Fehmi Koru*
Gerçek bir olaya dayanan sinemanın ismi ‘Piazza Fontana: The Italian Conspiracy’ (İtalyan Komplosu: Piazza Fontana).
Piazza Fontana İtalya’nın kıymetli kenti Milano’da bir meydanın ismi. 12 Aralık 1969 tarihinde o meydandaki Banca Nazionale dell’Agricoltura isimli bankaya bırakılan bir bombanın patlaması sonucu 17 insan can veriyor, 88 kişi de yaralanıyor.
Ve sonrasında İtalya siyasi hayatının bir türlü sona erdirilemeyen hesaplaşması başlıyor.
Terör olayının akabinde olağan kuşkulu pozisyonundaki sol bir hücrenin elemanları tutuklanıyor. Gözaltına alınanlardan önder pozisyonundaki bir demiryolu çalışanı emniyet müdürlüğünün dördüncü katından aşağı düşerek ölüyor.
Bir taksi sürücüsünün tanıklığıyla gözaltına alınan birebir hücrenin bir elemanı yargılanıp mahpusa mahkum edildiği halde, neredeyse 20 yıl sonra “Pardon” denilip salıveriliyor.
İlk elde suçlanan ve üzerlerine gidilerek tutuklanan, yargılanıp cezaevlerine tıkılan çok sol örgütün olayda hiçbir sorumluluğu bulunmadığı yıllar sonra anlaşılıyor.
Bir dizi yargılamaya karşın 1987 yılına gelindiğinde o kadar insanın canını alan terör olayının gerçek failleri bir türlü belirlenemiyor. [Haksız yere suçlanan sol örgüt, emniyette pencereden düşerek hayatını kaybeden üyesinin intikamı için, onu sorgulayan polis şefini infaz ediyor.]
Aradan onca vakit geçtikten sonra, 1987 yılında, bir savcı, yeni deliller sayesinde davayı tekrar açıyor. Bu sefer suçlananlar çok sağcı ‘Ordine Nuovo’ örgütü üyeleri.
‘Ordine Nuovo’ örgütü mü?
Bu ismi duyduğumda şöyle bir irkildim.
Çok uzun yıllar evvel, 1990’larda, ülkemiz siyasi hayatı bir dizi terör olayıyla sarsılırken, bir yurtdışı seyahatim sırasında bir İngiliz gazetesinin İtalya muhabiri olan Philip Willan’ın yazdığı ‘Puppet Masters’ (Türkçeye ‘Kuklacılar’ ismiyle çevrilip Pınar Yayınları tarafından yayımlandı) kitabı elime geçmiş ve bizdeki olayları da anlamaya yarayabileceği niyetiyle, yazılarımda o kitaptan geniş aktarmalar yapmıştım.
Willan’ın İtalya tarihinin karanlık sayfalarına ışık tutan kitabında en fazla andığı örgütlerden biriydi Ordine Nuovo (Yeni Düzen). 1956 yılında Pino Rauti tarafından kurulmuş silahlı milisleri de bulunan bir örgüttü bu.
Neo-faşist bir örgüt.
Örgütün öndegelenleri 1987 yılında tekrar açılan davada yargılandılar, savcının müebbet mahpus cezası istediği iki sanık İtalyan Yargıtayı tarafından beraat ettirildi.
İtalya’da siyasi hava 2000’li yılların başında tekrar değişince, yürekli savcılar Piazza Fontana terör aksiyonunu bir kere daha canlandırdılar ve neo-faşist kümesi yargılarken bu kez mevzuyu bütün detayları ve iltisaklarıyla ortaya çıkarma çabası içerisine girdiler.
Şubat 2000’de açılan dava 2005 yılına kadar sürdü.
Yargılanan örgüt üyelerinin, bir evvelki dava görülürken ucu biraz açılmış, bir yabancı ülkenin İtalya’da vazifeli ögeleriyle alakaları, bu yeni mahkemece daha derinden ele alındı.
