Dünya Etnospor Konfederasyonu Lideri Bilal Erdoğan, Sabah Gazetesi’nden Mevüt Tezel’e açıklamalarda bulundu.
İşte Bilal Erdoğan’ın yaptığı açıklamalar:
Öncelikle organizasyonun geçmişinden bahsedebilir misiniz?
Dünya Göçebe Oyunları’nın ilki 2014’te Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın iştirakiyle Kırgızistan’da gerçekleşmişti. Organizasyonu Türkiye’nin liderliğinde düzenli hale getirmek istiyorlardı. İkinci ve üçüncü organizasyonlarda Dünya Etnospor Konfederasyonu olarak çok katkımız ve yardımlarımız oldu. Dördüncüsü 2020’de Türkiye’de yapılacaktı ama araya Kovid-19 salgını girdi. Şimdi Allah’ın müsaadesiyle bu değerli organizasyonu İznik’te düzenleyeceğiz.
■ Neden İznik?
Kırgızistan’daki oyunlar ünlü Issık Gölü’nün etrafında düzenlendi. Geleneklerimizde de göllere ululuk, kutsallık verilir. Issık Gölü’nün kenarında başlayan bu hoş hikayeyi İznik Gölü etrafına taşımak istedik. İznik, hem Hristiyanlar hem de bizim tarihimiz açısından önemli başkentlerimizden biri. Tarihi ve turistik özellikleri çok güçlü. İznik’e gittiğimde bunu gördüm. “İstanbul’a bu kadar yakın bir yer olmasına rağmen biz İznik’in farkında değilmişiz” dedim. Havalimanlarına, büyük yerleşim yerlerine yakın olması gibi lojistik avantajları da değerlendirince İznik’i seçtik.
■ 40’ın üzerinde farklı dalda müsabakalar gerçekleşecek. Büyük bir şampiyona bizi bekliyor galiba.
Bu tertipte merkeze bağlı sporları koymaya çalışıyoruz. Yoksa yaptığımız araştırmalarda dünyadaki klasik sporların sayısı binleri geçiyor. Olimpiyatlara bile yeni bir spor dalının girmesi, çıkması büyük mesele. Göçebe oyunlarında ilk kez kendi coğrafyasının dışına çıkan oyunlar da oluyor. Örneğin Arjantinliler ‘Pato’yu, Meksikalılar Aztekler’den miras kalan ‘Ulama’ oyunlarını oynuyorlar. Amerika’dan vs. birçok ülkeden iştirak var.
■ Çok kapsamlı ve kuvvetli bir organizasyondan bahsediyorsunuz.
Evet, dünyanın en büyük geleneksel spor aktifliğini düzenliyoruz. Ancak Etnospor Konfederasyonu olarak Olimpiyatlar’daki gibi sporları benzeştirip bir potada eritmektense, oyunların farklılıklarını korumalarına çalışıyoruz. Aslında göçebelik işin kökeninde, hikayesinde olan tematik bir şey. Misyonumuz dünyadaki klâsik sporların unutulmasının önüne geçmek ve geliştirmek.
■ Bazıları neden geleneksel sporlara ağırlaştığınızı merak ediyor…
Dünyadaki kültürel ihya hareketini önemsiyorum ve bunda geleneksel sporların rol oynayacağını düşünüyorum. Dünya Göçebe Oyunları aslında klasik sporların olimpiyatı. İznik’te geleneksel sporların en uygunları, şampiyonları ortaya çıkacak. Bu oyunlar oynanmasa yitip gidecek, kuralları unutulacak.
CİRİT SPORUNA İLGİ BÜYÜK
■ Ülkemizde klâsik spor dallarına ilgiyi nasıl görüyorsunuz?
Etnospor’un çalışmalarıyla ilgi her geçen gün artıyor. Örneğin Anadolu’nun dört bir yanında yağlı güreş müsabakaları yapılıyor ve tribünler doluyor. İstanbul’da bile doluyor. Örneğin cirit. Erzurum’a, Bayburt’a, Uşak’a gittiğiniz zaman cirit sporuna kitlesel bir ilgi olduğunu görüyorsunuz. Yağlı güreş şampiyonaları artık televizyonda canlı yayınlanıyor. Hatay’da ‘Aba güreşi’, Maraş’ta ‘Şalvar güreşi’ var. Onları da geliştirmeye, yaymaya çalışıyoruz. Bilhassa son beş yılda klâsik spor kollarına ilgi arttı.
■ Peki, altyapı açısından ne durumdayız?
