Hazine ve Maliye Bakanlığı, iktisatta atılacak adımların açıklanmaya başlanacağını duyurmasının akabinde birinci hamleyi GES ile yaptı. Bakanlığın açıklamasına nazaran, gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi (GES) talep toplama süreçleri gerçekleştirilecek. Gelire endeksli senet sırf gerçek şahıslara ihraç edilecek ve talep toplama süreçleri ile kupon ve anapara ödemeleri Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıflar Bankası aracılığıyla gerçekleştirilecek.
Vatandaşların tasarruflarını Türk lirası cinsi varlıklarda değerlendirmelerini teşvik edilmesine yönelik gayesiyle GES için 15 Haziran 2022 tarihinden itibaren talep toplama süreçleri gerçekleştirilecek. Gelire endeksli senet, Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsündeki kurumların gelirlerinin, en düşük getiri meblağı garanti edilecek halde halka sunulmasıyla oluşuyor.
GELİRE ENDEKSLİ SENET (GES) NEDİR?
Devlet İç Borçlanma Senetlerinin çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi gayesiyle, Hazine tarafından 28 Ocak 2009 tarihinde birinci Gelire Endeksli Senet (GES) ihracı gerçekleştirilmişti.
GES ihraçlarında getiriler, Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsündeki Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO), Devlet Materyal Ofisi (DMO), Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden (KIYEM) bütçeye aktarılan hasılat hisselerine endekslenmişti.
GES getirilerine ait ödemelerin hesaplanmasında TPAO, DMO, DHMİ ve KIYEM tarafından bütçeye aktarılan üç aylık ve altı aylık hasılat hisselerinin toplamı temel alınmıştı. Gerçekleşen gelir tahsilatının Bütçe’de açıklanan azami meblağların üzerlerinde olması durumunda yatırımcılara kelam konusu azami meblağ karşılıkları temel alınarak ödeme yapılmıştı.
GES ile getirisi devlet gelirleriyle ilişkilendirilen bir yatırım aracı yaratılmış oluyor. Kelam konusu senetlere uygulanacak minimum kupon ödeme garantisi sayesinde yatırımcının gelir hissesindeki değişimden olumsuz etkilenmesi önlenmiş oluyor.
GES BAŞVURUSU NE VAKİT?
Bakanlığın resmi toplumsal medya hesabından, hususla ilgili yapılan açıklamada şöyle denildi:
* “Bugün (09.06.2022) Bakanlığımızın resmi hesabından yayınlanan basın açıklamasında yer alan atılacak adımlar kapsamında;
* Bakanlığımızca, vatandaşlarımızın tasarruflarını Türk Lirası cinsi varlıklarda değerlendirebilmelerinin teşvik edilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi emeliyle, gelire endeksli Devlet iç borçlanma senedi (GES) talep toplama süreçleri 15 Haziran 2022 tarihinden itibaren gerçekleştirilecektir.
* Yalnızca gerçek şahıslara sunulacak olan GES’ler, ülkemiz genelinde gerçekleştirilecek duyuru ve talep toplama süreçleri yoluyla ihraç edilecektir.
* Senede ait talep toplama süreçleri ile senedin ihracı, kupon ve anapara ödemeleri Bakanlığımız sitesinde yayınlanacak duyuruda belirtilecek bankalar aracılığı ile gerçekleştirilecektir.
* İhraç edilecek senetler üç ayda bir yatırımcısına kupon getirisi sağlayacak olup kupon ödemelerinde taban getiri garantisi olacaktır.
* Senedin kupon ödemesine temel teşkil edecek getiri oranı ve vade yapısı ihraç duyurusunda ilan edilecektir.
* Senedin yatırımcıya sağlayacağı en son getiri oranı, ihraç kademesinde Bakanlığımız tarafından belirlenen getiri oranının, hasılat gerçekleşmeleri çerçevesinde hesaplanacak endeks kıymeti ila çarpılması yoluyla belirlenecektir. Kamuoyuna hürmetle duyurulur.”
