DUVAR– Dünya gazetesi muharriri Alaattin Aktaş, Merkez Bankası Para Siyaseti Konseyinin perşembe günü yapması beklenen faiz indirimi açıklamasının ekonomiyi rahatlatmak yerine, Hazineye yeni yükler getireceğine dikkat çekti. Faiz siyasetlerinin Kur Muhafazalı Mevduat uygulaması ile hazineye ek yük getirdiğini belirten Aktaş, şu ana kadar kur muhafazalı mevduat’tan ötürü her bir vatandaşın cebinden 1.115 tl çıktığını yazdı.
Alaattin Aktaş’ın “Faiz indirildikçe KKM’nin yükü daha da büyüyor” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“Piyasalar istikametinden pek tesirde bulunmayacak olan faizdeki bu indirim, bilhassa Hazine açısından alışılmış ki tesir doğuruyor.
Bir sefer Hazine’nin hem yükü artıyor, hem geliri azalıyor.
Yük artışı kur muhafazalı mevduat istikametiyle.
Kur muhafazalı mevduatta tavan faiz Merkez Bankası siyaset faizi artı 3 puan olarak uygulanıyor.
Politika faizi yüzde 14 seviyesindeyken KKM faiz tavanı yüzde 17 idi.
Politika faizi aşağı çekildikçe tavan faiz de geriledi ve son durumda yüzde 15’e indi. Perşembe günü siyaset faizi yüzde 11’e indirildiği takdirde KKM’nin tavan faizi de yüzde 14’e gerilemiş olacak.
Kur artış oranının faizden yüksek olması durumunda, ki daima o denli oldu, ortadaki fark bütçeden ödendiği için Hazine’ye binecek yük artıyor.
Kur örneğin yüzde 20 artarsa yüzde 15’e nazaran ortadaki 5 puanlık farkı Hazine ödüyorken, yüzde 14’e nazaran ortadaki fark 6 puana çıkacak ve Hazine’nin yükü artmış olacak.
Sonuç olarak faizdeki indirim KKM tarafıyla bankaların yükünün azalması, Hazine’nin yükünün biraz daha artması sonucunu doğuracak.
Kaldı ki siyaset faizi artı 3 puan olarak belirlenen KKM faizi, tavan faiz. Yani bankalar isterse bu faizin altında faiz uygulayabiliyor. Hakikaten birtakım bankalar tavan faizin altında faiz veriyor ve münasebetiyle Hazine’nin yükü daha da artmış oluyor. Hesap sahipleri de dövizin getirisine odaklandıkları için hesap açtırırken faizin ne olduğuna pek bakmıyor, faizi pek önemsemiyor.
Hazine’nin kamu bankalarında tuttuğu ve ekseriyetle siyaset faizinin uygulandığı bir hesabı var. Siyaset faizinin düşürülmesi, doğaldır ki Hazine’nin elde edeceği faiz getirisinin de azalmasına yol açacak.
Dolayısıyla Hazine hem KKM için daha fazla kur farkı ödemek durumunda kalacak, hem de bankalardaki hesabına daha az faiz alacak.
KKM ÖDEMELERİ 85 MİLYAR LİRAYI BULDU
Kur muhafazalı mevduat için kur artışının faizden yüksek olmasından doğan yük 7 ayda 84.9 milyar liraya ulaştı.
Hazine bu çerçevede martta 11.7 milyar, nisanda 4.6 milyar, mayısta 4.8 milyar, haziranda 16.1 milyar, temmuzda 23.4 milyar, ağustosta 15 milyar ve eylülde 9.3 milyar lira ödedi.
Yedi aydaki 84.9 milyar liralık ödemeye ek olarak şirketlere KKM’ye geçmeleri için 10.2 milyar lira vergi avantajı sağlandı. Böylelikle Hazine’ye binen yük 95.1 milyar lira oldu.
Bu meblağı 85.4 milyonluk nüfusa bölünce yedi ayda her bir vatandaşın cebinden 1.115 lira çıktığı üzere bir sonuca ulaşıyoruz.
Üstelik bu fiyat sadece Hazine’den yapılan ödemeyi gösteriyor.
DTH’den dönüşümle açılan KKM için Merkez Bankası’nın ne kadar ödeme yaptığı ise açıklanmıyor.”(YAZININ TAMAMI)