Geleneksel sporlar için büyük devasa beton tesislere ihtiyaç yok. Güreşlerimiz çayırda yapılıyor. Ok atışları için üstünüzde bir sundurma olsun, yağmurda da atış yaparsınız. Ama atlı sporlar, ‘cirit’, ‘rahvan’, ‘atlı kızak’ üzere sporlarda tesis gerekiyor. Yavaş yavaş belediyelerimiz atlı spor tesisleri kurmaya başladı. Örneğin Kayseri’de yapıldı güzel bir tesis. Gaziantep’te de bu türlü bir tesisin imali devam ediyor. Böylece çocukların gelir durumundan bağımsız olarak at binmeyi öğrenmeleri sağlanmış olacak. Atlı sporların varlıklı ailelere hitap eden bir spor dalı olmaktan çıkıp yine halka inmesine çalışıyoruz.
■ Faaliyetlerinizle ilgili halktan geri dönüşler nasıl?
Lokal idarelerdeki arkadaşlar vatandaşlardan, bilhassa çocuklardan olumlu dönüş aldıklarını, katılımların sürekli arttığını söylüyorlar.
HEDEFİMİZ ÇOCUKLAR
■ Çocuklar ana amaç kitleniz değil mi?
Evet. Örneğin İstanbul’daki Etnospor Tecrübe Merkezi’nde çocuklara klâsik sporları ve oyunları tanıtıyoruz. Zati etkinlik ve şenliklerde klâsik çocuk oyunlarına da yer veriyoruz. Etnospor’un son İstanbul’daki festivalinde katılımcılarımızın yarısı 12-13 yaşın altındaydı. 250-300 bin bireyden bahsediyoruz. Bu kadar çocuğun ilk defa ok atması, birinci sefer at binmesi, bazı klâsik oyunları görmesi, çember çevirmesi, masal dinlemesi bize umut veriyor. 10 yaşındaki çocuk klâsik bir spor dalından zevk alıp, devamını getirdi mi o kültür ve gelenek gelişmiş oluyor. Çalışma felsefemiz bu.
MANGALA’YA İLGİ ARTTI
“Çocukların da oynayabileceği klâsik oyunlara da ilgi arttı. Örneğin artık Mangala oyunu birçok oyuncakçıda var. Bu oyun organik bir biçimde yerleşti. Artık internette Mangala oyununu bulabiliyorsunuz. Bunların yavaş yavaş devamı gelecek. Televizyonda klâsik spor ve oyunların gösterilmesi artacak. Örneğin Survivor stili müsabakalarda artık klâsik oyunlar yapmaya başladılar.”
GELENEKSEL YAY YAPAN YOKTU!
“2012’de Okçuluk Vakfı’nı kurduğumuzda, klâsik okçuluğa başladığımızda Türkiye’de klasik okçulukta ok yay imalatı yapan neredeyse kimse kalmamıştı. Yay imalatı Türkiye’de yine başladıysa şayet, Macaristan, Amerika, Kanada’da bu işi hâlâ devam ettirenler sayesinde olmuştur. Dünyada da klasik sporlar çok az insanın elinde unutulmaya yüz tutmuş durumda. Nasıl jenerasyonu tükenme tehlikesindeki hayvanları yaşatmak için özverili çalışmalar yapılıyorsa, klâsik sporlarda da onu yapıyoruz. Zira bu oyunlar dünyanın zenginlikleri.”
FELSEFEMİZ OLİMPİYATLARDAN FARKLI
‘Olimpiyatlar’ dediğiniz vakit işin içine sponsorluklar, dev bir spor sanayisi, kazanmaya dayalı acımasız bir rekabetle gelen doping hadiseleri vs. akla geliyor. Biz Göçebe Oyunları’nın kazanmayı değil müsabakayı teşvik eden bir dünyanın olmasını istiyoruz. Yani etrafa ihtimam gösteren, hayvana sevgiyle yaklaşan… Örneğin atla yapılan sporlarda cet olan muamelenin de insani olması değerli. Aslında klâsik sporlarda çocuklarda, gençlerde hayvan ve etraf sevgisini de yerleştiren bir anlayış var. Biz doping ve şikenin olmadığı tabiata, etrafa, geleneklere saygılı bir spor eko sistemi istiyoruz.
Aslında bizim klâsik spor kültürümüzde de bu anlayış var. Örneğin yaşça büyük usta bir yağlı güreşçi, genç bir rakibine ya da öğrencisine yenildiği vakit onun elini öpüyor. Ya da ciritte yakına gelip vurma uzaklığında rakibini affedersen puan alıyorsun. Bunlar olimpiyat dünyasında, acımasız rekabetin olduğu profesyonel spor kısımlarında anlaşılabilir ve yerleştirilebilir şeyler değil.