Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında NATO’ya girmek isteyen İsveç ve Finlandiya ile Türkiye ortasında yaşanan uyuşmazlık sonrasında Finlandiya’dan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son kelamlarına çok sert reaksiyon geldi.
İsveç ve Finlandiya ile Türkiye’yi karşı karşıya getiren NATO üyelik sürecinde yeni bir açıklama geldi… Türkiye’nin iki ülkenin NATO üyeliğine hala karşı çıkması ile ilgili olarak Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto’dan dikkat cazip bir açıklama geldi. Haavisto, Avrupa’nın güvenliğinin kırılgan olduğunu ve Rusya Devlet Lideri Putin’in Ukrayna’yla savaşta şiddeti artırdığını söyledi.
Türkiye’nin üyelik sürecini yavaşlatmasının Baltık bölgesindeki güvenliğe ziyan verebileceğini söyleyen Haavisto’nun açıklamaları Financial Times’ın manşetlerine taşındı. Gazete, Ankara ile iki ülkenin bir mutabakat muahedesi imzaladığına dikkat çekerken NATO üyeliği için gerekli onayın ise hem Türkiye hem de Macaristan meclislerinden geçmediğini yazdı. Şu ana kadar NATO’nun öteki 28 üyesi Finlandiya ve İsveç’in üyelik sürecini parlamentolarında onayladı.
Finlandiya Dışişleri Bakanı, Erdoğan’ın son açıklamalarına cevap verdi.
Haavisto, “Bu güvenlik durumlarında rastgele bir gecikme, Baltık Denizi’nin güvenliği için bir tasa yaratıyor. Biz Macaristan’a da Türkiye’ye de güvenlik açısından çalkantılı bir periyottan geçtiğimizi söyledik ve NATO’nun beşinci unsuru tarafından korunmaya ne kadar erken başlarsak o kadar yeterli olur” dedi.
Erdoğan, iki ülkenin de teröristlere mesken sahipliği yaptığını açıklamış ve her iki ülkeden de terörle çaba konusunda kelamlar almadığı sürece üyeliğe karşı çıktığını duyurmuştu. Haavisto, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsveç’e daha fazla yüklendiğini ve Finlandiya ile sorunun olmadığına yönelik açıklamalarını da hatırlattı.
Haavisto, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son açıklamaları Finlandiya ve İsveç’in üyelik sürecinin başka incelenebileceğini akıllara getirdi. Ancak bu elbette bizim için uygun değil. Bu İsveç tarafından da beğenilen karşılanmayacaktır” dedi. Fin diplomat, iki ülkenin NATO üyeliği için koordineli bir müracaat süreci başlattığını lisana getirirken, “Finlandiya, komşusu olmadan NATO’ya girmeyecektir zira bu durumda NATO’nun savunma planı ve ikili askeri iş birliği daha da karmaşık bir hale gelecektir” dedi.
Haavisto, “Bu bizim ulusal güvenliğimiz için âlâ olmaz ve ayrıyeten bu NATO için de makûs bir tahlil olacaktır” yorumunu yaptı.
NATO SÜRECİNDE NE OLMUŞTU?
24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle birlikte Finlandiya ve İsveç, NATO’ya girmek için müracaat yapmış ancak iki ülkenin başvurusu Türkiye’nin vetosuyla karşılaşmıştı. Başta “terörle gayrette işbirliği yapmadıkları” münasebeti olmak üzere birçok bahiste Türkiye ile bilhassa İsveç karşı karşıya gelirken, taraflar Haziran ayında Madrid’de düzenlenen NATO Başkanlar Zirvesi’nde orta yolu bulmuştu.
İspanya’nın başşehri Madrid’de Haziran ayında Türkiye-İsveç-Finlandiya bir üçlü mutabakat imzalamıştı.
Taraflar ortasında görüşmeler devam ederken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son periyotta yaptığı birtakım açıklamalar İsveç ve Finlandiya’da rahatsızlık yaratmıştı. Bir müddet evvel Erdoğan, “Ülkemize verilen kelamlar tutulana kadar, bu bahisteki prensipli ve kararlı tavrımızı koruyacağız” demişti.