Güneş tutulması, Ay’ın Dünya ile Güneş’in ortasına girmesiyle Güneş’in yeryüzünden bir mühlet kararmış görünmesine deniyor. 2022 yılının ikinci Güneş tutulması ise bugün gerçekleşecek.
Güneş tutulması İzlanda, Avrupa, Kuzey-doğu Afrika, Ortadoğu, Batı Asya, Hindistan, Batı Çin’den görülecek. Türkiye’den ışığın olmadığı, kent merkezlerinden uzak yerlerde izlenebilir.
Merakla beklenen Güneş tutulması Ankara’dan bu türlü izlendi:
TÜBİTAK da Güneş tutulması imajlarını paylaştı:
Güneş tutulması saat kaçta?
Güneş tutulması Türkiye saati ile 12.40 – 15.05 saatleri ortasında olacak. Azamî evresi ise 13.50.
Güneş tutulması sarsıntısı tetikler mi?
1999 yılının 11 Ağustos’unda meydana gelen Güneş tutulmasından yalnızca 6 gün sonra Türkiye, unutulmayacak kadar şiddetli bir sarsıntı yaşadı. 17 Ağustos zelzelesinin Güneş tutulmasından çabucak sonra meydana gelmesi nedeniyle vatandaşlar, tutulmanın zelzelesi tetikleyip tetiklemeyeceğini merak ediyor.
Prof. Dr. Naci Görür, toplumsal medya hesabından 11 Ekim’de yaptığı bir paylaşımda şunları söylemişti:
Arkadaşlar, ay ve güneş tutulmasının kimi faylarda tetiklemeye yol açabileceği konusunu çok tartıştınız. Bilimsel bir husus hakkında birtakım arkadaşlarımızın rastgele konuşması beni üzdü. Bu mevzu “Ben bu türlü düşünüyorum” diyebileceğiniz bir şey değil.
Ay ve güneş dünya üzerine çekim kuvveti uygular. Hidrosferde ve litosferde gelgit üzere harekelere neden olur. Litosferdeki harekete ‘yerkabuğu gelgiti’ (Earth tides) deriz. Litosfereki bu gelgit gerilim doygunluğuna ulaşmış faylarda tetiklenmeye neden olabilir. Bu illa da Marmara’da yahut şurada olacak demek değildir.
Bu yazdığım bahis hakkında yüzlerce çalışma ve makale vardır. Bunu bilmenizin size ne ziyanı olur? Neden bilimde bile cepheleşiyorsunuz. Bunu tekrar şunun için yazdım. Ben Twitter’ı insanımızı zelzeleyle ilgili bilgi ve bilinçlendirmek için kullanıyorum tartışmak, dedikodu için değil. Lütfen bu anlayışta olmayan yahut diğer niyeti olan arkadaşlarımız varsa bizi takip etmeyi bıraksınlar.
Başbakanlık Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı’nda misyon yapan Dr. Jeoloji Yük. Müh. Ramazan Demirtaş ise şöyle diyor:
Güneş tutulması zelzelesi tetiklemez. Sarsıntı ile güneş tutulmasının ortasında ilgi yoktur. 25 Ekim 2022 günü de dünyanın rastgele bir yerinde sarsıntı meydana gelebilir.
Güneş tutulmasını izlemek ziyanlı mı?
Uzmanlar güneş tutulması sırasında güneşe özel müdafaa olmadan dürbün, teleskop yahut çıplak gözle asla bakılmaması gerektiği konusunda uyarıyor.
Zira, tutulma sırasında güneşe muhafazasız yahut kâfi müdafaa olmadan bakılması durumunda gözlerde uzun vadede hasar yaratan tesirler meydana gelme ihtimali bulunuyor. Güneş tutulmaları yahut öbür güneş olayları sırasında güneşi gözlemlemek için özel filtreler kullanılması göz sıhhati açısından büyük değer taşıyor.