Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı, Emeklilikte Yaşa Takılanlar’la (EYT) ilgili düzenleme birçok vatandaşı sevince boğdu. Düzenleme ile kısa vadede 2 milyon 250 bin, uzun vadede de 5,7 milyon kişi yaş sonu uygulanmadan emekli olabilecek. 3 Ocak’ta Meclis’in açılması ile yasalaşması beklenen düzenlemenin yürürlük tarihinin ise 1 Ocak 2023 olması bekleniyor. Düzenleme ile 8 Eylül 1999 tarihinde sigortalı çalışmaya başlayan SKG, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na mensup çalışanlar koşulları yerine getirmeleri durumunda emekliliğe hak kazanacak.
TASARRUFLAR ARTACAK
23 yıldır her platformda konuşulan EYT düzenlemesi kimi vakit bütçeye yük olarak gösterildi. Erken yaşta emekli aylığına hak kazanacakları gerekçesiyle devlet bütçesine ek yük getirecekleri dillendirildi. EYT’liler üzerinden yıllık maliyet hesabı bile yapıldı. Lakin aslında EYT’liler 4 adımda iktisada büyük yarar sağlayacak. Düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte bir birtakım vatandaşlar emekliliği tercih ederek büsbütün çalışma hayatından kopacak. Kimileri da çalışmaya devam edecek. Çalışmaya devam edecekler sayesinde Hazine’nin kasasına ekstradan SKG primi girecek. EYT düzenlemesiyle birlikte hanelere yıllık 100 milyar lira emekli maaşı girecek. Bu durumda hanelerde yaşayanların kişisel alım gücü artacak. Böylelikle hem iktisat hızlanacak hem de tasarruflar artacak.
GENÇLERE İSTİHDAM KAPISI
Emekliye ayrılarak çalışma hayatından çekilenler nedeniyle istihdam açığının oluşması bekleniyor. Birinci etapta kapsama giren 2 milyon 250 bin EYT’li ortasında hem özel dal, hem de memur bulunuyor. Bunların muhakkak bir kısmının emekliye ayrılması durumunda yerlerinin doldurulması gerekecek. Bu durumda gerek kamu gerekse özel kesim yeni çalışan alımına gidecek. Böylelikle yeni istihdam alanları açılacak ve gençlere yeni iş fırsatları doğacak.
BORÇLANMA İÇİN SIRAYA GİRDİLER
Devlet en büyük geliri ise askerlik ve doğum borçlanmasından sağlayacak. Prim eksiği olan vatandaşlar gerek askerlik gerekse doğum borçlanmasını ödemek için SKG’nın önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Yeni yılla birlikte hem askerlik hem de doğum borçlanma bedelinde yüzde 54 artışa gidilecek. Bu durumda, 12-18 ay ortası askerlik borçlanması yapacaklar 2023’te 38 bin 430 TL ile 57 bin 646 TL ortasında ödeme yapacak. Yeni yılda 1 çocuk için 2 yıl doğum borçlanması bedeli en az 76 bin 861,44 TL’ye, 2 çocuk için 4 yıl doğum borçlanması bedeli en az 153 bin 722,9 TL’ye 3 çocuk için 6 yıl doğum borçlanması bedeli ise 230 bin 584,3 TL’ye çıkacak. Böylelikle yalnızca doğum ve askerlik borçlanması nedeniyle devletin kasasına milyarlarca lira girecek.
2- Haneler emekli maaşları nedeniyle yılda 100 milyar TL gelire kavuşacak.
3- Emekliye ayrılanların yerini gençler alacak, böylelikle istihdam artacak.
4- Askerlik ve doğum borçlanması ile devlete milyarlarca TL ödenecek.
İşverene uygun tazminat kredisi
Kalifiye elemanın iş hayatından çekilmemesi için patron nezdinde birtakım adımlar atacak. Buna nazaran, hükümet EYT münasebetiyle emekliye ayrılan lakin çalışmak isteyenler için Toplumsal Sigorta Prim Teşviki’ni hayata geçiriyor. Çalışmaya devam etmek isteyen personel için patrona 5 puanlık prim takviyesi verilecek. Hükümet EYT kapsamında patronların kıdem tazminatı yükünü hafifletmeye yönelik uygun maliyetli 200 milyar liralık kefalet paketi uygulamaya koyacak. İş dünyasının finansman gereksiniminin karşılanması maksadıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çalışmaları yürütülen Hazine takviyeli KGF kefalet sisteminin önümüzdeki günlerde açıklanması bekleniyor. Buna nazaran tazminat ödemeleri için patrona yüzde 75 kefalet oranıyla Kredi Garanti Fonu (KGF) dayanağı sağlanacak. Fakat kıdem tazminatı direkt olarak çalışanın hesabına yatırılacak.