Frontex’in yeni Yöneticisi Hans Leijtens, “Çalıştığım insanların ‘geri itme’ denilen şeyin bir kesimi olmamasından sorumluyum. Şayet bir şey yasal değilse, yasak olmalı. Hasebiyle bunun çok açık olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
Avrupa Birliğinin (AB) hudut müdafaa ajansı Frontex’in yeni Yöneticisi Leijtens, AB Kurulunun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson ile Brüksel’de düzenlediği ortak basın toplantısında, 1 Mart prestijiyle vazifeye başlayacağı için onur ve memnunluk duyduğunu söz etti.
Varşova merkezli kuruluşun pek çok zorlukla karşı karşıya olduğunu belirten Leijtens, “Üye devletleri hudutlarını müdafaa konusunda destekleyecek beşerlerle çalışacağım konusunda rahatım. Frontex çalışıyor ve sahiden somut sonuçlar elde ediyor. Daha fazla gelişim yolunda süratle ilerlemeliyiz” sözlerini kullandı.
Leijtens, Frontex’in çalışma biçimi konusunda geliştirilmesi gereken şeyler olduğuna dikkati çekerek, “Etkinliği artırmalıyız ve yasallığı sağlamalıyız. Benim için hesap verebilirlik, temel haklar ve hudut idaresi değerli hususlar. Şeffaflığın temelini de bunlar oluşturuyor” dedi.
Nasıl çalıştıkları konusunda çok açık ve şeffaf olmaları gerektiğinin altını çizen Leijtens, “Ne yaptığımızı ve neden yaptığımızı anlatabilmeliyiz zira Frontex özünde bir Avrupa ajansı ve Avrupa’nın pahalarını yansıtmalı. Bundan muhakkak kuşku duyulmamalı” diye konuştu.
Geri dönüşlere yük verilecek
Johansson da “Frontex’ten yüksek beklentilerimiz var. Frontex’in müdahil olması gereken çok alan var” dedi. Sistemsiz göçlerdeki artış konusunda değinen Johansson, Batı Balkan bölgesinin iç sonlarında AB’ye göçü engellemek gayesiyle Frontex’in konuşlandırılması için müzakerelerin sürdüğünü belirtti.
Johansson, Frontex’in uyuşturucu kaçakçılığıyla gayret konusunda da rol üstlenmesi gerektiğini tabir ederek, “Son periyotta AB’ye çok büyük ölçüde uyuşturucu kaçırıldı. Geçen sene örneğin Anvers limanında rekor seviyede, 100 tonluk kokain yakalandı. Bu yüzden gelecek haftalarda Anvers’i ziyaret edeceğim. İşbirliğimizi artırmak için Kolombiya ve Ekvador’a da gideceğim” diye konuştu.
Diğer bir mevzunun sığınma başvurusu kabul edilmeyenlerin geri dönüşlerinin sağlanması olduğuna değinen Johansson, “Gelecek hafta geri dönüşlerle ilgili operasyonel stratejiyi açıklayacağım. Bu, yük vereceğimiz mevzulardan biri” tabirlerini kullandı.
Johansson, geri itmelerle ilgili de Akdeniz’de yıl başından bu yana 30 kişinin hayatını yitirdiğini belirterek, “Önceliğimiz her vakit hayat kurtarmak olmalı. Frontex’in rolü bu. Şayet (Frontex) batma ya da kaybolma tehlikesi olan bot ya da tekne görürse, bunu durdurması için kıyı güvenliği uyarmalı” değerlendirmesini yaptı.
Avrupa basınına sızan rapora nazaran, Frontex’in üst seviye yetkilileri, beklenen insan hakları ihlalleri hadiselerini, kurumun temel haklardan sorumlu görevlilerinden sakladı. Bunlar üzerine Frontex’in son yöneticisi Fabrice Leggeri, 29 Nisan’da vazifesinden istifa etti.
Hans Leijtens, Aija Kalnaja’nın süreksiz yöneticiliğinin akabinde Leggeri’nin yerine 20 Aralık 2022’de atandı.
Geri itmelerle ilgili Yunanistan ve Frontex’e reaksiyon gösterenler ortasında Türkiye de bulunuyordu. Türk yetkililer, sık sık geri itmelerin insanlık dışı olduğunu vurguladı.