Geçen hafta Çin’de corona virüsü salgını kapsamında devreye alınan karantina önlemleri ve global çapta açıklanan zayıf imalat sanayi dataları sonrası artan resesyon tasaları ile dolar endeksi 110 hududuna kadar çıkarak Haziran 2002’den bu yana en yüksek seviyeyi test etti.
Doların yükselmesi emtia piyasalarını olumsuz etkileyen değerli faktörler ortasında yer aldı. Analistler, enflasyonist kaygılar nedeniyle merkez bankalarının atacağı agresif siyaset adımlarının, halihazırda yavaşlayan ekonomileri resesyona itebileceği beklentileri ile global çapta dolar talebinin arttığını belirterek, bu doğrultuda emtia fiyatlarındaki baskını sürdüğünü belirtti.
Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) 75 baz puanlık faiz artışına gitmesine kesin gözüyle bakıldığını altını çizen analistler, Çin’de gayrimenkul dalında yaşanan çalkantı nedeniyle ekonomistlerin ülke iktisadına dair 2022 yılı beklentilerinin kötüleştiğini aktardı.
ÇİN’DEKİ KAPANMA SARSTI
Çin’in kimi bölgelerindeki kapanma kararı, ülkenin eylül ve ekim aylarında en ağır inşaat dönemine girdiği periyotta geldi. Bu gelişmelerle, emtia piyasasında geçen hafta metaller öncülüğünde sert düşüşler hakim oldu.
Analistler, ??????Çin’de inşaatla ilgili çeliğe olan talebin tekrar ortaya çıkan salgın hadiselerinin ne kadar çabuk ortadan kaldırılabileceği ve karantinaların ticari faaliyetlere ne kadar şiddetli yansıyacağı ile test edileceğini vurguladı.
Tezgah üstü piyasada bakır ve alüminyum yüzde 7, çinko yüzde 12,6, nikel yüzde 4,2 ve kurşun fiyatları da yüzde 4,6 kıymet kaybetti. Bakırda, Avrupa’daki güç krizi, Fed tarafından gelen sıkı para siyasetinin süreceği iletileri ve Çin’in “Sıfır Covid” stratejisiyle talebin ziyan göreceğine dair telaşlar artmaya devam ediyor.
Bakırda talep konusundaki tasalar, arz tarafında devam eden badirelerden daha ağır basıyor. Dünyada bakır madenciliğinin dörtte birinden fazlasını gerçekleştiren Şili, temmuzda bir evvelki yıla nazaran üretimde yüzde 8,6’lık bir düşüş bildirdi.
DEĞERLİ METALLERDE VE GÜÇTE DÜŞÜŞ
Değerli metallerde de geçen hafta yüzde 4’ü aşan düşüşler oldu. Altın yüzde 1,5, paladyum yüzde 4 azalış kaydetti. 17,562 dolarla Haziran 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören gümüş yüzde 4,5, 821,95 dolarla Temmuz 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören platin yüzde 3 kıymet kaybetti.
Enerji tarafında ise Brent petrolün varil fiyatı yüzde 6, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın fiyatı ise yüzde 4,2 azalış kaydetti. Fiyatlardaki düşüşte, agresif faiz artırımlarının ekonomileri yavaşlatacağı ve yakıt talebini azaltacağı telaşları ile Çin’de Kovid-19 tedbirlerinin sıkılaştırılması tesirli oldu.
TALEP TASALARI BÜYÜYOR
Geçen hafta tarım tarafında da sert düşüşler tesirli oldu. New York Ticaret Borsası’nda süreç gören buğday yüzde 0,5 kıymet kazanırken, mısırda yatay bir seyir görüldü. Soya fasulyesi fiyatları da yüzde 2,8 azaldı. Pamuk yüzde 12,3, kahve yüzde 4,1, şeker yüzde 1,8, kakao yüzde 0,3 düştü.
Analistler, dünyanın önde gelen merkez bankalarının şahin açıklamalarıyla pamuk başta olmak üzere tarım emtiasında talep kaygılarının arttığını söyledi.