Sonunda bu da oldu: Cumhur İttifakı adayı olarak seçime katılması beklenen AK Parti genel lideri da olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, sonunda, Millet İttifakı’nın adayını da kendisi duyurdu.
Kendisinden öteki kimsenin duymadığı bir haberi paylaşarak…
Dediği motamot şu:
“Galiba dün bir televizyon programında aday olduğunu açıklamış, herhalde müsaade verdiler. Müsaade verdikleri için o da adaylığını Sivas’ta bir mahallî radyoda açıkladı. Güzel olsun. Bu isabetli bir şey oldu. Türkiye, evet Bay Kemal üzere bir adayı görmekle inşallah nasıl bir cumhurbaşkanlığı yarışını görecek, bunu birlikte yaşayacağız.”
Tayyip Erdoğan -yalnız o da değil AK Partili bilinen siyasi kimlikli bireyler ile AK Parti’nin prestij ettiği muharrirler ve yorumcular da- Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı olarak Kemal Kılıçdaroğlu’nu görmek istediklerini şimdiye kadar hiç mi hiç gizlemediler zaten…
CHP’nin genel liderinin aday olması isteniyor…
Hesapları sanırım şu: Aday CHP genel lideri olursa, herhalde alacağı oylar, CHP’nin seçimlerde almakta olduğu oylarla sonlu kalır; Millet İttifakı içerisinde yer alan öbür beş partinin seçmen tabanları bir CHP’liye -özellikle de o partinin liderine- oy vermez; Cumhur İttifakı adayı böylelikle çarçabuk seçimi kazanır.
Doğru bir hesap mı bu?
Soruma yanıtı birlikte araştıralım diyorum.
MetroPoll şirketinin son (Eylül 2022) araştırmasında sorduğu “Cumhurbaşkanlığı seçiminde ikinci çeşide adaylar mevcut Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kemal Kılıçdaroğlu kalırsa kime oy verirsiniz?” sorusuna verilen karşılıklara bakalım.
Ankete bakılırsa, Kılıçdaroğlu’nun alabileceği oy rakibi Erdoğan’a çok yakın: Erdoğan %44.9, Kılıçdaroğlu 43.9… Ortada sadece %1 fark var. [Cevap verenlerin %11.2’si iki adaya da oy vermeyeceğini söylemiş. İçlerindeki ‘kararsızım’ diyen %2.8’lik küme sonucu belirleyecek ankete nazaran.]
Evet, anket bu türlü söylüyor, lakin siyaseti yakından gözleyenler ortasında hususa farklı yaklaşanlar var.
CHP’ye aksi bakmayanların buluştuğu ‘politikyol’ sitesinde şu günlerde yayımlanan iki yazı bu açıdan kıymetli.
İlk yazı Prof. Fuat Keyman’a ilişkin, başlığı “Anti-Erdoğancı Erdoğan desteği”.
Okuyalım:
“(..) son periyotta yurt içinde ve dışında katıldığım toplantılarda, okuduğum yazılarda, dinlediğim yorumlarda ortaya çıkan ve dolaylı ya da dolaysız Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın lehine gelişen bir eğilim üzerine yazmak istiyorum. / Enteresan olansa; bu eğilim en geniş manada bugün Türkiye’yi yöneten Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine, Cumhur İttifakına, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a eleştirel bakan bölümlerden geliyor.”
Yazıda, ülkeye dışarıdan bakan çevrelerin Ukrayna işgali sonrasında Türkiye değerlendirmelerinde değişim olduğu ve bilhassa muhalefetin durumuna bakıp Erdoğan liderliğindeki Türkiye’yi tercih edebilecekleri, son vakitlerde izlenen geniş açılımlı dış siyasetin yalnızca Erdoğan tarafından sürdürülebileceği, son vakitlerde Kılıçdaroğlu’nu çok sert eleştiren, adaylığını uygun bulmayan muhalif imzalı tahliller çıktığı, oyunu muhalefet adayına vereceğini söylerken bunu adayın kim olacağı kuralına bağlayanlar bulunduğu tespitleri yer alıyor.
Önemli bir yazı bu.