CIA ile İtalyan istihbarat örgütü SID (Servizio Informazioni Difesa) ve askeri istihbarat örgütü SISMI (Servizio per le Informazioni e la Sicurezza Militare) ortasındaki alaka de…
SID’in başındaki Gen. Gianadelio Maletti’nin ‘devlet içinde devlet’ imajlı P-2 Locası üyesi olduğu ve Loca’nın başındaki Licio Gelli’den aldığı talimatla soruşturmayı saptırma vazifesini üstlendiği bu ortada ortaya çıktı. Gen. Maletti birinci dava görülürken elinde bulunan asıl hatalı ‘Ordine Nuovo’ ile ilgili delilleri yok ettiği üzere, bombayı temin edip eylemcilere sağlayan iki kişinin ülke dışına çıkmasını da sağlamıştı.
Maletti de sonunda ülkeden kaçıp Güney Afrika’ya sığındı.
Gladio diye bir örgüt
Konuya biraz aşina olanların da bilebileceği üzere, Piazza Fontana’daki bankaya bırakılan ve 17 kişinin canını alan bombalı hareket, her ne kadar ifasında yerli bir örgüt kullanılmış olsa da, bütün bu tartışmalar sırasında ismi büyük gürültüyle gündeme gelen ‘Gladio’ örgütünün işiydi.
NATO tarafından 1950’lerin başında, üye ülkelerde istenmeyen iktidarların iş başına gelmesi ihtimali doğarsa, üyelerinin bunu önlemek üzere harekete geçmesi için oluşturulmuş ‘Gladio’ örgütünün…
Aşırı sağcı örgütten CIA’nin İtalya’daki temaslarına, oradan da ülkenin başbakanı –Giulio Andreotti- ve cumhurbaşkanına –Francesco Cossiga– kadar uzanan bir münasebetler ağı kelam konusuydu.
Giulio Andreotti (d. 1919 – ö. 2013) 24 Ekim 1990 günü başbakan olarak parlamentoda yaptığı konuşmada ‘Gladio’ örgütünün varlığını milletvekilleriyle birinci defa paylaştı. Dünya kamuoyu da örgütün varlığını resmen o sırada öğrendi.
1972 ile 1992 yılları ortasında tam yedi defa başbakanlığa gidip gelmiş olan Andreotti 2000’li yılların başlarında yargılandı ve çeşitli cinayetlerin de içinde yer aldığı bir dizi suçlamaya muhatap edilerek 24 yıla mahkum edildi.
[En beğenilen sinemalar listesinin birinci sırasında yer alan ‘Godfather’ sinemasının üçüncüsündeki en karanlık siyasetçi tipi Andreotti’den esinlenilmiştir.]
Lafı uzattım, biliyorum, lakin ne yapayım 1990’lardan başlayarak günlerimi ve gecelerimi müellif olarak meşgul etmiş eski anılar ziyadesiyle depreşti.
Bu arka-planı akılda tutarsak…
İstanbul/Beyoğlu’nda meydana gelen olay Piazza Fontana’da gerçekleşmiş olan üzere bir terör aksiyonu midir?
Yetkili ağızlardan çıkan açıklamalar onlarda ‘terör eylemi’ olduğu kanaatinin ağır bastığına işaret ediyor.
En son, bombalı paketi olay yerine getiren kişinin gözaltına alındığı duyuruldu.
Dünkü patlama bir ‘terör eylemi’ ise, İtalya’da olduğu üzere, onu öbür misal aksiyonlar izleyecek midir?
Piazza Fontana ve eş-zamanlı öbür bombalı hareketler İtalya siyasetini sarsma ve ülkeyi kaosa sürükleme gayeliydi. Bu sebeple temel hatalıların ortaya çıkmaması sağlanacak biçimde planlanıp icra edilmişlerdi. Toplumun başının karışması istendiği için…
Kanıtlar usta eller tarafından karartılmıştı.
Bizde herhalde o tıp yanlışlıklar kelam konusu olmaz.
Olmamasını sağlayacak kadar bilgi ilgililerde, sağduyu da toplumda var aslında.
İşe terörü lanetleyerek başlamak gerek.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.