Fehmi Koru*
John Bolton görüşleriyle olduğu kadar görünüşüyle de farklı bir Amerikalı.
Uluslararası alandaki çılgınlık hududunda dolaşan görüşlerine ondan çok farklı düşünmediği bilinen Donald Trump da dayanamamış ve kendisini atadığı ulusal güvenlik danışmanlığı misyonundan bir yıldan az bir vakit sonra uzaklaştırmıştı.
Görüşünüşü de farklıdır. George W. Bush’un başkanlığı devrinde ülkesini büyükelçi olarak orada temsil ederken, Birleşmiş Milletler (BM) koridorlarında apansız karşıma çıktığı için kendisini dünya gözüyle görmüşlüğüm de var.
Posbıyık bir Amerikalı Bolton.
CNN kanalında Jake Tapper’ın programına birkaç gün evvel -salı günü- çıktığında, ülkesinin öteki ülkelerde hükümetleri askeri darbelerle değiştirmeye meraklı olduğunu, lakin o bu açıklıkla söyleyebilirdi.
ABD Kongresi Trump’ın başkanlıktan gitmemek için iç savaş yoluyla darbe peşinde koştuğu argümanını soruşturuyor. Bu emelle dinlenen şahitler bildiklerini ve gördüklerini anlatıyorlar. Bolton kendisini vazifeden alan eski lideri kollamak için çıkmış CNN’e ve Tapper’a ‘‘Darbeleri benden daha âlâ kim bilebilir, birkaçının planlamasına şahsen katıldım; darbeler bayağı sıkıntı bir iştir’’ diye böbürlenmiş…
Eskiler bu türlü durumlarda ‘‘Şecaat arzederken merd-i kıpti sirkatin söyler’’ deyişini hatırlatırlardı.
Onun böbürlenmesi, varsayım edilebileceği üzere, darbelere maruz kalmış yahut kendisini o denli bir tehdit altında gören Çin’den Bolivya ve Venezuela’ya kadar uzanan ülkelerle dolu geniş bir coğrafyada yankı buldu.
Tam da bizdeki 15 Temmuz (2016) hain darbe teşebbüsünün yıldönümü öncesinde.
[Meraklandım ve baktım: Bizdeki darbe günü Trump’ın ulusal güvenlik danışmanı Bolton değilmiş; onun vazife periyodu 9 Nisan 2018 ile 10 Eylül 2019 ortası.]
Acaba o misyonda 15 Temmuz 2016 günü Michael Flynn bulunuyor olabilir mi?
Michael Flynn ismi herhalde Türkiye’nin siyasi tarihini ve bilhassa 15 Temmuz hain darbe teşebbüsünü yakın takibe almışlar için yabancı olmasa gerek.
Bir orta -2015 yılının sonunda- Türkiye ismine lobi faaliyeti yürütmesi için tutulmuş emekli bir asker Flynn. General üniformasıyla 2012-2014 yılları ortasında Barack Obama’ya savunma istihbarat ünitesi lideri olarak hizmet vermişti. Sonrasında, lobicilik yapmak üzere şirket kurmuşken Trump kendisini ulusal güvenlik danışmanı olarak atamıştı.
Onun da oradaki kısa vazife müddeti -22 Ocak 2017-13 Şubat 2017- 15 Temmuz 2016’ya denk düşmüyor.
15 Temmuz 2016 gecesi Flynn, general üniformasıyla katıldığı ‘ACT! For America’ isimli kümenin Cleveland’ta düzenlediği bir konferansta konuşmacıydı. Kürsüde heyecanla şu kelamları söylediğinin görüntüsü hala Youtube’da duruyor:
“Muhtemelen çoğunuzun haberi yok ancak, şu anda Türkiye’de bir darbe oluyor. Tam da şu anda darbe oluyor. Ben de Türk ordusuna mensup, bizimle birlikte eğitim almış bir arkadaşımla irtibat halindeydim.’’
