vakitte kanın pıhtılaşma eğilimini ve koroner hastalık riskini azaltıyor. Balık omega-3 dışında bedenin üretemediği elzem aminoasitleri de içerir ki bunlar hücrelerin yenilenmesi ve yaşlanmaya rağmen gereklidir. Çiğ fındık, ceviz, badem üzere yağlı tohumlar da Omega 3 içermektedir.