Fehmi Koru*
Dünyada hiçbir şey yerli yerinde durmuyor; çabucak her alanda daima bir devinim var.
İnsanoğlu kendisine baktığında, doğumdan mevte kadar geçen yıllarda yaşanmışlıklardan, bu gerçeği kendi özelinde de fark edebiliyor; natürel fark etmeyi nitekim istek ediyorsa…
Bireysel planda kendini aşikâr eden değişim cihan için daha da fazla kelam konusu; lakin o alana dalmak beni aşar. Benim ilgim daha çok, ülkelerin kainatta meydana gelmekte olan değişimlere ne kadar ayak uydurduğu konusuna…
Ya da ayak uyduramadığı konusuna…
Görebildiğim şu: Dünyada şu sıralarda tarihin rastgele bir anında yaşananlardan çok daha ağır ve süratli bir değişim yaşanıyor ve bu değişimi sağlayan aktörler ile kendini değişime hazırlamış ve ondan yararlanan aktörler -her alandan bireyler, kurumlar ve bilhassa ülkeler ile devletler- dışındakiler bu gelişmenin mümkün kaybedenleri ortasında yer alıyor.
Kimi daha şimdiden kaybedenler ortasında, kimi de kaybeden olmaya aday…
Bu özet girişten anlamış olabileceğiniz üzere, yaşanan değişim resen olmuyor ve olacağı öngörebilen yahut fark edebilenlerle birlikte ondan en fazla yararlananlar değişimi zorlayanlar…
Ne olup bittiğini anlayamayanlar ortasında olmak kaybetmeyi göze almaktan farksız.
İnsanoğlunun tarihinde şimdikine benzeri esaslı değişimler pek fazla yok.
‘Sanayi devrimi’ diye isimlendirilen gelişme o denli bir değişimdi.
Onu sağlayanlar ile ona ahenk sağlayanlar değişimden çıkarlı çıktılar.
Devreye o vakte kadar bilinmeyen tipten bir değişim motivasyonu girdiğini anlayana kadar, klasikten elde edilmiş servetler el değiştirdiği üzere eskinin güçlü ve kendine güvenen ülkeleri ile onların devletleri ansızın geride kalıverdiler.
Zaman içerisinde güçlü imparatorluklar tarihten siliniverdi.
Lafı uzatmayayım, söylemeye çalıştığım şu: Bugünün dünyasında da, geçmişin ‘sanayi devrimi’ gibisi, tesiri lakin onunla kıyaslanmayacak kadar güçlü bir değişimin ayak sesleri kendisini hissettiriyor.
Ekonomide, iç siyasette ve bilhassa dış münasebetler alanında esaslı değişiklikler kapıda.
Alıştığından ötesini aklı almayan, ne olup bittiğini algılama özürlüsü olanlar bu kere de kaybedenler kulübünün olası üyeleri arasındalar.
Ne yazık ki, Türkiye, tıpkı vaktiyle ‘sanayi devrimi’ ve daha yakınlarda ‘teknoloji devrimi’ üzere değişimleri yakalayamamış ve bu yüzden bir imparatorluğu -Osmanlı- kaybetmek ve sarsıntılardan daima olumsuz etkilenmek zorunda kalmış olması üzere, şimdi ismi konmamış ve başlangıç seviyesinde bulunan yeni değişimi de kavramaktan uzak bir imaj veriyor.
Çok içine dönük bir manzara bu.
Etki hissediliyor, hatta görülüyor, fakat ona karşı direnilebileceği zannedilip vakit kaybediliyor.
Dün 15 Temmuz (2016) hain darbe teşebbüsünün yıldönümüydü. O vesileyle düzenlenen toplantılar, günle ilgili yazılmış yazılar ile ekranlardan taşan yorumları bu niyetlerle izlerken nitekim üzüldüm.
15 Temmuz çağı anlayamamış bir güruhun değişimi durdurabilecekleri niyetiyle giriştikleri zavallı bir kalkışmaydı. Bu yüzden başarılı olması esasen mümkün değildi. Lakin bilhassa onu anma biçimine bakarak çıkardığım sonuç şu: 15 Temmuz’da yaşanana gerçek teşhis konulduğundan emin değilim.
Yanlış teşhis daha birinci günden konuldu ve teşhisin olumsuz tesirleri, ne yazık ki, kalıcıya dönüşmek üzere.
Biz 15 Temmuz konusuna yanlış biçimde saplanıp kalmışken, değişimi zorlama teşebbüsleri dört bir yanımızda kendilerini belirli ediyor.
Ukrayna’daki savaş olarak belirli ediyor…
ABD lideri Joe Biden’in İsrail ve Suudi Arabistan’da verdiği bildiriler olarak kendini muhakkak ediyor…
Pandeminin yeni versiyonlarının devreye girmesiyle kendini muhakkak ediyor…
Dünya ekonomilerini zora sokan -ve ama en büyük zorluğu bizim ülkemiz insanına yaşatan- enflasyon, resesyon ve stagflasyon baskıları olarak kendini aşikâr ediyor…
Sri Lanka’da halk yansısı olarak kendini belirli ediyor…
İngiltere’de skandallarla hükümet değişimine gidilmesi olarak kendini aşikâr ediyor…
Paranın yerini alması amaçlanarak yaygın kullanıma sokulmuş alternatif/sanal para ünitelerinin pula dönmesi olarak kendini aşikâr ediyor…
Varlık içinde yokluğun temel gereksinim hususlarında, tahıl eserlerinde yaşanması ihtimali olarak kendini belirli ediyor…
Farkına varamadığım kim bilir daha neler var…
Türkiye ise bir hain darbe teşebbüsünün başarısızlığını muvaffakiyete çevirmeyi düşünmek yerine, onu anlamaya çalışmayı bile reddeden bir hava içerisinde.
Cezaevleriyle, yasakçılıkla, kuralsızlığı kural haline getirmekle, problemleri en kolay yoldan çözmeye çalışmak yerine tahlili zorlaştırmakla, bir o tarafa bir bu istikamete savrulmakla vakit kaybediyor. Kalabalığa güvenmek kalabalığı tehlikeli kılar, bu da görülmüyor.
Yarınlarda bu günleri değerlendirecekler, korkarım, hakkımızda -bizim kuşaklar hakkında- hiç olumlu düşünmeyecekler.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.