Kendisine ulaşan darbeci Türk subayının şunları söylediğini de tıpkı konuşmasında aktarıyor Flynn:
‘‘Söylediklerinden biri de ‘NATO kapsamındaki sorumluluklarımızı tanıyoruz, Birleşmiş Milletler kapsamındaki sorumluluklarımızı biliyoruz, laik bir ülke olarak görülmek istediğimizi tüm dünyanın bilmesini istiyoruz’ oldu. Bunu söyleyen ordu. Evet, bu alkışlamaya kıymet bir şey.”
O konuşmanın görüntüsünü izlediğimden beri daima iki şey aklımı kurcalayıp durmuştur:
- Acaba Flynn’e ulaşıp ‘‘Darbe yapıyoruz’’ diyen kendisiyle birlikte eğitim almış o Türk subayı kimdi ve artık nerededir?
- Donald Trump kendisini sanki o konuşmasını işittiği için mi çabucak akabinde ulusal güvenlik danışmanı olarak atamıştı?
İki sorunun da bende yanıtı hala yok.
Türkiye’de birilerinin aylar öncesinden darbe hazırlığından haberi oldukları biliniyor. Bilenlerin duyurdukları bireyler ihtar vazifesini de yaptılar. Türkiye gazetesinde yazan Fuat Uğur sözgelimi; darbeden birkaç ay evvel -ilki 2 Nisan 2016, ikincisi 26 Nisan 2016 tarihlerinde- iki yazı ile sonradan FETÖ ismini alacak yapının bu türlü bir teşebbüs için hazırlandığını yazmış bulunuyor.
Dışarıda da Türkiye’yi gözleyenlerden lisanlarını tutamayanlar oldu.
Biri Michael Rubin bunların.
Vaktiyle ABD savunma bakanlığı Pentagon’da çalışmış, Neo-Con diye anılan ileri derecede muhafazakar tiplerin yuvalandığı American Enterprise Institute isimli kurumda çalışan ve her iki yazısından biri Türkiye ile ilgili olan velüt bir kalem Rubin…
Uğursuz darbe teşebbüsünden dört ay evvel -24 Mart 2016 tarihinde- Newsweek mecmuasında çıkan yazısının başlığı şuydu: “Türkiye’de Erdoğan’a karşı bir darbe olacak mı?”
Nasıl buldunuz?
Aynı yazısında çok açıkça sorduğu garip bir öteki sorusunu ve ona verdiği karşılığı da aktarayım:
“Türk ordusu Erdoğan’ı devirir ve etrafındakileri parmaklıklar gerisine gönderirse, bunu başlarına bir şey gelmeden başarabilirler mi?”
Cevabı şu: “Evet.’’
Aradan dolu dolu altı yıl geçtikten sonra ‘‘Halen birçok taraflarıyla o işin aydınlandığını düşünmüyorum’’ denilebiliyor.
O kelam tecrübeli siyasetçi Cemil Çiçek’e ilişkin. 11 Temmuz günü Milliyet’te çıkan Abdullah Karakuş’un yazısından öğrendiğimize nazaran, Çiçek, ‘‘İşin içerisinde gırtlağına kadar müttefikimiz olan devlet var. Önemli bir Amerikan planlamasıdır bu; onu görmek lazım. (..) Hala bir çok taraflarıyla aydınlanmış değil’’ demiş 15 Temmuz için…
Çiçek’in görüşü pazartesi günü gazetede yayımlandı.
John Bolton CNN’den Jake Tapper’a salı günü ‘‘Darbe işini en yeterli ben bilirim, birkaçının planlamasında şahsen bulundum’’ dedi.
Ve bugün 15 Temmuz cuma.
Altı yıl evvel bugün 251 kişi hain darbe teşebbüsünde can verdi.
Yazımı bir soruyla bitireyim: En son içine düştüğümüz ekonomik kahırlar da dahil sonrasında meydana gelmiş neler varsa, 15 Temmuz darbe teşebbüsü yaşanmasaydı, mümkün olabilir miydi?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.