Fehmi Koru*
Başkan ile lider yardımcısının başına rastgele bir olumsuz gelişme gelir ve ikisi birebir gün hayatlarını kaybederlerse, devleti yönetme misyonunu süreksiz olarak o sırada kim Temsilciler Meclisi lideri ise onun üstlenmesini öngörüyor ABD anayasası…
O pozisyonun şimdiki sahibi Nancy Pelosi.
Nancy Hanım yaşını başını almış birisi. 82 yaşında. 1987 yılından beri Kongre’de üye. 2007-2011 ortasında da liderdi, partisi muhalefete niyet sade üye olarak biraz dinlenmek zorunda kaldı, 2019’da tekrar birebir vazifeye seçildi.
Yaşına karşın faal. En son Ukrayna’da ve Tayvan’da görüldü.
Haberlere bakarken “Nancy Pelosi’nin eşine konutunda saldırıldı” başlığını görünce şöyle bir doğruldum. Saldırgan David DePape isimli anti-Semitik (Yahudi karşıtı) görüşleri olan, Ukrayna’daki savaşı Musevilerin çıkardığına dair tezleriyle tanınan biriymiş. Adamın başına çekiçle vururken “Nancy nerede?” diye bağırıyormuş saldırgan. Nancy Hanım o sırada halkını Kongre’de temsil ettiği Kaliforniya’da değil, Washington’daymış.
Neden bu haber dikkatimi ziyadesiyle çekti, anlatayım.
ABD’de yaşadığım devirde eski kitaplar satan bir dükkandan tesadüfen aldığım bir kitap benim ufkumu fevkalade açmıştı. Kitabın muharriri Harvard Üniversitesi’nden birincilikle mezun olmuş, yüksek lisansı ile doktorasını orada yaptıktan sonra yeniden Harvard’ta başlattığı öğretim üyeliği hayatını tıpkı seviyedeki Princeton ve Georgetown üniversitelerinde sürdürmüş Prof. Carroll Quigley’di.
Prof. Quigley 40 yılı aşan bir müddet Georgetown Üniversitesi’nin diplomatlar yetiştiren kısmında hocalık yaptıktan sonra emekli olmuş, benim ABD’de bulunduğum vakitten birkaç yıl evvel de (1977 yılında) vefat etmişti.
Gözümü açtığını, ufkumu genişlettiğini söylediğim kitabının ismi ‘Tragedy and Hope – A History of the World in Our Time’ (Trajedi ve Umut – Dünyanın Çağdaş Tarihi) ismini taşıyor. Onu okuyup etkilenince, Quigley’in bir diğer kitabının peşine düştüm. ‘The Anglo-American Establishment: From Rhodes to Cliveden’ (İngiliz-amerikan Nizamı: Rhodes’tan Cliveden’e) isimli o kitabı da edinip hatmedercesine okumuştum.
Öğrencileri, hocalarının vefatından evvel yazmaya koyulduğunu bildikleri, dünyada savaşları çıkarmaya yarayan ihtilafların kaynağına dair çalışmasını bulup, yapıtı o ham haliyle de olsa bastırma eforuna girmiş, lakin kitabı basmaya yanaşacak yayıncı bulamamışlardı. Onlar da, hacmi A4 kağıtla binden fazla sayfa tutan yapıtı yeniden de o haliyle yayımladılar.
‘Weapons System and Political Stability’ (Silah Sistemi ve Politik İstikrar) adıyla…
Üç kitabı birbiri gerisine okumuştum.
İlgimi çeken şuydu: Emekli olmadan evvelki dört yılda üniversitenin öğrencileri tarafından üst üste ‘yılın hocası’ seçilmiş, not verme konusundaki cimriliğiyle tanındığı halde en kalabalık sınıflara dersler vermiş biriydi Prof. Quigley. Sınıflarından yalnız diplomatları değil, ülkeye istikamet verecek her alandan insanı mezun etmesi yanında, savunma bakanlığına, deniz kuvvetlerine, Kongre’nin çeşitli komitelerine danışmanlık da yapmaktaydı.
