Ogün Akkaya
ANKARA – Faizsiz konut ya da otomobil almak isteyen bireylerin başvurduğu, sonu ‘-evim’ ile biten şirketlerin sayısı geçtiğimiz yıllarda 50’li sayılara ulaştı. İşlek caddelerde peş peşe açılan ofisler, büyük binaların cephelerine verilen reklamlar, bu şirketlere olan talebi artırdı. Bilhassa de faize sıcak bakmayan muhafazakâr dünya görüşlü bireylerin mesken ya da otomobil sahibi olma hayaliyle başvurduğu bu şirketler bir müddet sonra Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) radarına takıldı.
21 ŞİRKET TASFİYE EDİLDİ, 8 ŞİRKET KENDİNİ FESHETTİ
Tasarruf finansman faaliyeti yürüten 21 şirket gerekli şartları yerine getirmediği gerekçesiyle BDDK tarafından tasfiye edildi. 8 şirket kendini feshetti. Faizsiz konut alanında faaliyet gösteren yalnızca 6 şirket kaldı. Süreç içerisinde, İktisatevim, Vizyonevim, Doğruevim, Finansevim, Birikimevim, Finalevim, Yaşamevim, İhtiyaçevim, İkizlerevim, Hedefevim, Benimevim, Kumbaraevim üzere 10’larca sonu -evim ile biten şirket piyasadan silinirken, Eminevim, Fuzul Gayrimenkul, Sinpaş Yapı, İmece Yatırım, Katılımevim ve Birevim isimli şirketler faaliyetlerine devam ediyor.
Bu devirde tasfiye edilen şirketlere para yatıran ve paralarının akıbetini soran binlerce kişi ‘Evim Mağdurları Platformu’nu oluşturdu. Meydanlarda, kapanan şubelerin önünde, BDDK merkez binasında ve Meclis’te açıklama yapan şahıslara çeşitli partilerden milletvekilleri de takviye verdi. Gelinen son noktada ise Meclis’ten geçen kanunla tasfiye edilen sonu ‘-evim’ ile biten şirketlerin yarattığı mağduriyetlerin giderilmesine yönelik düzenlemeleri de kapsadı. Düzenlemeye nazaran faaliyet müsaadesi almış şirketlere devredilen kontratlarla birlikte müşterilere iade edilecek tasarruf fiyatlarının Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından nakit olarak ödenmesi kararı alındı.
‘BİZİ SİSTEME SOKANLAR ARTIK GÖRMEZDEN GELİYOR’
Peki tasfiye edilen konut ya da otomobil finansmanı sağlayan şirketlerden geri kalanlarda durum ne? BDDK’nın lisans vermesi, şirketlerin muhakkak şartları yerine getirmesi, altın gününün mesken versiyonuna benzetilen bu sistemin sıkıntısız işlemesini sağladı mı? Bu sorulara karşılık bulmak için sistem içerisinde kalıp mesken sahibi olmak için kira ödemesi yapan bireylerle konuştuk.
İlk olarak mesken almak için sisteme 230 bin lira ile giren Mehmet Beyefendi ile konuştuk. Sisteme 2019 yılında girdiğinden beri ödeme yapmayı sürdürdüğünü söyleyen Mehmet Beyefendi, teslimat günü gelmesine karşın mesken sahibi olamadıklarını söyledi. Sisteme girdikleri günden bu yana çalışanlar tarafından ne denirse yaptıklarını, paralarının enflasyon karşısında kıymet kaybettiğini belirten Mehmet Beyefendi sistem içerisinde yaşadığı meseleye dair şunları kaydetti:
“Biz ödeme yapmaya başlayalı neredeyse üç yıl oldu. Anlaştığımızda mesken fiyatları pek uygundu. İstediğimiz meskeni zorluk yaşamadan alabiliyorduk Artık bütün konutlar 1 milyon liranın üzerine çıktı. Teslimat vaktimiz geldi fakat hâlâ bir adım yok. Yardımcı olacaklarını söyleyenler artık ortada yok. Güler yüzleri, imza atana kadar. Bizi sisteme sokanlar artık görmezden geliyor.”
‘ŞİMDİ ORTADA NE KONUT VAR NE DE ARABA’
Üç yılı aşan müddettir sistem içerisinde kalıp her ay ödemelerine devam eden bir öbür kişi Muzaffer Beyefendi de sistemin işleyişinden şikayetçi. “Böyle olacağını bilseydim hiç bulaşmazdım” diyerek sitem eden Muzaffer Beyefendi de konut hayali kurarken enflasyona takılanlar ortasında kendine yer bulduğunu söyledi. Sisteme girmek isteyenlere imzalanacak kağıtların güzelce okunması gerektiği tavsiyesinde bulunan Muzaffer Beyefendi yaşadıklarına dair şöyle konuştu:
“250 bin liralık mesken için taksit ödemeye başladım. Tabi bu süreçte enflasyon artınca almak istediğimiz konutun fiyatı da arttı. Çalışanlar tertip fiyatı ödemeden öbür bir mesken mutabakatına geçebileceğimi söyledi. Sonradan baktım ki tertip fiyatını yükseltmişler. Ödeme yapmaya devam ettim fakat param pul oldu. Baktık konut çıkmıyor, otomobil almayı denedik ancak sonuç alamadık. Sistemden çıkmak istedim. Tertip fiyatını geri istedim lakin vermediler. Bizim ne çektiğimizi Allah biliyor. Artık ortada ne konut var ne de otomobil.”
‘BENİM GÖZÜMDE HEPSİ DOLANDIRICI’
Bir öteki ‘-evim’ müşterisi Furkan Beyefendi ise faizsiz mesken alma teşebbüslerini en sonunda “Sakın, sakın kimse bulaşmasın. Kimseye güvenmeyin” kelamlarıyla anlattı. Artan konut fiyatları yüzünden kurada çıksalar da mesken alamadıklarını söyleyen Furkan Beyefendi, mağdur olduklarını belirterek “Hakkım varsa haram olsun. ‘Biz artık aile olduk’ diyenler yardım için aradığımızda telefonlarımızı açmıyor. Çıkmak istediğimizde ana paramızı vermiyorlar: Hakkımızı yediler. Etrafımda kim varsa bunlara bulaşmaması için uyarıyorum. Keşke faize bulaşsaydık da bu kadar sürünmeseydik. Bizim paramızı çalıştırdılar, olan bize oldu. Artık benim gözümde hepsi dolandırıcı” dedi.
‘BEKLE ALLAH BEKLE’
Bir başka ‘-evim’ şirketinden evvel mesken daha sonra otomobil almak için kontrat imzalayan Hamza Beyefendi ise kontratların imzalandığı yıllardaki mesken fiyatları ile şu anki konut fiyatlarının birebir olmadığına dikkat çekti. “Sözleşme imzaladığımız fiyatlarda artık mesken alınamayacağını herkes biliyor” diyen Hamza Beyefendi de devayı mesken alamayacağını anlayınca birikimini otomobil kontratına aktarmakta buldu ancak sorunu çözülmedi. Otomobil teslimatı için aylarca beklediğini anlatan Hamza Beyefendi yaşadıklarına dair şunları kaydetti:
“İnsanlar artık konut almaktan vazgeçip parasını otomobile aktarmak istiyor. Ekim ayında kuradan çıktım, ‘Aralık ayına kadar bekle’ dediler. Bekleme barajı varmış. Evraklarımı teslim ettim. Aralık oldu, ocak oldu hala bekliyorum. Otomobilim teslim edilir mi bilmiyorum. Bekle Allah bekle.”