Türkiye, sahip olduğu yetenekler göz önüne alındığında bölgesindeki en güçlü hava kuvvetleri filosuna sahip ülkelerden birisi pozisyonunda. Türk Hava Kuvvetleri’nin mevcut yeteneklerinin korunması için ise yerli tahliller başta olmak üzere birçok adım atılıyor. ABD’nin Türkiye’yi Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alınmasını münasebet göstererek F-35 programından çıkarmasının akabinde, gelecek yapılanmasını bu uçağa nazaran planlayan Türk Hava Kuvvetleri, artık alternatif tahlillerle ortaya çıkabilecek muhtemel problemleri çözmeye çalışıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Erdoğan’ın Türkiye’nin bu hususta alternatiflere sahip olduğuna dikkat çekmesi ve F-16’ların verilmemesi durumunda Türkiye’nin farklı seçeneklere yöneleceğini söylemesinin akabinde gözler mümkün alternatiflere döndü. Havacılık Araştırmacısı Cem Doğut, Türkiye’nin önündeki alternatifleri kıymetlendirdi.
‘YENİ UÇAK ALMAMIZ EGE’DEKİ İSTİKRARLAR İÇİN ELZEM’
Türkiye’nin etrafında bulunan ülkelerde yeni uçak alımları gerçekleştiğine dikkat çeken Havacılık Araştırmacısı Cem Doğut, bilhassa Yunanistan’ın yaptığı yeni alımların Ege’deki istikrarlar üzerinde tesirli olacağının altını çizdi. Doğut, “Yunan Hava Kuvvetleri’nin Fransa’dan 18 adet Rafale savaş uçağı alımıyla elindeki F-16’ları modernize ederek F-16V düzeyine çıkaracak olması bölgedeki güç istikrarını değiştirmek için kıymetli bir adım” dedi.
F-16 Block-70 Viper
Yunanistan’ın almaya başladığı uçakların gelişmiş yetenekleri olduğunu vurgulayan Doğut, kelamlarına şöyle devam etti:
“Rafale ve F-16V uçaklarının sahip olduğu gelişmiş radar ve elektronik harp kabiliyeti, bizim mevcut uçaklarımızdan daha üstün hale gelmelerini sağlıyor. Elimizdeki imkanlarla bu uçakları durdurmamız zorlaşmış durumda. Rafale uçaklarında kullanılan meteor uzun menzilli havadan havaya füze kabiliyeti de Yunanistan için değerli bir kazanım olacak. Bu mümkün tehdite yanıt vermek için ya elimizdeki uçakları modernize etmemiz ya da yeni uçak almamız Ege’deki istikrar için elzem.”
‘YERLİ TAHLİLLERLE KIYMETLİ KAZANIMLAR ELDE EDİYORUZ’
“Bu devirde bilhassa muharip uçak filosunda zafiyet yaşamamak için envanterdeki F-16’ların modernizasyonu kıymet arz ediyor. Ayrıyeten hali hazırda Ulusal Muharip Uçak projesi de tüm süratiyle sürüyor” şeklinde konuşan Cem Doğut, Türkiye’nin kendi imkanlarıyla yürüttüğü modernizasyon projelerinin çok değerli olduğunu vurguladı.
Milli Muharip Uçak
“Özellikle daha evvel kısmen modernize edilen 35 adet F-16 Block 30’lardan başlayarak tüm uçakları yeni radar ve elektronik harp teçhizatıyla donatmak ehemmiyet kazandı. TUSAŞ’ın F-16 Block 30 uçakları için başlattığı ÖZGÜR projesi en değerli projemiz olarak öne çıkıyor” diyen Doğut, ÖZGÜR projesini ise, “Bu projeyle bir adet F-16C Block 30 uçağının vazife bilgisayarı ulusal misyon bilgisayarıyla değiştirildi. Bu bilgisayarda kullanılan yazılım da ulusal olarak geliştirildi. Bu sayede uçağa rastgele bir kısıtlama olmadan yeni silah ve aviyonik entegre edebilir pozisyona geleceğiz. Tekrar bu projeyle mevcut F-16’nın günümüz koşullarına nazaran geri kalan kokpitteki ekranları yeni ve daha yeni olanlarıyla değiştiriyoruz. ASELSAN’ın geliştirmekte olduğu yeni AESA radarının bitirilmesiyle bu radarın ÖZGÜR projesiyle elde edilen kazanımlarla F-16’lara entegrasyonu sağlanabilecek” şeklinde özetledi.
