Fehmi Koru*
Muhalefet cephesi saflarında buluşan politikler ile iktidarın değişmesi yerinde onlara dayanak çıkan kalemler ile yorumcular, neredeyse bütünü, iktidarın değişmesiyle sonuçlanacağına inandıkları seçimin bir an evvel yapılmasını heyecanla beklediklerini belirli ediyorlar.
Seçim günü sandık başına gidecek seçmen kitlesinin yarıdan çok daha fazlasının kendilerinin tercihlerinden yana oy kullanacakları varsayımıyla…
Kullanılacak oylarla yalnız iktidar değişmeyecek, son dört yıl içerisinde başarısız olduğu görülmüş, üstelik ekonomik kahırlara da yol açmış ‘başkanlık sistemi’ de yerini ‘güçlendirilmiş parlamenter sistem’e bırakacak…
Umut bu.
Muhalefet “Sandıktan 360’ın mı yoksa 400’ün üzerinde mi milletvekili çıkarırız?” hesabında…
En son, 9 değişik kamuoyu araştırma şirketinin düzenledikleri anketlerin ortalamasını gösteren bir tablo yayımlandı. Buna nazaran, geçtiğimiz hafta sonu seçim yapılmış olsaydı, ‘Cumhur İttifakı’nın oyu %38.3’te kalacak ve beklenen gerçekleşecekti.
Aynı ortalama tablosunda, ‘Millet İttifakı’nın oyu rakibinden ileride, %41.3’ü buluyor. [Gerisi ‘kararsızlar’ kümesi.]
Millet İttifakı ismine şimdiden belirledikleri cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nu tebrik edenler sıraya girdiler bile.
Yahya Kemal’in bir şiirinde “İnsan, âlemde hayal ettiği surece yaşar” diyor.
Zihnimde filozof Francis Bacon’a ilişkin olduğunu işittiğim emsal bir vecize var.
Bir devrin değerli muharrirlerinden Galip Fazilet avukatlık stajını İzmir’de geçirdiği devirde ilgi duyan gençlere kanılarını en yeterli nasıl tabir edebileceklerini öğretmek için dersler de vermişti. Birinci dersinde, iştirakçilerden Bacon’a ilişkin olduğunu söylediği şu tespit etrafında bir yazı yazmalarını istemişti: “Umut âlâ bir kahvaltı, berbat bir akşam yemeğidir.”
Hayaller ve umutlar ile geçen ömürler var.
Umut bizim olayımızda AK Parti’nin muhalefete düşmesi, hayal edilen de iktidarın ve sistemin değişmesi…
Gerçekleşebilir mi?
Yazının bu noktasında zihnim 2011 yılında yapılan genel seçim öncesinde yaşanan bir olaya kayıyor.
O sıralarda Cumhuriyet gazetesinde yazan -sonradan merhum olmuş- Cüneyt Arcayürek ünlü bir iş beşerinin muteber kaynaklara dayanarak 12 Haziran’da (2011) yapılacak seçimi CHP’nin kazanacağını sav ettiğini yazdı.
Seçimden 15 gün kadar evvel, 25 Mayıs 2011’de.
Ünlü iş insanı iddiayı kazanacağından o kadar eminmiş ki, müellife, “İddiayı kaybedersem ne isterseniz lakin ne isterseniz alırım” da demiş…
Cüneyt Arcayürek iki gün sonra sav sahibi iş beşerinin ismini de açıkladı: İnan Kıraç…
Aynı yazıda, bir öteki Cumhuriyet müellifinin, Leyla Tavşanoğlu’nun, Washington’da görüştüğü bir ABD idare yetkilisinden “AK Parti’nin oy oranı %38’de kalacak” cümlesini işittiğini de belirtti Arcayürek…
İki hafta sonra yapılan seçimde, AK Parti, bir evvelki seçimde aldığı %46.58 oyunu da artırarak %49.83 oyla iktidarını biraz daha pekiştirmişti.
[Evet, sav sahibi ünlü iş insanı şu günlerde ismi çok farklı bir olayda geçen Kıraça Holding’in işvereni İnan Kıraç’tı. O günlerde Cumhuriyet gazetesinin sahibi olan Cumhuriyet Vakfı’nın mütevelli heyeti üyesiydi İnan Beyefendi. Savı gazetede yayımlandığında o sırada başbakan olan AK Parti başkanı Tayyip Erdoğan’dan azarlayıcı bir tonla reaksiyon almış, seçim sonrası görüşme talepleri yanıtsız kalmıştı. Yıllar sonra Erdoğan-Kıraç yakınlaşması yaşandı. ABD’nin Avusturya’dan teslim aldığı Sezgin Baran Korkmaz’ın elinde tuttuğu İnan Kıraç’a ilişkin payların kendisine iadesi için içişleri bakanının devreye girdiği bile tez edildi.]
Neyse.
Söylemek istediğim şu: Seçimler siyasetin dışından insanların sonucunu kolay iddia edebilecekleri bir bahis değildir; daha da berbatı, seçimlerin siyasetin içinden insanların gözlerini kör eden bir istikameti de vardır.
Başka bir örnek mi?
Turgut Özal 1977 genel seçiminde İzmir’den milletvekili adayı olmuştu. Ulusal Selamet Partisi’nden (MSP). Seçim kampanyası sırasında 40 güne yakın süreyi İzmir’de geçirmiş, her gün bir yerlerde halka konuşmalar yaptığı üzere, kendisini evvelki devlet vazifelerinden tanıyan çevrelerle de temaslarda bulunmuştu.
DPT’de ve başbakanlık müsteşarlığı devirlerinde birlikte çalıştığı takımdan tanıdıkları da kampanyasına katkıda bulunmak üzere İzmir’e gelmişlerdi.
Seçimden evvelki akşam, kampanyaya katılan takımından isimler ve Turgut Beyefendi, sonraki gün yapılacak seçimde sandıktan nasıl bir sonuç beklendiği yolunda kestirimlerde bulundular. En az beklenti, MSP’nin İzmir’den üç milletvekili çıkaracağı, birinci sıradaki Turgut Özal’ın seçilmesinin de garanti olduğu yolundaydı. Turgut Bey’in beklentisi daha da yüksekti.
Ne oldu biliyor musunuz? Elbette biliyorsunuz: MSP o seçimde İzmir’den tek bir milletvekili bile çıkaramadı; Turgut Beyefendi de milletvekili olamadı.
Bu örnekler günümüzde sandık ortaya konulduğunda da birebir durumun tekrarlanacağı manasına gelmez elbette; lakin siyasette -özellikle de seçimlerde- umutlar ve hayallerin her vakit hayata geçmeyebileceğini gösterir.
Seçim hangi bahiste olursa olsun matematik işidir.
Her seçimi bugüne kadar kazandığına nazaran, AK Parti önderi de olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçim matematiğini uygun bildiğinin kabulü gerekir.
Kemal Kılıçdaroğlu?
CHP’ye genel lideri olduğu günden bu yana yapılan 10 seçimin hepsinde kaybetmiş bir siyasetçi Kılıçdaroğlu. Üç yıl evvel (2019) yapılan Ekrem İmamoğlu’nun seçildiği İstanbul belediye başkanlığı seçimini CHP kazandı fakat herhalde kazanacağı umuduyla aday olduğu 2009 yılındaki İstanbul belediye başkanlığı seçimini de kaybetmişti Kılıçdaroğlu.
Kendisinin ve destekçilerinin ayakları yere basmazsa, yapılacak birinci genel ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinde tarih bir defa daha tekerrür edebilir.
Ayaklar yere basıyor mu şu anda?
Ne dersiniz, basıyor mu?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.