Devleti yalnız dışından değil içinden de tanımaktaydı. Sistemle hiçbir sorunu bulunmayan, sistemin de kendisini problemli saymadığı biriydi Prof. Quigley.
Sonradan ABD’ye lider olmuş Bill Clinton adaylık günlerinden başlayarak seçildikten sonra da, her fırsatta, fikirleri üzerinde en büyük etkiyi yapan hocası olarak ondan tekraren ve sitayişle bahsetmişti.
Nancy Hanım da Prof. Quigley’in öğrencisiydi ve kendisine çekiçle saldırılan eşi Paul Pelosi ile onun derslerine devam ederken tanışıp evlenmişti.
Bill Clinton ve eşi Hillary..
Nancy Pelosi ve eşi Paul..
Carroll Hoca bin sayfayı bulan kitabında, dünya siyasetlerini etkilemede en kıymetli öge olarak, ortalıkta fazla görünmeyen bir güç bulunduğunu, kendi şahit olduğu olaylardan hareketle öne sürer.
Şaşırdınız herhalde.
Kimilerinin misal savlara “Komplocu yaklaşım” diye küçümseyerek karşı çıktığı bu tezi, bütün samimiyeti ve derin bilgisiyle, derslerinde öğrencileriyle paylaştığı üzere, iki kitabında da diğer hiçbir yerde bulunamayacak detaylarıyla anlatıyor Prof. Quigley.
Eleştirerek değil, anlamaya ve anlatmaya çalışarak.
‘Round Table’ isimli bir kümeden kelam ediyor. İngiltere’deki Royal Institute of International Affairs ile ABD’deki Council on Foreign Relations ve iki ülkede de varlığını sürdüren Institute of Pacific Relations isimli kurumların o kümenin uzantıları olduğu bilgisini veriyor.
Ona nazaran, dünyadaki bütün merkez bankalarının bağlantılı olduğu ve liderlerinin her yıl toplantılarına katıldığı İsviçre’deki Bank of International Settlements da tıpkı kümeyle alakalı.
Onun anlatımından, o küme içerisinde kimler yer alıyorsa o şahısların, yalnız kendi ülkelerinin değil diğer ülkelerin siyasetlerini da etkileyici bir güce sahip oldukları sonucu doğal olarak çıkartılıyor.
[Harvard Üniversitesi’ne yüksek lisans için başvurmadan evvel, niyetimle ilgili görüşünü almak üzere, başvuracağım kısma bir periyot başkanlık da etmiş bir Türk hocaya uğramıştım. Beni kabul etti. Sohbet ettik. Konuşurken kitaplarını yeni okuduğum Prof. Quigley ve tezlerini de paylaştığımda, hocanın kendisini ismen tanıdığını, lakin tezlerinden haberdar olmadığını anlamıştım. Meczup saçması muamelesi yapmıştı o tezlere. Ben tekrar de müracaat evrakına beni tanıyanlar ortasına o hocayı da yazmayı ihmal etmedim.]
Quigley’in kitapları ülkeye bir koli içerisinde gönderdiğim öbür kitaplarla birlikte yolda kayboldu.
Düne kadar.
İnternette yaptığım bir araştırma sonucu vaktiyle kaybolan her üç kitabı buldum ve hiç tereddütsüz bedellerini ödeyerek üçünü de indirdim.
Clinton siyasete Quigley’den etkilenerek ilgi duymuş olmalı; siyasete girdi ve hocasının tezlerinin doğruluğunu sınadı.
Pelosi’ler de, karı-koca, onun derslerinde öğrendiklerinden kesinlikle yararlanmışlardır. Nancy Hanım uzun siyaset hayatında -belki de- ‘Round Table’ ile ünsiyet peyda etmiş bile olabilir.
Saldıran bütün bunlardan haberdar mıydı sanki?
Cahillik kadar acınası bir şey yok.
[Prof. Carroll Quigley hakkında İngilizce Wikipedia’da bayağı detaylı bilgi var. Meraklısı oraya bakabilsin diye linkini burada sunuyorum.]
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.