Prof. Keyman’ın varlığını haber verdiği Kılıçdaroğlu’nu ‘çok sert eleştiren’ yazılardan en belirgini, tekrar tıpkı sitede –politikyol sitesinde- yayımlandı.
Soli Özel imzasını taşıyor “Kemal Bey’in adaylığı” başlıklı o yazı.
Muhalif bilinen bir kalemden çıkmasına karşın bayağı ‘ağır’ bir yazı bu.
Ağır olmasına ağır ancak CHP kademelerinde yer alan politikler ve Millet İttifakı’nın belirleyeceği aday olarak Kemal Kılıçdaroğlu’nun isminden öbür bir ismi işitmek istemediklerini ziyadesiyle muhakkak eden CHP’nin prestij ettiği kalemler ile yorumcuların dikkatle okuması gereken bir yazı…
Sandık başına gidildiğinde, bilhassa birinci çeşitte, Soli Özel’in lisana getirdiği aksilikler yüzünden Kılıçdaroğlu’na oy kullanmayacak CHP’liler olabileceğini de düşünmek gerekiyor.
İkinci cinse kalırsa ve rakibi de anayasal manisi aşmayı başarabilmiş Erdoğan olabilirse, kampanya sırasında AK Parti ve MHP’nin acımasız tez ve ithamlarına maruz kaldığında ‘kararsız’ seçmen kitlesini kendisine oy vermeye ikna edebilecek midir CHP başkanı?
Cumhur İttifakı ismine konuşanların ısrarla Kılıçdaroğlu’nun kendi adayları karşısına rakip çıkmasını istemelerine bakılırsa, onların bu soruyu nasıl cevapladıkları aşikâr.
Erdoğan-Kılıçdaroğlu ortasında cumhurbaşkanlığı için geçecek siyasi yarışın epey yıpratıcı olacağına hiç kuşku yok.
Millet İttifakı adaylık belirlerken herhalde o denli bir yarıştan nasıl bir sonuç çıkacağını uygunca gözden geçirecektir.
Seçmenin önüne karar vermede zorlanacakları tek bir isimle çıkmak Cumhur İttifakı için fazla kıymet taşımasa bile, birebir durum Millet İttifakı için sonuç almada sorun çıkarabilir.
İlk tıp bu sorunu aşmak için farklı kullanılabilir.
Daha evvelki bir yazımda, her ay değişik bir partinin ev-sahipliğinde buluşan altı önderin durağan imgeyi zenginleştirmeleri gereğinden kelam açmış ve bu emelle bir teklifte bulunmuştum.
Her başkanın toplantıya kendisiyle birlikte cumhurbaşkanı adayı olsa yeterli olacağını düşündüğü bir oburunu daha götürmesi teklifiydi bu.
Toplantı yeni yüzler ve yeni fikirlerle daha varlıklı bir imgeye kavuşabilir, partilerin kitlelerine farklı seçenekler üzerinde de düşünüldüğü umudu verilebilirdi.
O teklifim duyulmadı bile.
Bundan başkanların tekliflere açık olmadığı sonucunu çıkarmıştım.
Yine de bir teklifte daha bulunacağım: İllâ tek bir isimle seçmen karşısına çıkma takıntısından vazgeçip seçimin birinci çeşidine birden fazla adayla gidilmesini sağlasınlar. İsteyen her parti ya genel liderini ya da belirleyecekleri bir diğer ismi aday olarak seçmen karşısına çıkarsın. Birinci cinste rahatlıkla oyunu kullanabileceği adaya oy verme imkanı bulmuş seçmenler, ittifaktan hangi aday adayı ikinci tipe kalmayı başarırsa, ona oy vermekte daha az zorlanacaklardır.
Kampanya sırasında hücumların tek bir amacı olmamasını da sağlar bu metot.
Daha demokratik bir seçim süreci yaşanması da bu usulün artı faydası olur.
İllâ kendilerinden birini -CHP’de liderlerini- aday görmek isteyenler de bu isteklerine kavuşmuş olurlar.
Cumhurbaşkanı mümkün olan en demokratik yolla seçilmeli.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.