Fehmi Koru*
Guardian gazetesinin bugünkü Saturday ekinin kapağı..
Her gün okuma muhtaçlığı duyduğum yabancı gazetelerin hafta sonları -cumartesi ve pazar günleri- verdikleri ekler, bizde olmayan -belki istense bile olması zor- bir özelliğe gıpta ile bakmamı getiriyor.
Ilımlı sol İngiliz Guardian gazetesinin bu cumartesi verdiği ‘Saturday’ eki önümde. Sayfalarını çevirir çevirmez karşıma birinci çıkan kısımlardan biri iki genç beşerle ilgili. Daha evvel birbirini tanımayan, politik anlayışları ve toplumsal etrafları çok farklı bu iki insanı, toplumsal bir ortamda bir ortaya getirmiş gazete.
Onların yeni hususlarda birbirinden çok farklı görüşlerini uygarca tartışmalarını sağlamış.
Güle oynaya münakaşa etmişler.
Ekin bu sayfasının altında şöyle bir not var: “Farklı görüşten biriyle tanışmak ister misiniz? Bize başvurun.”
Aynı ekin daha ileri sayfalarında, her hafta, tekrar evvelden birbirini tanımayan genç-yaşlı iki insanın gazete tarafından ayarlanmış bir yemek masasında buluşturulduğunu görüyoruz.
Neden değerli bu çeşit buluşturmalar?
Şundan: Gazete okurları, farklı görüşlerin bir ortada bulunmaya pürüz teşkil etmediğini, değişik eğilimden insanların en çetrefil mevzuları bile efendi üzere tartışabildiklerini o sayfalara yansıtılan buluşmalardan öğreniyorlar.
Bizde de kimi gazetelerin hafta sonu ekleri var. Onlarda da birileryle yapılmış mülakatlara yer veriliyor. Lakin daima tek şahısla yapılan mülakatlar bunlar. Konuşulan şahıslar bazen diğerleriyle ilgili görüşlerini de açıklıyorlar lakin muhatap aldıkları şahısların kendilerine yöneltilen tenkitleri anında cevaplayacakları bir taban hiçbir vakit oluşturulmuyor.
Sonuç: “Bir ortaya gelemeyiz” görüşü herkese hakim bizde.
Televizyonlardaki arbedeli gürültülü tartışma programları da bu izlenimi güzelce pekiştirmeye yarıyor.
Politikacılar tıpkı çatı altında haftada birkaç gün buluşuyor aslında. TBMM milletvekillerini partilerine nazaran oturtuyor; AK Partililer bir ortada, CHP’liler, UYGUN Partililer, HDP’liler ve öteki partilerden milletvekilleri yeniden kendi partilerinden milletvekilleriyle Meclis’te yakın sıralarda ancak başka farklı oturuyorlar.
Laf atmalar gırla gidiyor, ama daima karşı karşıya otururken oluyor bu ve her milletvekili yanında oturan kendi partisinden milletvekillerinden takviye göreceğini bilerek karşı tarafa yöneltiyor kırıcı sözlerini…
Farklı görüşler medyada bile birebir gazetede buluşmuyor bizde.
Uzun yıllar evvel, Bilkent Üniversitesi’nin bir kulübünün davetiyle katıldığım bir paneli hatırlıyorum. Farklı iki gazeteden meslektaşlarla birebir masada bir ortaya getirilmiştik. Günün değerli bahisleri neyse onlar üzerinde tartışmış, sonra da üniversitenin kantininde ağırlanmak istenmiştik.
Katılımcılardan biri işini mazeret ederek birlikte görünmekten kaçınmıştı.
Panel sırasında da, dileyicilerden bir öğrenci “Bakın burada hoş güzel münakaşa ettiniz, neden bu farklı görüşlerinizle birebir gazetede yazmayasınız ki” temennisinde bulununca, konuşmacılardan biri, derhal “Olur mu o denli şey, herkes kendi gazetesinde kalmalı” yansısını vermişti.
Sanki daima uygulama öyleymiş gibi…
Oysa Peyami Safa, Yunus-Nadir Nadi patronajında çıkan Cumhuriyet gazetesinde uzun yıllar yazabilmişti. Necip Fazıl kişiliği yavaş yavaş farklılaştığı bir devirde çıkardığı ‘Ağaç’ mecmuasında kimlere sayfa tahsis etmişti bir bilseniz…
Nazım Hikmet cezaevinden çıkabilsin diye başlatılan kampanyada en ön saflarda Ord. Prof. Ali Fuat Başgil de yer alabilmişti.
Sonraları zıt düşecek olsalar bile, Necip Fazıl ile Peyami Safa, uzunca bir müddet birebir bekar konutunu paylaşabilmişlerdi.
Yönettiğim gazetelerde farklı eğilimden insanların görüşlerine de yer verilmesini sağlamaya çalışmış, buna o devirde her gazetede yer verilen pazar mülakatlarını kendi gazetemde ‘Konuşa Konuşa’ genel başlığı altında şahsen yaparak öncülük de etmişimdir.
Hepsi Beyoğlu’ndaki Mısır Apartmanı’na Mehmet Akif onuruna Mithat Cemal’in verdiği yemeğe katılmak üzere gelmişler…
O masada o gün buluşan edebiyat insanlarının günümüzdeki mukabillerini bugün tıpkı çatı altında buluşturmak mümkün mü?
Hiç sanmıyorum. Herkes kendi çöplüğünde ötüyor günümüzde. Selam sabah bile yok farklı beşerler ortasında.
İşte bu yüzden, ‘6’lı masa’ değerli.
Farklı kitlelere hitap eden altı siyasi partinin önderlerinin vakit zaman bir masada buluşmaları, orada geçirdikleri saatler boyunca ülke problemleri üzerinde imal-i fikr etmeleri, her buluşmalarından sonra yayımlanan ortak metne imzalarıyla onay vermeleri, öbür günlerde de birbirlerini rencide edecek kelam ve hallerden kaçınmaları son periyotların alışkanlıklarının dışında bir imaj.
Büyük bir muvaffakiyet bu.
Siyasetin ülkeyi karpuz üzere tam ortasından böldüğü bir ülkede, altı önder, evvel o bölünmeye baş tutuyor ve sonra da bölünmüşlüğü ortadan kaldırmanın yollarını birlikte arıyor.
Farklılığın düşmanlığa sevk etmesi gerekmediğini onlara bakarak düşünebiliyoruz.
O altı partiden her birine kendini yakın hisseden, kalemi ve yorumlarıyla yakın hissettiği partinin başarısına katkıda bulunanlar, tekrar eskinin alışkanlıklarını sürdürüyorlar ve bu da sırıtıyor.
Yalnızca farklı partilerin önderlerinin buluşmalarıyla yetinmeyip farklı görüşlere sahip değişik mesleklerden insanları da bir ortaya getirmenin ve ortak meseleleri efendice tartıştırmanın bir yolu bulunmalı.
İngiliz gazetelerinin hafta sonu ekleri, her göz attığımda, bana bunları düşündürüyor.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
