Dolar/TL, Merkez Bankası’nın (TCMB) dün beklenmedik 100 baz puan faiz indirimi akabinde bir müddettir süreç gördüğü 18 düzeyinin üzerine çıktı. Bankacılar TCMB açıklamalarından nakdî transfer düzeneğinde bir adım daha bekliyorlar.
TCMB faiz indirimini iktisadi faaliyette yaşanan ivme kaybının telafisi, istihdam ve sanayi üretimini desteklemek maksadıyla gerçekleştirdiğini açıkladı. Banka faiz için “yeterli” tanımlamasıyla siyaset faizinin önümüzdeki devirde sabit tutulacağı bunun bir indirim döngüsü başlangıcı olmadığı iletisi verdi.
Daha yüksek enflasyon ve TL’de bedel kaybı
Birçok yabancı ekonomist TCMB’nin adımlarını anlamlandıramadıklarını; indirimin daha yüksek enflasyon ve TL’de kıymet kaybı olarak yansıyacağını, bu nedenle manalı bir yararının görülemeyeceğini söyledi.
Goldman Sachs karar sonrası enflasyonda tepe varsayımını yüzde 90’a çıkarırken JPMorgan siyaset faizi ile enflasyon ortasındaki bağın yok olduğuna dikkat çekti.
Faizin enflasyona sebep olduğu görüşünü savunan Erdoğan’ın talepleri doğrultusunda geçen yılın sonunda siyaset faizini kademeli olarak 500 baz puan indirerek yüzde 14’e çeken TCMB, son yedi toplantısında enflasyondaki yükselişe karşın siyaset faizini değiştirmemişti. Dün ise faizi yüzde 13’e düşürdü.
Kredi faizleri yüzde 50’ye yakın
Hükümet enflasyondaki düşüşü cari fazla odaklı siyaset ile daha sonra sağlayacağını belirtiyor. Bu kapsamda net ihracat odaklı, döviz satışı öngören krediler siyaset faizine yakın fiyatlanırken; benzeri kurumsal krediler yüzde 40’a yakın, ferdi krediler ise yüzde 50 civarında maliyette. Bu kapsamda bu siyasette net ihracat odaklı krediler çok daha düşük maliyetli tutuluyor.
Ancak cari fazla güç ithalatı nedeniyle bu yıl imkansız hale gelirken enflasyondaki düşüşün de cari fazlanın tamamlanması sonrasına atılması nedeniyle yükseliş her geçen gün belirginleşiyor.
Yeni döviz kaynağı mı bulundu?
Üst seviye bir bankacı, “TCMB’nin faiz indirim kararını yorumlaması çok güç. Büyümenin zayıflaması nedeniyle adım atılması mevcut siyaset içinde kısmen anlaşılabilir. Lakin büyümeyi yavaşlatacak biçimde kredilerin yavaşlamasını kısa mühlet evvel isteyen de iktisat idaresi idi. Burada bir karmaşa var” dedi ve ekledi:
“Bu karar değerlendirilirken döviz rezervleri de kesinlikle birlikte düşülmeli. TCMB son 3 haftada 15.4 milyar dolar rezerv artırdı. Turizm çok kuvvetli, reeskont ihracatçı döviz gelirleri de çok yüksek. Bunun yanı sıra Rusya kaynaklı 5-6 milyar dolarlık giriş var. TCMB rezervlerinin bizim bilmediğimiz bir dış kanaldan önümüzdeki periyot daha da artacağını düşünüyor olabilir. Dış finansman garanti edilerek faiz indirimi riski alındığını düşünmek istiyorum.”
Rezerv artmıştı
TCMB net milletlerarası rezervleri son üç haftada kaydettiği yaklaşık 9 milyar dolar artışla tarihi taban düzeylerden 15,7 milyar dolara toparlandı.
Aynı periyotta TCMB toplam rezervleri 15,4 milyar dolar artışla 113,7 milyar dolara yükseldi.
Bankacı dün faiz kararı sonrası ferdî taraftan döviz talebi geldiğini TL’nin 18 üzerinde daha da yükselmemesi için 1 milyar dolar üzerinde döviz satışının yapıldığını kestirim ettiğini de söyledi.
Dolar 18,15’i gördü
Ağustos başında 18 düzeyine yükselerek 20 Aralık’tan bu yana yeni tepeyi gören ve ondan sonra 18’in çabucak altında yatay seyre geçen dolar/TL dünkü PPK kararı akabinde tarafını üst çevirdi ve en yüksek 18,15’i test etti.
Kur bu sabah saat 09.53 prestijiyle 18,10 düzeyine yakın seyrediyor. Bu düzeye nazaran TL’nin dolar karşısında keskin kayıplarının tekrar başladığı nisan sonundan bu yana kaybı yüzde 18, yılbaşından beri kaybı ise yüzde 27 oldu. Faiz indirimleri nedeniyle TL geçen yıl da yüzde 40 üzeri bedel kaybetmişti.
Piyasa TCMB’den yeni adımlar bekliyor
PPK açıklamasında, “Son devirde bariz formda açılan politika-kredi faizi makasının mali transferin aktifliğini azalttığı değerlendirilmekte” denildi. PPK metninde takip eden cümlede, “Kurul, makro ihtiyati siyaset setini, nakdî transfer düzeneğinin aktifliğini destekleyecek araçlarla daha da güçlendirmeye karar vermiştir” sözü yer aldı.
PPK’da yer alan bu açıklamalar piyasalarda kısa vadede kredi maliyetleri ile siyaset faizini yaklaştıracak tarafta bir adım beklentisi oluşturdu. (REUTERS)