Haftalık hiciv mecmuası Canard Enchaine’in, Fransa’da devletin yüzde 84’üne sahip olduğu, ana güç sağlayıcısı pozisyonundaki EDF şirketinin gümrük dokümanlarına dayandırdığı habere nazaran, Fransa 2022’nin birinci 9 ayında Rusya’dan 345 milyon avro bedelinde 290 ton uranyum satın aldı.
Bu ölçü Fransa’nın uranyum rezervinin yaklaşık yüzde 30’una, 2021’de Rusya’dan alınan uranyumun da yaklaşık 3 katına tekabül ediyor.
Nükleer reaktörlerinin 56’sından 24’ü bakımda olan Fransa’nın, güç krizi sırasında Rusya’dan kelam konusu uranyumu, nükleer santrallerden elektrik üretimi için ithal ettiği belirtiliyor.
Ticaretin nedeni, Rus uranyumunun ucuz olması
Elektrik üretimi için nükleer santrallerde yılda 1030 zenginleştirilmiş uranyum kullanan EDF’nin, bu pahası elde etmesi için 8 bin ton doğal uranyumu işlemesi gerekiyor.
Avrupa ülkelerinin Rusya’yı maksat alan ambargolarına karşın Fransa’nın bu ülkeden perde gerisinde uranyum satın almasının nedeni, Rus uranyumunun daha ucuza tedarik edilmesi olarak gösteriliyor.
Fransa’nın, uranyum ithalatında yüzde 43’lük hisseye sahip Kazakistan’dan satın aldığı uranyumunun da zenginleştirme süreçleri için tekrar Rusya’dan geçmesi gerekiyor.
AB’ye karşın Fransa ‘Rusya ambargosunu’ deliyor
EDF’nin gümrük evraklarıyla ortaya çıkan ve reaksiyon çeken uranyum ithalatına yönelik soruları Fransa Güç Bakanı Agnes Pannier-Runacher’ın, “uranyumu ham husus olarak değil, zenginleştirilmiş olarak aldıkları” yanıtını vererek geçiştirmesi dikkati çekti.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un da Fransa’ya Rusya’dan doğal ve zenginleştirilmiş uranyum alımını durdurması tarafında baskı yaptığı söz ediliyor.
Çevreciler skandal olarak nitelendirdi
Çevreci sivil toplum kuruluşu Greenpeace, Rusya’dan Fransa’ya uranyum taşıyan bir geminin son olarak 29 Kasım’da Dunkirk Limanı’na yaklaştığını açıklamış, Paris idaresinin, Avrupa Birliği’nin (AB) benimsediği ambargolara ve memleketler arası etraf mutabakatlarına karşın bu ticareti yapmasını skandal olarak nitelemişti.
Paris makamları da memleketler arası basının bahse ait sorularını birinci evrede cevapsız bırakmıştı.