İHA sistemlerinin de muharebe alanlarında her geçen gün değer kazandığına dikkat çeken Cem Doğut, Türk savunma sanayi şirketlerinin bu alanda yürüttüğü çalışmaların değerli olduğunu belirterek, “Son devirde bilhassa BAYKAR tarafından geliştirilmesi devam eden ‘KIZILELMA’ platformu bizim açımızdan kıymetli bir proje. Bu projeyle jet motorlu, yüksek sürat ve hareket kabiliyetine sahip, radarlar tarafından tespit edilmesi daha sıkıntı olan bir muharip insansız uçak sistemine sahip olacağız” açıklamasını yaptı.
‘TÜRKİYE’NİN 3 ALTERNATİFİ VAR’
Türkiye’nin orta alım kapsamında 3 farklı alternatife sahip olduğunu belirten Doğut, “Mevcut alternatifleri üçe ayırabiliriz. Bunlar Amerikan, Batı ve Doğu bloğu (Rus-Çin) uçakları. F-16 nedeniyle ABD ile sorun yaşarsak doğal olarak öteki Amerikan menşeli uçakları almamız mümkün olmaz. Batı bloğu tarafından üretilen 3 uçak var. Bunlar Fransız üretimi Rafale, İsveç üretimi Gripen ve Almanya, İtalya, İspanya ve İngiltere ortak üretimi Eurofighter uçağı. Fransa ve İsveç ile olan siyasi sıkıntılar nedeniyle onların ürettiği uçakları almamız mümkün değil. Buradaki en güçlü aday Eurofighter uçakları. Almanya haricinde başka üç üretici ülke ile münasebetlerimizin âlâ olması bu uçağı önemli bir aday haline getiriyor. Teknolojik olarak da bizim mevcut uçaklarımızdan daha üstün bir uçak olduğu için Türk Hava Kuvvetleri’nin kabiliyetini önemli olarak artıracak” kelamlarıyla Batı menşeli uçak alternatiflerini sıraladı.
“Rus uçaklarına gelecek olursak kâğıt üstünde uygun uçaklar olmalarına karşın fiiliyatta maalesef uygun değiller” yorumunu yapan Cem Doğut, Rus uçaklarının Ukrayna savaşında âlâ bir imtihan veremediğine dikkat çekerek şunları ekledi:
“Özellikle son Ukrayna-Rusya savaşına bakacak olursak Rus uçaklarının çağımız muharebesinde yerinin olmadığını görüyoruz. Daha evvel Rusya’dan uçak alan ülkelerin deneyimlerine de bakacak olursak üreticinin uçaklarını desteklemekte zorlandığı, yeni mühimmat entegrasyonunun sıkıntı olduğunu en kıymetlisi de işletmesinin yani uçakların bakımının sıkıntı olması üzere durumlar görüyoruz.”
Bu durumu Malezya ve Hindistan üzerinden örneklerle açıklayan Doğut, “Malezya’nın deneyimi buna çok düzgün bir örnek. Hem Rus menşeli Su-30 uçakları hem de ABD menşeli F-18 uçakları kullanılıyor. Su-30 uçaklarının harbe hazırlık oranı yani istenildiği vakit uçuşa hazır, arızasız, sorunsuz uçak sayısı çok düşük. Birebir acı tecrübeyi Hindistan da yaşadı ve şu an Batı menşeli uçaklar almaya başladı” detayını paylaştı.
SU-35
‘LOJİSTİK VE ALTYAPI ANLAYIŞI FARKLI’
Türkiye’nin halihazırda kullandığı Batı menşeli uçaklar ile Rus uçaklarının farklı anlayışlar temelinde tasarlandığına dikkat çeken Cem Doğut, iki ekol ortasındaki en büyük farkın lojistik ve altyapı anlayışı olduğunu vurguladı. “Rusya kendi savaş doktrini gereği nitelikten çok niceliğe kıymet veriyor. Yani ucuz, kolay üretilebilen silah sistemlerini tercih ediyor. Uçakların nitelikleri düşük olduğu için daha fazla kayıp vermeyi göze alırken bu zafiyeti çok üreterek telefi etme yoluna seçtiler” diyen Doğut’a nazaran Türkiye’nin bu türlü bir lüksü yok. Cem Doğut, “Uçak üzere çok kıymetli olan silah sisteminden yüksek adetlerle alamayız. Onun için az sayıda fakat çok kabiliyetli uçaklar bizim için daha kıymetli. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra savunma endüstrinde çok kan kaybeden Rusya yeni sistemler (uçaklar) üretmek yerine mevcut sitemleri modernize etmek yoluna gitti. Fakat bu modernizasyonlar, teknolojik olarak hem Batı’nın hem de Çin’in gerisinde kaldığı için istenilen düzeyde olamadı” halinde konuştu.
