4 Ağustos 1927 yılında hayata gözlerini açan Türk şiirinin usta ismi Turgut Uyar, yine bir ağustos gününde 22 Ağustos 1985’te hayatını kaybetti.
Ruhu şad olsun…
Usta şiar 95 yaşında ve iyi ki doğdun Turgut Uyar..
İkinci Yeni akımının önde gelen isimleri arasında yer alan Uyar, hayatında ve ilişkilerinde yaşadığı çetrefilil dönemleri satırlarına taşır.
Birinci evlilikte istediği mutluluğu yakalamayan usta şair, çareyi boşanmakta bulur. Bu sırada yazar Tomris Uyar’la şiir ve edebiyat üzerine mektuplaşmaya başlar. O dönem şair Cemal Süreya’yla birlikte olan ve ayrılmaya karar veren Tomris Uyar, eşinden yeni boşanan şairle evlenir.
Turgut Uyar’ın ilk şiiri olan Yad 1947’de Yenigün dergisinde yayınlanır. Uyar’ın ilk kitabı Arz-ı Hal 1949’da raflarda yerini alır.
Bir sene önce ise yapılan şiir yarışmasında ikincilik elde ederek rüştünü ispat eder. Jüri kurulunda bulunan usta yazar Nurullah Ataç kendisine ileride çok iyi bir şair olacağını söylediğinde çok mutlu olur.
“İkimiz birden sevinebiliriz”
Edebiyat dünyasına adını yavaş yavaş duyuran genç yetenek Uyar’ın, 1952’de Türkiyem adlı ikinci şiir kitabı yayınlar.
“İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalım” dizesindeki ince mesajda insanoğluna bahşedilen bütün güzelliklerin aslında herkese eşit oranda dağıtıldığını, bunu görmek için sadece başımızı kaldırıp göğe bakmamızın yeterli olacağını bize haykırır.
Göğe Bakma Durağı
İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalım
Şu kaçamak ışıklardan şu şeker kamışlarından
Bebe dişlerinden güneşlerden yaban otlarından
Durmadan harcadığım şu gözlerimi al kurtar
Şu aranıp duran korkak ellerimi tut
Bu evleri atla bu evleri de bunları da
Göğe bakalım
(Turgut ve Tomris Uyar)
Falanca durağa şimdi geliriz göğe bakalım
İnecek var deriz otobüs durur ineriz
Bu karanlık böyle iyi afferin Tanrıya
Herkes uyusun iyi oluyor hoşlanıyorum
Hırsızlar polisler açlar toklar uyusun
Herkes uyusun bir seni uyutmam bir de ben uyumam
Herkes yokken biz oluruz biz uyumayalım
Nasıl olsa sarhoşuz nasıl olsa öpüşürüz sokaklarda
Beni bırak göğe bakalım
Senin bu ellerinde ne var bilmiyorum göğe bakalım
Tuttukça güçleniyorum kalabalık oluyorum
Bu senin eski zaman gözlerin yalnız gibi ağaçlar gibi
Sularım ısınsın diye bakıyorum ısınıyor
Seni aldım bu sunturlu yere getirdim
Sayısız penceren vardı bir bir kapattım
Bana dönesin diye bir bir kapattım
Şimdi otobüs gelir biner gideriz
Dönmeyeceğimiz bir yer beğen başka türlüsü güç
Bir ellerin bir ellerim yeter belliyelim yetsin
Seni aldım bana ayırdım durma kendini hatırlat
Durma kendini hatırlat
Durma göğe bakalım
Bol ödüllü şair
Tütünler Islak” kitabı 1963 Yeditepe Şiir Armağanı’nı alan Uyar, Tomris Uyar ile Lucretius’tan yaptığı “Evrenin Yapısı” çevirisiyle 1975 Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü’ne layık görüldü.
Şairin “Kayayı Delen İncir” isimli kitabı 1983 Behçet Necatigil Şiir Ödülü, yeni şiirlerinin eklendiği ve tüm şiirlerini toplayan “Büyük Saat” eseri de 1984 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü’ne değer bulundu.
Turgut Uyar öldü
Toplam 9 şiir kitabına imza atan Uyar’ın bütün şiirleri 1984’te “Büyük Saat” kitabında bir araya getirildi. İnceleme alanında “Bir Şiirden” ve eleştiri dalında “Sonsuz ve Öbürü” eserlerini de okuyucuyla buluşturan Uyar, 22 Ağustos 1985’te siroz hastalığından öldü.
Kitap sayfası için iletişim: