Fehmi Koru*
Millet İttifakı’nı oluşturan altı partinin önderleri dün akşam bir kere daha bir ortaya geldi. Saadet Partisi evsahipliğinde gerçekleşen buluşmalarından, kamuoyuna ‘hedef birlikteliği’ teminatı sunan bir ortak açıklama çıktı. Altı partinin birlikteliğine değer verenler herhalde mutlu kalmışlardır.
Açıklamalarından önderlerin de kendilerine ve buluşmalarına dönük ilgi azlığının farkında oldukları anlaşılıyor.
“Merak etmeyin, her şey yolunda” manasına geliyor son açıklama.
Birbirleri ortasında benzerliklerin farklılıklardan daha az olduğu altı parti kelam konusu. Başkalarını bir tarafa bırakalım, o masada en kalabalık taraftar kitlesi bulunan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile taraftarı en az olduğunu düşünmemiz gereken Demokrat Parti’yi (DP) ele alalım. Bu iki parti, tarihi olarak, Türk siyasi hayatında daima birbirlerine rakip olmuşlardır.
Şimdi ise, CHP ve DP başkanları altı partinin temsil edildiği masada buluşuyor, toplantının akabinde kamuoyuna açıklanan ortak metne imza atabiliyorlar.
Anketlere yansıyan oranlara nazaran, ‘6’lı masa’ en fazla DÜZGÜN Parti’ye yarıyor.
Dünkü buluşmaya evsahipliği yapan Saadet Partisi ile DEVA ve Gelecek partileri bu birliktelikten siyaseten fazla bir çıkar sağlayamadılar.
Son seçimde ortak hareket eden muhalefet partileri, ittifak sisteminin sağladığı çarçabuk oyları bir ortada sayıldığı için, Meclis’te temsil edilmede birlikteliklerinin faydasını görmüşlerdi; lakin iktidar çıkardığı seçim maddesiyle ittifakların sağladığı bu kolaylığı ortadan kaldırıverdi.
Artık ittifakların, yeni yasanın öngördüğü %7 oranına ulaşamadıkları takdirde, partilere seçimlerde bir faydası yok.
Zaten ‘6’lı masa’yı kıymetli kılan da, partileri bir ortada tutanın, kendi siyasi çıkar hesapları olmayışı.
O masada buluşmaların sonrasında açıklanan metinlere yansıyan, ülkenin çabucak her alanda derhal uzaklaşılması gereken önemli ezalara düçar olduğu tespitidir. Partiler her bahiste benzeri tahlillere sahip olmasalar da, mevcut iktidarın sandıkta sona ermesi ve problemlerin temelinde yattığı bilinen ‘cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’nin değişmesi bahislerinde uzlaşmış durumdalar.
Yeterli mi?
Hala görüşmelerini devam ettirdiklerine nazaran, bu kadarını hiç değilse şimdilik kâfi görüyor altı parti…
“Şimdilik” dememin sebebi, seçimde kimi cumhurbaşkanı adayı göstereceklerini şu ana kadar görüşmediklerini varsaydığım için… Her parti, günü geldiğinde, aday belirlemede tesirli olmayı önemsiyor gibi…
Aday belirlenirken daha çok sayıyı temsil eden parti/ler kendi tercihlerini onaylamaya başkalarını ikna edebilecekler mi?
Oy veren kitlesi daha az olan partilerin aday belirlemede aktif olma dileği sonuç alabilecek mi?
Diyelim altı parti bir isim üzerinde birleşti, altı partinin taraftar kitleleri bir bütün halinde o adaya oy verebilecek mi?
Henüz bu soruların karşılığını verebilecek durumda değiliz.
Son açıklamada, üstteki soruları geçersiz kılmaya yetmese bile, bahsin önderler seviyesinde hassasiyetle ele alınacağına dair bir paragraf bulunuyor.
Okuyalım:
“Milletimiz emin olsun; ortak Cumhurbaşkanı adayımız hem ‘Türkiye Cumhuriyeti’nin 13. Cumhurbaşkanı’ hem de yalnızca bu masa etrafında bir ortaya gelen siyasi partilere oy verenlerin değil, ‘Herkesin Cumhurbaşkanı’ olacaktır.”
Güzel.
‘Herkesin cumhurbaşkanı’ üzere tezli bir sıfatı hak edecek kim var?
CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, kendisi çok açık söz etmese de partisinin öndegelenleri gözünde aday. CHP idaresinden bildik isimlerin hepsi ısrarla “CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu’dur” deyip duruyorlar.
Kılıçdaroğlu ‘herkesin adayı’ olabilir mi?
İYİ Parti başkanı sürecin başında “Ben yeni periyotta başbakan olacağım” açıklamasıyla kendisini cumhurbaşkanlığı yarışından geri çekmişti; lakin partilileri giderek dozu artan biçimde “Meral Akşener neden olmasın?” sorusunu gündeme taşıyorlar.
Meral Akşener de kamuoyu yoklamalarında partisinin bugünkünden daha ileride çıkacağı günü beklediği izlenimi veriyor.
Peki, o gün geldiğinde, GÜZEL Parti “Partimizin adayı genel başkanımızdır” dediğinde ‘herkesin adayı’ o mu olacak?
Herkes her şey olabilir, kimseyi küçümsemiyorum; fakat ‘herkesin adayı’ argümanlı sıfatını kullananlar, bunu yapmakla, kendilerini tercih dışı bırakmış oluyorlar.
Daha evvelki buluşmadan sonra bir temennimi paylaşmıştım.
Liderlerin her birinin aylık buluşmaya adaylığı düşünülebilecek birini yanlarına alarak katılmasıydı o temenni.
Kamuoyu önderleri tanıyor ve kendi kitleleri onlara ‘muhtemel aday’ gözüyle bakıyor; pekala de sanki onlar nasıl birinin ‘herkesin adayı’ olabileceğini düşünüyorlar?
Görelim ve o şahıslar üzerinde düşünelim.
Sonunda o bireylerden biri aday yapılmasa bile ‘cumhurbaşkanı olabilecek kişiler’ kamuoyunun önüne çıkmış olur.
Turgut Özal, cumhurbaşkanlığına adaylığını açıkladığında, kendisinden sonra partisinin başına gelecek ve başbakanlığı üstlenebilecek kişi olarak 18 aday ismi açıklamıştı. Sonunda 18 aday ortasında ismi geçmeyen Yıldırım Akbulut’u başbakan atamıştı.
Ülkemizde darbeler makûs geleneğini başlatmış 27 Mayıs (1960) sonrasında siyasi hayata geçildiğinde, DP’nin yerine kurulan Adalet Partisi, Ord. Prof. Ali Fuat Başgil’i cumhurbaşkanı adayı göstermek istemişti. Askerler buna geçit vermedi, lakin kamuoyu o denli bir isim söylem edildiği için, askerlerin tercihini hiç benimsemedi.
Altı önderin bizlere ‘herkesin cumhurbaşkanı’ borcu var.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.