Ara uçak alımında F-16 dışında bir uçağın tercih edilmesi halinde iki değerli zahmet yaşanacağına dikkat çeken Cem Doğut, “Farklı bir uçağın getireceği iki değerli sorun mevcut. Birincisi eğitim gereksinimi, ikincisi lojistik alt yapının kurulması. Harbe hazır bir savaş pilotunun bile öbür tipte bir uçağı kullanması için önemli bir eğitim alması mecburî. Tıpkı biçimde bakım çalışanının de yeni alınacak uçak için eğitim alması gerekiyor, bunun için de vakte muhtaçlık var. Öbür konu olan lojistik işin de paraya gereksiniminiz olur. Yeni uçağın konuşlandırılacağı üslere bu uçak için gerekli gerecin, yedek kesimlerin ve altyapı tesislerinin kurulması kural. Batı menşeli uçakların artısı bizim mevcut lojistik altyapımızın da Batı sistemine nazaran olması. Rus uçaklarının bilakis kısa müddette adapte olabiliriz” dedi.
‘EUROFIGHTER GEREKLİ KABİLİYETİ KAZANDIRACAK’
ABD Kongresi’nin Türkiye’nin F-16 talebini makul kurallara bağlamasının akabinde Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin bu mevzuda alternatiflere sahip olduğuna dikkat çekmiş ve F-16’ların verilmemesi durumunda Türkiye’nin farklı seçeneklere yöneleceğini söylemişti. Açıklamanın akabinde Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın da mevzu ile ilgili yaptığı açıklamada alternatiflere dikkat çekerek, “F-16 satışında bir mutabakat olmaz ise Eurofighter Typhoon gündemimizde” sözlerini kullanmıştı. Arka arda gelen açıklamaların akabinde gözler dört ülkenin konsorsiyum olarak ürettiği Eurofighter uçaklarına çevrildi.
Eurofighter Typhoon
“Eurofighter’lar Tranche olarak isimlendirilen farklı düzeylerde kabiliyeti olan uçaklar” diyen Doğut bu bahisle ilgili kanılarını ise şöyle lisana getirdi:
“Şu an İngiltere elindeki Eurofighter Trench-1’leri hizmetten çıkarmak istiyor. Bu uçakları en düşük versiyon olarak düşünebiliriz. Şu an elimizde bulunan F-16’lardan üstün olmayan uçaklardır. Lakin Eurofighter’ın Trench-3 ve 4 modelleri son derece gelişmiş radar, elektronik harp ve silah sistemlerine sahiptir. Bu uçaklar bölgedeki rakiplerimize karşı koymamız için gerekli kabiliyeti Türk Hava Kuvvetleri’ne kazandıracak.”
Cem Doğut’a göre eğitim ve lojistik altyapının kurulması için İngiltere’nin elden çıkaracağı uçaklar alınıp Türk Hava Kuvvetleri’ne süratlice entegre edilebilir. Bu esnada da yeni üretim gelişmiş Trench-4 modellerinden sipariş verilebilir. Böylelikle uçakların üretimi devam ederken altyapı kurulmuş olur. Eurofighter uçaklarının dört ülkenin iştirakinde üretildiğini de hatırlatan Doğut, “Bu ülkelerle yaşanacak siyasi sıkıntılar uçakların üretimini ya da kullanımını zora sokabilir, tıpkı Amerika ile yaşadığımız meseleler üzere. Ayrıyeten bu uçakta Amerikan menşeli kesimlerde bulunuyor, bu da bir soru işareti olarak önümüze çıkabilir” kelamlarıyla mümkün Eurofighter alımında siyasi engellemelerle karşılaşılabilme ihtimali olduğunun altını çizdi.