Fehmi Koru*
Oh, nihayet, karşısında görmek istediği muhalefeti bu seçim öncesinde de buldu iktidar.
Demokrasilerde iktidar ile muhalefet geçişlidir; partiler halka kendilerini sempatik gösterir, mevcut iktidardan daha düzgün yöneteceği kanaatini verir ve bir bakmışsınız, muhalefet ile iktidar seçimde yerlerini değiştirivermiş…
Seçimde iktidar partisinin muhalefete geçtiği, muhalefetin de iktidara geldiği durum bizde de çoktur.
Hafta sonu Brezilya’da seçimin ikinci çeşidi yapıldı; birinci cinste yenişememişti iktidar-muhalefet, ikinci tıpta yer değiştirmelerini gerektirecek bir sonuç alındı.
Yenilen taraf, bir evvelki seçimde, iktidarı bu seçimin galibinden devralmıştı aslında.
Dün İsrail’de yapılan seçimden de muhtemelen tıpkı sonuç çıkacak; bir evvelki seçimde sandıkta kaybeden ve muhalefete düşen parti ile başkanı, muhtemelen tekrar iktidara gelmiş olacak.
Bizde 20 yıldır değişmeyen bir iktidar var ve 11 yıl evvel 2023 olarak belirlediği ufuk çizgisini, ortada 2053’e ve 2071’e uzatmıştı; en son belirlediği ufuk bundan 100 yıl sonrası. İktidardan hiç gitmeyecekmiş üzere davranıyor.
İşin temel değişik istikameti, ülkenin 100 yılını iktidar olarak geçirmeyi umarak ‘Türkiye Yüzyılı’ ismini verdiği projesinin içini, önümüzdeki bir yıl boyunca iletecekleri görüş ve tekliflerle, halkın doldurmasını bekliyor iktidar.
Durumun özeti şu: Seçim olduğu, her beş yılda bir sandık başına gidilme alışkanlığı devam ettiği takdirde, diğer demokrasilerde -ve 20 yıl öncesine kadar bizde de- olduğu üzere, iktidar ile muhalefetin yer değiştirmesini getirecek sonuçla karşılaşılabilir.
Geniş bir kitlenin beklentisi, o değişimin, önümüzdeki birinci seçimde gerçekleşmesidir.
Olabilir mi?
Kamuoyu yoklamaları da, seçimde oy kullanacak insanların her temasta verdikleri yansılar de, bunun olabileceğine işaret ediyor.
İktidarının daima olmasını sağlamak için MHP ile iştirak oluşturmuştu iktidar partisi, o sayede son seçimden iktidarını sürdürerek ve önderini cumhurbaşkanı seçtirmeyi başararak çıkabildi. Lakin önümüzdeki seçimde hem iktidarı sekteye uğrayabilir hem de adayı cumhurbaşkanı seçilemeyebilir.
Bu ihtimali ben görebildiğim üzere, elbette iktidar cephesi de -AK Parti ve MHP de- durumun farkında.
Farkında ve şimdiki durumu bilakis döndürmek için elinden geleni yapıyor.
Yapmaya da devam edecektir.
Son seçimden bu yana, iktidar-muhalefet açısından, tabloyu aksine dönüştürme sonucunu doğurabilecek ne değişti?
İktidar iki kesimli oldu, AK Parti ile MHP bir ortada. Onların birlikteliği ülke sistemini değiştirme sonucunu doğurdu; parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçildi. Yeni sistemle geçirilen dört yıl, iktidarın hiç değilse seçmenlerinin bir kısmının gözünden düşmesine yol açtı. Üstelik birbiri gerisine alınan ve derhal uygulamaya konulan yanlış kararlarla baş gösteren ekonomik dertler, salgının da tesiriyle, dayanılmayacak boyutlara ulaştı.
İktidarın gözden düşmesi muhalefete fayda.
Bu kez da o denli olabilir, seçimden iktidar değişikliği çıkabilir.
İktidar cephesinin yanlışlarına karşılık muhalefet cephesi yanlışsız adımlar atarak bugünlere geldi.
Her şeyden evvel muhalefeti oluşturan altı parti ortalarındaki farklılıkları bir yana bırakarak iktidar değişikliği için birlikte hareket etmeye başladı. Ana muhalefeti oluşturan CHP, siyasi tarihin belirli bir periyodunda yaşanmış birtakım aksiliklerin sorumlusu gösterilmesi yüzünden, sandıkta zorluklar yaşaması ve oylarının bir türlü artmaması yanında, muhakkak bölümler için yanına yaklaşılmaması gereken bir parti imajına de sahipti.
Kemal Kılıçdaroğlu birbiri gerisine attığı adımlarla o imgeyi bozdu.
‘6’lı masa’ bu yeni manzarayı biraz daha sağlamlaştırdı.
Kemal Kılıçdaroğlu’nun CHP’si eski CHP değil.
Görüntü bu türlü devam ederse, iki cephenin oyları kamuoyu yoklamalarına yansıyan oranda gerçekleşebilir ve ebediyen süreceğine kendisini koşullandırmış iktidar, yerini muhalefete bırakmak zorunda kalabilir.
Tabii bu sonucun alınabilmesi pek çok kaideye bağlı.
Şartların başında da, muhalefetin ‘6’lı masa’ olarak birlikteliğinin devamı ve bilhassa de CHP’nin yeni manzarasının kaybolmaması geliyor.
Birliktelik altı partiye de faydalı olduğu için bu güne kadar sürdü, partilerden biri bile başkalarından farklı görünmenin daha faydalı olduğunu düşünüp kendisini dışarıya atacak bir davranış sergilerse, bugüne kadar kurulmuş muhalefet yapısı bozulabilir ve elde edilebilecek tesir kaybolabilir.
Emareler var, bu türlü bir gelişme yaşanabilir.
CHP de yine o eski bildik telaffuzundan medet umabilir.
Onun da emareleri alınıyor.
Hırçınlık, doğuşçu hava, daha doğrusu toplumu gerecek her davranış muhalefete değil iktidara fayda.
Toplumun devleti yönetenlerden beklentilerine yanıt veremediği için yerini kaybeder iktidarlar; buna karşılık iktidara gelmek isteyen muhalefet de topluma iktidarın sağlayamadığını verebilecek bir iddiayı sahiplenirse, demokrasilerin iktidar-muhalefet geçişliliği bizde de tekrar tesirini gösterebilir.
Kavgacı ve hırçın manzara muhalefetin o argümanını sakatlar.
Ülke siyaseti bir müddettir o denli bir havanın tesiri altına girmeye başladı.
İktidar, karşısında, alıştığı cinsten bir muhalefet görmek istiyor ve bunun için gayret sarf ediyordu, sonunda bu isteğinin yerine gelebileceği umudu doğdu.
Esas gündemde tutulması muhalefet açısından işe yarayacak hususlar ikinci plana itiliyor, buna karşılık iktidara rahatlıkla kullanabileceği ‘paslar’ atılıyor.
İktidar cephesi, karşısında görmek istediği muhalefete galiba kavuşmak üzere.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.