Zincir marketlerde start alan ‘fiyat sabitleme’ dalga dalga yayılıyor. Bilhassa stok fazlasının bulunduğu, besin, giysi, beyaz eşya, plastik gereçler üzere alanlarda da fiyat artışlarının önümüzdeki günlerde durması bekleniyor.
Sabah gazetesine konuşan uzmanlara nazaran, marketlerde fiyat sabitleme hareketlerinin ardında gerçek iktisadın stok eritme telaşı var. Pandemi ve döviz fiyatlarındaki artışı mazeret ederek 2022 başında stok biriktiren, ellerindeki eseri de fahiş artırımla satan, daha sonra akaryakıtın düşmesi, döviz kurunun stabil hareket etmesi, girdi maliyetlerinin inmesine karşın geri adım atmayan kesimler harekete geçti.
Fitilini zincir marketlerin ateşlediği ‘fiyat sabitleme’ öbür dallara de yansımaya başladı. Halkaya son olarak dokuma kesimi de dahil oldu. Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Lideri Ramazan Kaya, “Zincir marketlerde yaşanan fiyatların sabitlenmesi konusunu bu yıl kendi bölümümüzde de göreceğiz. Fiyat etiketleri üzerindeki artışı bu yıl görmeyeceğiz. İhracatta daralma yaşadık, fiyatları sabit tutarak elimizdeki stoku eriteceğiz” diye konuştu.
Stok sorununun en önemli yaşandığı dalların başında bilhassa beyaz eşya geliyor. Pandemiden sonra depoları yüksek maliyetlerle dolduran endüstriciler, navlun fiyatları da fikir telaşa kapıldı. 2023’te TL’de kıymet artışı beklediklerini belirten Mesken ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği Lideri Talha Özger ise “Bu yıl işgücü ve güç girdi maliyetlerimizin belirginleşmesini, TL’nin değerlemesini bekliyoruz” dedi.
Stoklar eritilecek
İstanbul Tüccarlar Kulübü Lideri İlker Önel de marketlerin fiyatı sabitlemesinin piyasaya olumlu yansıdığını belirterek, “Asgari fiyat artışı, Kredi Garanti Fonu’nun devreye girmesi ve Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemeler de olumlu. Bu üçü piyasaya çok önemli manada sıcak para katacak. Alım gücünün artmasıyla birlikte esnaf daha çok kazanacak. Aslında fiyat sabitleme ile bu süreç birbirini çok yeterli tamamlayacak. O nedenle ben fiyat sabitlemenin hem müddetinin uzayacağını hem de yeni dalları de kapsayacağını düşünüyorum” diye konuştu.
Kapasite artışı düşünen de var
Bir taraftan stok eritme telaşı olurken öteki taraftan kapasite artırmayı düşünen de var. İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri İnanç Karaca global piyasalarda birçok firmanın enflasyonist periyotlarda küçülmeye gittiğini, kendilerinin ise kapasite artışı sağlayacaklarını söyledi. Karaca, “2024 yılının ikinci yarısında global piyasalarda olumlu gelişmeler olacağını düşünüyorum. O gün geldiğinde optimum kapasite ile talepleri karşılama noktasında hazır olacağız” dedi.