GES AYRINTILI AŞİKÂR OLDU
Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, “Vatandaşlarımızın tasarruflarını Türk Lirası cinsi varlıklarda değerlendirebilmelerinin teşvik edilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi emeliyle, gelire endeksli Devlet iç borçlanma senedi (GES) talep toplama süreçleri 15 Haziran 2022 tarihinden itibaren gerçekleştirilecektir” denilmişti. Bu adımın ayrıntıları aşikâr oldu.
Karara nazaran, Türkiye genelinde 15 Haziran-22 Haziran 2022 tarihleri ortasında, GES ihracına ait talep toplama süreçleri gerçekleştirilecek. Bakanlıktan yapılan açıklamada, kelam konusu senedin, sırf gerçek bireylere ihraç edileceği ve talep toplama süreçleri ile kupon ve anapara ödemelerinin Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıflar Bankası aracılığıyla gerçekleştirileceği kaydedildi.
“DHMİ VE KEGM’DEN BÜTÇEYE AKTARILAN HASILAT HİSSELERİNE ENDEKSLİ OLACAK”
Açıklamada şöyle denildi:
* “Senetler için taban talep fiyatı 1000 TL olup 1 TL’nin katları halinde ihraç edilecektir. Senetler, talep toplama devrini takip eden haftada, 24 Haziran 2022 Cuma gününde, yatırımcıların hesaplarına aktarılacaktır.
* GES’lerin getirileri, Kamu İktisadi Teşebbüsleri içerisinde yer alan Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden (KEGM) bütçeye aktarılan hasılat hisselerine endeksli olacaktır.
* Bu çerçevede, kelam konusu senetlerin getirilerine ait ödemelerin hesaplanmasında DHMİ ve KEGM tarafından bütçeye aktarılan 3 aylık hasılat hisseleri toplamı temel alınacaktır.
* Kupon ödemeleri, Hazinece belirlenen getiri oranının hasılat hissesi meblağları gerçekleşmeleri sonucunda hesaplanan endeks kıymeti ile yine kıymetlenmesi prosedürüyle hesaplanacaktır.”
“DİBS’LERDEN ELDE EDİLEN GELİR VE YARARLARA YÜZDE 0 STOPAJ ORANI UYGULANACAK”
İhracın Hazine tarafından belirlenen dönemsel getiri oranı yüzde 5.32 yıllık bileşik getiri ise yüzde 23.04 olacak. Açıklamada, ihraç edilecek senetlere ait bilgiler de verilerek şöyle denildi:
* “GES’lerin kupon ödemelerinde temel alınacak beklenen hasılat hissesi fiyatı olarak, 2022 Yılı Bütçe Kanununda açıklanan 2022 yılı için toplam 874.144.000 TL (DHMİ’den sağlanan gelir kestirimi 565.993.000 TL ve KEGM’den sağlanan gelir varsayımı 308.151.000 TL) olan gelir kestirimi meblağı baz alınacaktır.
* Bu kapsamda, ilgili aylar için hasılat endeksinin hesaplanmasında kelam konusu projeksiyonların gelir varsayım sayısının ilgili yıl için aylık olarak eşit dağıldığı varsayımı temel alınmaktadır.
* Öbür taraftan, senetler, mevcut vergi mevzuatına tabi olup Gelir Vergisi Kanununun Süreksiz 67’nci unsuru uyarınca vergilendirilecektir.
* Bununla birlikte, 22.12.2021 tarihli ve 31697 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4937 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, ilgili Kanun hususunda süreksiz unsur eklenerek değişikliğe gidilmiş olup 22.12.2021 31.12.2022 tarihleri ortasında iktisap edilen, DİBS’lerden elde edilen gelir ve çıkarlara yüzde 0 stopaj oranı uygulanacaktır.
* Bu sebeple, 23.09.2022 ve 23.12.2022 tarihlerinde yapılacak kupon ödemelerinde stopaj oranı yüzde 0 olacaktır.”