Hem Türkiye’de hem de dünyada 2022 yılı ağır bir ekonomik gündem ve şiddetli şartlara ayak uydurma eforuyla geçti. 2022 yılının son çeyreğinde hala umut verici bir görünüm ortaya çıkmasa da tablo nispeten netleşti. Yurtiçindeki ekonomik gelişmeler dışında, ihracatla büyümeye dayalı iktisat modeliyle global arenada yaşanan gelişmeler çok daha yakından takip edilmeye başlandı. Güç krizi, enflasyon, resesyon telaffuzları, sürdürülebilirlik ve jeopolitik krizlerin tesiriyle yeni bir yıla giriş yaparken, 2023 yılında bölümlerin en yakından takip edecekleri mevzunun ne olduğuna dair üretimde, hizmet dalında ve ihracatta önde gelen dalların görüşlerini derledik.
Yeni yılda, Avrupa’nın yeşil mutabakat kapsamında uygulayacağı hudutta karbon vergisi, güçteki belirsizlik, üretim ve tedarik üzere global gelişmeler tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’deki üretici ve ihracatçının da gündeminde olacak. Artan maliyetler birçok dal için yakından takip edilmesi gereken sıkıntılardan biri olurken; çabucak her bölümün karşılık aramaya çalıştığı bahis ise finansmana erişim olarak öne çıkıyor.
– İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Lideri Adil Pelister:
En çok ihracat yaptığımız Avrupa Birliği’nde yaşanacak güç ve iktisat krizi bizim için de risk oluşturuyor. Kimya kesimimiz açısından 2023 yılının birinci yarısı hem iç hem de dış pazar ile ilgili bir yavaşlama olabilir lakin yılın ikinci yarısının daha müspet olacağına inanıyorum. 2023 yılında sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüm öncelik verdiğimiz hususların başında geliyor.
– Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Lideri Müberra Eresin:
Her ne kadar kış dönemi ve yılbaşı periyodu olağandan daha sakin geçiyor olsa da 2023 için optimist beklenti devam ediyor. Mevcut şartların devamı durumunda 2023 yılı turizmde düzgün bir yıl olacaktır. Lakin Artan maliyetler konaklama kesiminin önündeki en değerli sorun olarak öne çıkıyor. Tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de konaklama dalı artan güç maliyetleriyle başa çıkmaya çalışıyor.
– İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçılar Birliği Lideri Çetin Tecdelioğlu:
2023’te dal olarak gündemimizde dünya çapında yaşanan resesyon ve finansmana erişim var. Her iki durum da ihracatımızı yakından ilgilendiriyor. Şayet ihracatçımız uygun şartlarda finansmana erişebilirse, ülkemizin büyümesine de çok daha fazla katkı sağlayabiliriz.
– İstanbul Hububat Bakliyat ve Yağlı Tohumlar İhracatçıları Birliği Lideri Kazım Taycı:
Sektör olarak yatırım yapmak ve büyümek istiyoruz. Bunları yapabilmemiz için finansmana erişim konusunda dayanağa muhtaçlığımız var. Öteki bir kıymetli mevzu ise TL maliyetlerinde önemli yükseliş varken, kurlar tıpkı düzeyde kaldı. Bu durum maliyetleri artırırken, dünyadaki rekabet avantajımızı azaltıyor.
– Ember Türkiye, Ukrayna ve Batı Balkanlar Sorumlusu Ufuk Alparslan:
2023 yılı ülkemizde güneş gücü için milat olacak. Kapasite artışını en yanlışsız biçimde sağlamanın planlarını yapmaya başlayacağız. Avrupa’daki kış şartları doğalgaz fiyatlarında belirleyici etken olacak. Nispeten ılıman geçen kış bu biçimde devam ederse doğalgaz krizi yaşamayız lakin yağışsız kalan barajlar nedeniyle hidroelektrik üretimindeki düşüş, yaz günlerinde elektrik üretiminde dert yaşatabilir.
– TOBB Türkiye Hazır Giysi ve Konfeksiyon Sanayii Meclis Başkanı Şeref Fayat:
Hazır giysi ihracatında 2023’ün birinci çeyreğinde yüzde 15-20 daralma göreceğiz. En kıymetli sebep talebin daralması, enflasyon ve kur nedeniyle fiyat tutturamayarak alamadığımız siparişler. Ayrıyeten finansmana erişim meselelerini da gündemimizde olacak.
– Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite DerneğiBaşkanı Ali Haydar Bozkurt:
Büyümede iddia edilen düşüşe rağmen enflasyonun dünya ekonomilerini etkilemeye devam etmesi bekleniyor. Bunların yanı sıra Güç krizi de devam ediyor. Elimizdeki parametreleri değerlendirdiğimizde bulunurluk konusunun 2023’te de devam etme riski olduğunu görüyoruz. Tüm bunları bir ortaya getirdiğimizde, 2023 yılının da yaklaşık olarak 2022’ye benzeri geçmesini bekliyoruz.