Gazetemizin kurucu başyazarı, Ulusal Uğraş ve ihtilalin gazetecisi, milletvekili Yunus Nadi, 77 yıl evvel bugün ortamızdan ayrıldı. Hem Ulusal Mücadele’nin basın ayağında hem de Cumhuriyet gazetesinin halk ve ihtilal ortasında köprü kurmasında kıymetli bir misyon üstlenen Nadi için Edirnekapı Şehitliği’ndeki gömütü başında anma merasimi düzenlenecek.
GAZETECİLİK YAŞAMI
Gazetemizin kurucu başyazarı, “devletin idare biçiminin Cumhuriyet olması” için yapılan değişiklik önergesini Meclis’e getiren Anayasa Kurulu Lideri ve 1910’da tanıştığı ulu lider Mustafa Kemal Atatürk’ü kamuoyuna tanıtan gazeteci Yunus Nadi, 1879’da Fethiye’de Seyidler köyünde doğdu. Gazetecilik ve müelliflik hayatına Baba Tahir’in çıkardığı Malumat gazetesinde başladı. Meşrutiyetin ilan edilmesi üzerine İstanbul’a döndü. İkdam ve Tasvir-i Efkâr gazetelerinde yurt meselelerini işleyen yazılarıyla dikkat çekti. 1910’da Selanik’te çıkan İttihat ve Terakki’nin yayın organı Rumeli gazetesinde başyazarlık yaptı. Sonraki yıl Mebusan Meclisi’ne Aydın milletvekili olarak katıldı.
KURULUŞUN SESİ OLDU
Kurucusu olduğu ve 2 Eylül 1918’de yayın hayatına başlayan Yeni Gün gazetesi yayınını aralıklarla 12 Nisan 1920’ye kadar sürdürdü. Gazete, kurucu başyazarı Yunus Nadi’nin Ulusal Bağımsızlık Savaşı’na dayanak olmak için Ankara’ya geçmesiyle “Anadolu’da Yeni Gün” olarak Ankara’dan yayımlanmaya başladı. Ulusal Mücadele’nin en sıkıntı devrinde kuruluşun ve kurtuluşun sesi oldu. Ulusal Çaba devrinde vazifesini yerine getiren gazete, “rejimi rejimin ismiyle savunma vazifesiyle yayın hayatına başlayan ve ismini Atatürk’ün koyduğu Cumhuriyet gazetesinin tarihi süreçteki öncülüdür. 28 Haziran 1945’te Cenevre’de ömrünü yitiren Nadi, bu tarihe dek Cumhuriyet gazetesinde başyazarlık yaptı.
CUMHURİYET’İ ANLATTI
Nadi, 7 Mayıs 1924’te Cumhuriyet’in birinci sayısında gazetesinin “vazgeçilmez varlık nedenini” ve “yayın politikasını”, “Cumhuriyet yalnızca Cumhuriyetin, bilimsel ve yaygın sözüyle demokrasinin savunucusudur. Cumhuriyet ve demokrasi fikir ve temellerini yıkan ve yıkmaya çalışan her kuvvetle gayret edecektir. Memlekette halkın halk tarafından halk için yönetimi bizim ülkümüzdür. Ve biz yalnız bu ülkünün esiriyiz. Diğer bir kuvvetin değil” kelamlarıyla okurlarına aktarmıştı.
KİM, NE DEMİŞTİ?
ATATÜRK: Yunus Nadi Beyefendi eksiksiz bir gazetecidir. Kalemine o kadar hâkimdir ki gezerken, yerken, içerken, konuşurken, hülasa hayatının her anında müellif. Hem de çok hoş muharrir.
İLHAN SELÇUK: Kurtuluş Savaşı’nın en ateşli yazılarını Yeni Gün yayımlamıştır. O günlerin müellifliği ve gazeteciliği tarihte eşine az rastlanır bir mana kazanıyordu. Mustafa Kemal bu çeşit savaşın mucididir. Yunus Nadi de gazetecisi.
SAMİ KARAÖREN: Yunus Nadi, Kurtuluş Savaşı’nı bütün ruhuyla, kalbiyle, başıyla beslemiştir.
H. CAHİT YALÇIN: Gerimizde vatan için bir hizmet teşkil edebilecek bir çalışma yükü bırakabilirsek görevimizi ifa etmiş sayılabiliriz. Yunus Nadi bu hizmeti yapmıştır.