Saygın tıp mecmualarından Jama Internal Medicine’da yayınlanan araştırmanın ayrıntılarını aktaran Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Yiğit Çanga, “Eskiden kahvenin içeriğindeki kafeinin, kan adrenalin ve noradrenalin düzeylerini artırarak ve hücre içi kalsiyum metabolizması üzerindeki birtakım tesirlerle ritim bozukluğu riskini artırdığı düşünülüyordu. Yaygın inanışın tersine orta seviyede sistemli kahve tüketimi ritim bozukluğu riskini artırmadığı üzere azaltıyor. 2021’in temmuz ayında Jama Internal Medicine mecmuasında yayınlanan ve 390 bine yakın hastanın 4 buçuk yıl takip edildiği bir çalışmada tüketilen ek her bir fincan kahve, yüzde 3 oranında daha düşük ritim bozukluğu riskiyle ilişkilendirildi. Ayrıyeten bu çalışmada kahve tüketimi ile ritim bozukluğu alakasının, kafein metabolizmasını etkileyen genetik değişikliklerden de etkilenmediği gösterildi” deyip şunları ekledi:
“Kahve denilince akıllara her ne kadar kafein ve kafeinin doğal uyarıcı tesirleri gelse de kahve, polifenoller başta olmak üzere antioksidanlar açısından varlıklı bir içecektir. Bu yüzden kahve tüketiminin ağır olduğu Norveç’te yapılan ve Preventive Cardiology mecmuasında yayınlanan öteki bir çalışmada, filtre kahve tüketenlerin hiç kahve tüketmeyenlere kıyasla daha uzun yaşadığı saptandı. Ayrıyeten tertipli kahve tüketenlerin, kalp hastalıkları açısından değerli bir risk faktörü olan şeker hastalığına yakalanma risklerinin de düştüğü gösterildi. Aslında Avrupa Kardiyoloji Cemiyeti de günde 3 – 4 fincan kahve tüketiminin ziyanlı olmadığı, orta seviyede tüketimin yararlı olduğu teklifinde bulunuyor. Amerikan Besin ve İlaç Dairesi’nin önerdiği günlük en fazla kafein tüketimi hududu da 400 mg yani günde 4 – 5 fincandır. Kahve, kalp sıhhati üzerine olumlu tesirlerinin yanı sıra Parkinson hastalığı riskini de azaltmakta yahut Parkinson hastalarında hastalığın ilerleyişini yavaşlatmaktadır. Yeniden yapılan çalışmalar bilhassa kahve ve yeşil çay kaynaklı orta seviyede kafein tüketiminin, bayanlarda daha besbelli olmak üzere, bilişsel işlevleri olumlu etkilediğini ve Alzheimer hastalığı riskini azalttığını göstermiştir.”
Kahve kolesterolü yükseltir mi?
Kahve ve kolesterol bağlantısını demleme formülleri üzerinden anlatan Doç. Dr. Yiğit Çanga, “Kabaca 4 tip kahveden bahsedebiliriz. Bunlardan birincisi filtre kahve, ikincisi ocakta kaynatılarak yapılan kahveler (Türk kahvesi) ve french press kahve (demlemek için iri çekilmiş kahve), üçüncüsü hazır kahve, dördüncüsü ise espresso ve espresso temelli kahveler (kahve kapsülleri). Kahve, içeriğinde bulunan diterpenler (kahweol, kafestol) aracılığıyla kan kolesterol seviyesini yükseltir. Kahvedeki diterpen ölçüsünü belirleyen en değerli öge ise demleme prosedürüdür. Kolesterol seviyesini artıran diterpenler en az filtre kahvede, orta seviyede espressoda, en çok kaynatılarak yapılan ve french press kahvelerde bulunur. Espresso tüketimi ve kan kolesterol seviyesi ortasındaki alakayı ortaya koymak için yapılan bir çalışmada günlük 3-5 fincan espresso tüketmek, bilhassa erkeklerde daha güçlü olmak üzere manalı kolesterol artışı ile ilişkilendirilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına nazaran ocakta kaynatılarak yahut french press tekniğiyle yapılan 6 fincan yahut daha fazla kahvenin, her iki cinsiyette de kolesterol artışına neden olduğu gösterilmiştir. 6 fincandan fazla filtre kahve ise yalnızca bayanlarda hafif bir kolesterol artışına neden olmaktadır. Zira kağıt ile yapılan filtrasyon süreci, kolesterol yükseltici içeriklerin kağıtta kalmasına ve bu içeriklerin 30 kat oranında azalmasına neden olmaktadır” diye konuştu.
Kahve tüketmek ömür mühletini uzatır mı?
“508 bin 747 kişi ile Norveç’te yapılan en büyük çalışma, filtre kahve içenlerin filtre olmayan kahve içenler ve hiç kahve içmeyenlere kıyasla daha uzun yaşadıklarını ortaya koymuştur” diyen Doç. Dr. Yiğit Çanga, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kahve tüketenler ortasında günde 1 – 4 fincan filtre kahve tüketenlerin en düşük mevt oranına, günde 9 fincandan fazla filtre olmayan kahve içenlerin ise en yüksek vefat oranına sahip oldukları saptanmıştır. Bu çalışmada da filtre kahve lehine çıkan sonuçlar, filtre kahvenin içeriğinde daha az kolesterol yükseltici içerik olmasına bağlanmıştır. Hiç kahve içmeyenlere nazaran, filtre kahve içenlerin daha uzun yaşaması ise kahve içeriğindeki güçlü antioksidan unsurlar ile ilişkilendirilmiştir.”
Kahve ne vakit tüketilmeli?
Peki kahve, günün hangi saatinde tüketilirse yararlı olur? Doç. Dr. Yiğit Çanga, “Kortizol salınımının çok yüksek olduğu sabahın erken saatlerinde tüketilmesi ekseriyetle önerilmemektedir. Uyarıcı ve düzgün hissettiren tesirinden gün uzunluğu faydalanmak için birinci kahvenin içileceği saat sabah 10 buçuk civarıdır. Uyarıcı tesirleri 5 – 6 saat kadar sürebilir, o yüzden uyku sorunu yaşamamak ismine akşam en son kahve tüketiminizi uyku saatinize nazaran ayarlamalısınız. Spordan yarım ya da 1 saat evvel kahve içmek performansınızı artırır. Anksiyete ve titreme üzere yan tesirlere neden olabilir, çok yüksek ölçüde tüketmek tansiyonu yükseltebilir” diyerek kelamlarını tamamladı.