Ogün Akkaya
ANKARA- Hayatın her alanını etkileyen ekonomik kriz, giysi bölümünde de hissediliyor. Etiket fiyatlarının her geçen gün arttığı ve cep yakmaya devam ettiği şu günlerde, havalar da günden güne soğumaya başladı.
Kışlık kıyafet alışverişi için mağazalardaki fahiş fiyatlara ekonomik gücü yetmeyen üniversite öğrencileri, ikinci el kıyafetlerin satıldığı pazarlardan alışveriş yapmak zorunda kalıyor. Barınma, ulaşım, yemek ve eğitim masraflarını karşılamakta zorlanmaya devam eden üniversite öğrencilerinin ikinci el kıyafet alışverişine şahit olmak için Ankara’daki Ayrancı Kapalı Pazar Yeri’ne gittik.
İKİNCİ EL KAZAK, PANTOLON, MONT VE KABAN EN ÇOK SATILANLAR
Ayrancı’daki pazar yerinde farklı günlerde tezgahlar açılsa da ikinci el kıyafetler ekseriyetle çarşamba günleri satılıyor. Tıpkı gün bu pazarda kahvaltılık eserlerin satıldığını görmek de mümkün. Satışa sunulan kıyafetler tezgahlarda yığılı bir halde duruyor. Bu yığınların üzerinde kıyafetlerin fiyatı ise yazmıyor. Sabah saatlerinde alışverişe gelen müşterilerin birçoklarını bayanlar oluşturuyor.
Satıcıların transferine nazaran pazarda kazak, pantolon, mont ve kaban üzere ikinci el kıyafetler en çok satılan eserler ortasında. Pazara gelenler kendilerine uygun vücutta bir kıyafeti bulabilmek için en alttan en üste hakikat kıyafetleri güzelce karıştırıyor. Satın alınmaya karar verilen kıyafetler dikkatlice inceleniyor. Üzerinde, köşesinde büyük yırtıklar yahut lekeler bulunan kıyafetler tekrar geri tezgâha dönüyor. Pazarda alışveriş yapanlar alışverişe gelirken büyük poşet ya da çanta getirmekte yarar olduğunu söylüyor. Birden fazla kişi de aldıklarını ya sırt çantasına ya da poşetlere dolduruyor. Pazara gelenlerin birinci tercihi, kışın yüzünü hafifçe göstermesiyle kazaklar ve kalın montlar oluyor. Pazardaki ikinci el kazak fiyatları 5 liradan başlayıp 20 liraya kadar çıkıyor. Montlarda ise 50 lira ile 150 lira ortasında değişen fiyatlar gözleniyor.
‘ÖĞRENCİLERİN PAZARLARDA KALAN MEYVE ZERZEVATLARI TOPLADIKLARINI DA GÖRÜYORUZ’
Pazarı gözlemlemeye devam ederken ikinci el kıyafet satışı yapan Yücel Hanım ve Yavuz Beyefendi ile konuşma fırsatı buluyoruz. İkinci el kıyafet satın alan öğrencilerin sayısında artış olup olmadığını soruyoruz. Yavuz Beyefendi bu soruya “Öğrenciler konvoy halinde geliyorlar. Yalnızca ikinci el kıyafet için değil, öbür pazarlarda kalan meyve ve zerzevatları topladıklarını da görüyoruz. Öğrencilere kesinlikle indirim yapıyoruz. Çok zenginler de alışverişe geliyor lakin garibanlar dükkân önüne gelirken utanıyor” diyerek cevap veriyor.
Yücel Hanım mağazalardaki fiyat artışını hatırlatarak ortaya giriyor, “İnsanlar boğazına sıkıntı yetişiyor. Bir de çocuklarının olduğunu düşünün. Bir mont olmuş 700 lira. Nasıl alsınlar? Mağazadaki fiyata buradan dört, beş mont alınıyor. Mağazadakilerin kumaşları kaliteli bile değil. İnsanların alım gücünü biliyorum. En çok da öğrencilerin. Sattığım kıyafetleri onlar için yıkayıp, ütüleyip getiriyorum” diye konuşuyor.
‘AİLEMLE GİTMEDİĞİM SÜRECE MAĞAZALARDAN ALIŞVERİŞ YAPMIYORUM’
Pazara kıyafet almaya gelen üniversite öğrencisi Hikaye ile konuşuyoruz. Kendisine bütçe olarak 200 lira ayırdığını söylüyor. Hikaye, mağazadaki fiyatlara ait “Gerçekçi ve alınası değiller” yorumunu yapıyor, pazardan ise tanesi 5 liradan dört kazak ve 30 liradan bir tane pantolon aldığını söylüyor.
Pazarda sohbet ettiğimiz bir öteki üniversite öğrencisi Alp’in bütçesi ise 100 lira. Mezuniyetinin uzaması nedeniyle bursu kesildiği için ikinci el kıyafet almak zorunda olduğunu belirten Alp, artan giysi fiyatlarına ait, “Her şey çok değerli. Ailemle gitmediğim sürece mağazalardan alışveriş yapmıyorum. Gidersem de outletlerden tek bir modül kıyafet alabiliyorum” diyor.
‘SIFIR KIYAFET ALMAK HAYAL OLDU BİZİM İÇİN’
Pazara 150 lira ayırarak gelen bir öteki öğrenci Melda’nın önceliği ise kışlık mont ve kazak almak. Uzunca bir müddet Ulus’ta bulunan İtfaiye Meydanı’ndan kıyafet aldığını belirten Melda, “Bulabildiğimiz her şey ne kadar ucuzsa o kadar âlâ. Artık sıfır kıyafet alamıyorum. Çok gereksinimim varsa sadece ayakkabı alabiliyorum. En son baktığımda bir pantolon 400 liraydı” diyor.
İsmini paylaşmayan bir öteki öğrenci ise KYK’den aldığı bursun 850 lira olduğunu, bu ölçüyle geçinmenin çok sıkıntı olduğunu ve kıyafet alacak bütçesinin kalmadığını aktararak, “İnsanlara en ucuz gelen mağazalardan bile alışveriş yapamıyoruz. Kıyafeti bırakalım bu fiyatlar karşısında çorap almak bile sıkıntı. Bunun market alışverişi, kirası, otobüs parası var. Kıyafet birinci öncelikler ortasında görünse de bundan da kısmaya başladık. Sıfır kıyafet almak bizim için artık düş oldu” diye konuşuyor.